Page 49 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจข้าวนาปรัง
P. 49
2-32
มากขึ้น นอกจากสถานการณการเพาะปลูกปจจุบันมีปญหาเรื่องน้ําแลว ราคาน้ํามันที่สูงขึ้นอยาง
ตอเนื่องก็จะสงผลกระทบตอตนทุนการเพาะปลูกเชนกัน ทั้งนี้จากตัวเลขทางสถิติพบวาปจจุบัน
ป 2548 มีพื้นที่เพาะปลูกขาวนาปรังทั่วประเทศรวมกันประมาณ 8 ลานไร ขณะที่น้ํามันที่ใชใน
การผลิตขาวนาปรังตกไรละ 12.78 ลิตร ซึ่งสวนใหญเปนตนทุนในการสูบน้ําเขานา โดยเฉพาะการสูบ
น้ําบาดาลและจากคลองสงน้ําในสภาพน้ําขาดแคลน ซึ่งถือเปนตนทุนการผลิตที่สําคัญของ
เกษตรกรจริง จะทําใหตนทุนการผลิตของเกษตรกรเพิ่มขึ้น โดยนาปรังจะมีตนทุนตอไรเพิ่มขึ้น
ประมาณ 60-70 บาท สงผลใหตนทุนของการเพาะปลูกเพิ่มขึ้นในสวนของขาวนาปรังประมาณ
500-600 ลานบาท อยางไรก็ตาม จะพบวามาตรการการสงเสริมการปลูกพืชใชน้ํานอยเปนมาตรการ
หนึ่งชวยลดปญหาดังกลาวได ดังนั้น ผลกระทบจากปญหาความแหงแลง เพราะฝนทิ้งชวงเร็ว
กวากําหนดนับแตปลายเดือนกันยายนปที่แลวนั้น นอกจากจะสรางความเสียหายตอพื้นที่การ
เพาะปลูกขาวนาปรังแลวในฤดูการผลิตประจําป 2547/2548 แลว ยังมีความเปนไปไดสูงที่อาจจะ
สงผลกระทบตอเนื่องไปยังฤดูการผลิตประจําป 2548/2549 อีกดวย
สําหรับการแกไขปญหาความแหงแลงในป 2547/2548 ไดดําเนินการใน 3 ลักษณะ คือ
การทําฝนหลวง การจัดหาน้ําใหแกพื้นที่ที่ขาดแคลนน้ําโดยตรง และการบริหารการจัดสรรน้ําจาก
แหลงกักเก็บน้ําตางๆ โดยหนวยงานภาครัฐที่เกี่ยวของสําหรับน้ําเพื่อการเกษตรไดทําการใชเครื่องสูบน้ํา
สรางทํานบ/ฝายเก็บกักน้ํา และขุดลอกแหลงน้ํา การบริหารการจัดสรรน้ํา ไดทําการจัดสรรน้ําจาก
อางเก็บน้ําตางๆ ใหแกการอุปโภค บริโภค เปนอันดับแรก โดยลดปริมาณการสงน้ําจากเขื่อนตางๆ
จํานวนรอยละ 10 ของปริมาณน้ําที่เคยสงและขอความรวมมือเกษตรกรในจังหวัดลุมน้ําเจาพระยาตอนลาง
งดการปลูกขาวนาปรัง ครั้งที่ 2
ดังนั้น อาจสรุปไดวา จากสภาวะความแหงแลงในป 2548 มีแนวโนมสอเคารุนแรงมากขึ้น
เนื่องจากปริมาณน้ําในเขื่อนสําคัญหรืออาจเรียกไดวาเปนน้ําตนทุนที่เก็บกักไวมีปริมาณนอยมาก
อยางนาเปนหวง จากปญหาการตัดไมทําลายปาตนน้ํา ทําใหฝนไมตกในพื้นที่เหนือเขื่อน น้ําไหลเขา
เขื่อนนอยลงทุกป สวนฝนที่ตกใตเขื่อนก็ไมมีการเก็บกักไวใชอยางมีประสิทธิภาพ ทั้งที่มีปริมาณ
ฝนตกมากจนเกิดปญหาภาวะน้ําทวมในบางพื้นที่ นอกจากนี้ ผลของการปลูกขาวนาปรังมากกวาที่
ทางราชการกําหนดในเขตภาคเหนือตอนลาง ทําใหมีการใชน้ํามากกวาที่มีการคาดการณไว
รวมทั้งการกักเก็บน้ําเพื่อกักตุนน้ําไวใช ทั้งโดยการสรางฝายชั่วคราวทดน้ําไว หรือการสูบน้ําขึ้นไป
กักตุนไว รวมกับภาวะตระหนกวาจะไมมีน้ําในชวงฤดูแลงนี้ สงผลกระทบตอพื้นที่ภาคกลางทําให
การปลูกพืชในฤดูแลงโดยเฉพาะการปลูกขาวนาปรังประสบปญหาการขาดแคลนน้ํา ทั้งที่ยังไมถึง
หนาแลงจัดในชวงเดือนเมษายนของทุกปในปนี้แลงเร็วขึ้น และภาวะแลงจะกินระยะเวลานานกวา
ทุกปที่ผานมา ผลกระทบตอเกษตรกรที่ไดรับความเสียหายจากการที่เสี่ยงทํานาปรังแลวไมมีน้ําเพียงพอ
เขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจขาวนาปรัง สํานักสํารวจดินและวางแผนการใชที่ดิน