Page 19 - การประเมินผลการจัดงานวันดินโลก ปี 2565 "Soils, Where food begins : อาหารก่อกำเนิดเกิดจากดิน"

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

8

การประเมินผลหรือการวิจัยทางสังคมศาสตร์ มักจำเป็นต้องใช้เครื่องมือในการเก็บ

รวบรวมข้อมูลเป็นแบบมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) เพื่อรวบรวมข้อมูลจากประชากร และ/หรือ
กลุ่มตัวอย่างที่ศึกษา และนำมาวิเคราะห์แล้วแปลผลโดยใช้สถิติ ซึ่งเกณฑ์ในการแปลผลสามารถแปรผลได้
ในหลายลักษณะ เช่น การแปลผลในรูปร้อยละ หรือเปอร์เซ็นต์ แต่หากต้องการทราบผลโดยสรุปอย่างกระชับ
ชัดเจนถึงระดับความคิดเห็นของกลุ่มตัวอย่างมากกว่าการแปลผลโดยใช้ร้อยละ ซึ่งมิอาจสนองตอบ

ต่อวัตถุประสงค์ดังกล่าวนี้ได้ ผู้ประเมินจึงใช้วิธีการอื่น ซึ่งวิธีที่นิยมใช้กันคือ การใช้ค่าเฉลี่ยเลขคณิต

การแปลผลโดยใช้ค่าเฉลี่ยเลขคณิตนั้น จะทำได้โดยกำหนดคะแนนแทนน้ำหนัก
ให้แต่ละช่วงของระดับความคิดเห็น แล้วคำนวณค่าเฉลี่ย และนำค่าเฉลี่ยที่ได้ไปเทียบกับเกณฑ์การแปล
ความหมาย ซึ่งการหาค่าเฉลี่ยโดยทั่วไปก็มักจะใช้ผลรวมของผลคูณระหว่างค่าน้ำหนักของแต่ละระดับ
กับค่าความถี่ในระดับนั้น แล้วหารด้วยความถี่ทั้งหมด ในการกำหนดเกณฑ์ของการแปลความหมายนั้น

ทำได้หลายแบบ ผู้ประเมินใช้เกณฑ์การแบ่งระดับของเบสท์ (Best, 1977, p.14) เพื่อเปรียบเทียบระดับ
คะแนนเฉลี่ยกับเกณฑ์ที่แบ่ง โดยกำหนดช่วงคะแนนในแต่ละระดับ ดังนี้

ช่วงคะแนน = คะแนนสูงสุด - คะแนนต่ำสุด
จำนวนระดับการวัด

= (5 - 1)
5

= 0.8

การแปลความหมายความพึงพอใจ ตามคาเฉลี่ย ดังนี้
คาคะแนนเฉลี่ยระหว่าง 4.21 - 5.00 คะแนน หมายถึง มีความพึงพอใจมากที่สุด
คาคะแนนเฉลี่ยระหว่าง 3.41 - 4.20 คะแนน หมายถึง มีความพึงพอใจมาก
คาคะแนนเฉลี่ยระหว่าง 2.61 - 3.40 คะแนน หมายถึง มีความพึงพอใจปานกลาง

คาคะแนนเฉลี่ยระหว่าง 1.81 - 2.60 คะแนน หมายถึง มีความพึงพอใจน้อย
คาคะแนนเฉลี่ยระหว่าง 1.00 - 1.80 คะแนน หมายถึง มีความพึงพอใจน้อยที่สุด

โดยการศึกษาหรือประเมินผลครั้งนี้ ผู้ประเมินใช้เกณฑ์การแบ่งระดับคะแนนข้างต้น
เนื่องจากเป็นเกณฑ์ที่นิยมใช้ในงานวิจัย โดยยึดหลักว่า ให้ช่วงห่างหรือพิสัยของคะแนนทุกระดับเท่ากัน
ซึ่งเมื่อกำหนดน้ำหนักคะแนนระดับมากที่สุด มาก ปานกลาง น้อย และน้อยที่สุด เป็น 5, 4, 3, 2 และ 1

ตามลำดับ พิสัยเป็น 5 - 1 = 4 เฉลี่ยแต่ละช่วงห่างกัน 4/5 = 0.8

2) ค่าร้อยละ (Percentage) เป็นค่าแสดงการเปรียบเทียบต่อหนึ่งร้อยในการ
วิเคราะห์ข้อมูลระดับนามบัญญัติ (Nominal Scales)

3) ค่าเฉลี่ยเลขคณิต (Arithmetic Mean) หรือเรียกว่าค่ากลางเลขคณิต ค่าเฉลี่ย
เป็นการวิเคราะห์ข้อมูลในระดับอันตรภาค (Interval Scales) หรือระดับอัตราส่วน (Ratio Scales)

มักเขียนแทนด้วย X หรือ µ