Page 8 - การทำนายผลผลิตข้าวและข้าวโพดเนื่องมาจากการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศที่รุนแรง บริเวณพื้นที่สูงลุ่มน้ำแม่แจ่ม Crop Yield Projection at Mae Cham Sub Basin under Extreme Climate Change.

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

ทะเบียนวิจัยเลขที่ 61-63-18-99-020101-009-108-01-13

ชื่อโครงการวิจัย การท านายผลผลิตข้าวและข้าวโพดเนื่องมาจากการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศที่รุนแรง
บริเวณพื้นที่สูงลุ่มน้ าแม่แจ่ม

Crop Yield Projection at Mae Cham Sub Basin under Extreme Climate

Change
กลุ่มชุดดินที่ -

สถานที่ด าเนินการ บริเวณพื้นที่สูงลุ่มน้ าแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่

ผู้ร่วมด าเนินการ นายยุทธศาสตร์ อนุรักติพันธุ์ Mr.Yuthasart Anuluxtipun
นายพงศ์ธร เพียรพิทักษ์ Mr.Phongthorn Phianphitak

นางสาววิชิตา อินทรศรี Miss Wichita Intharasri
นางสาวสมจินต์ วานิชเสถียร Miss Somjin Wanichsathian

นายณรงค์เดช ฮองกูล Mr.Narongdech Hongkul

นายธนัญชย์ ด าข า Mr.Thanun Dumkhum

บทคัดย่อ

การศึกษาการท านายผลผลิตข้าวและข้าวโพดเนื่องมาจากการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศที่รุนแรง

บริเวณพื้นที่สูงลุ่มน้ าแม่แจ่ม ระยะเวลาด าเนินงาน 3 ปี ในเดือนตุลาคม พ.ศ. 2560 - กันยายน พ.ศ. 2563
ได้รวบรวมข้อมูลด้านการเพาะปลูกจากการท าแบบสอบถามเกษตรกรจ านวน 442 ราย วิเคราะห์ร่วมกับข้อมูล

สภาพภูมิอากาศจากกรมอุตุนิยมวิทยารายวัน และข้อมูลการจ าลองสภาพภูมิอากาศในอนาคตจากแบบจ าลอง

ทางคณิตศาสตร์ PRECIS ได้แก่ อุณหภูมิสูงสุด อุณหภูมิต่ าสุด ความเร็วลม ความชื้นสัมพัทธ์ รังสีดวงอาทิตย์
เพื่อคาดการณ์ผลผลิตข้าวและข้าวโพดล่วงหน้าในปี พ.ศ. 2573 (ค.ศ. 2030) และ 2603 (ค.ศ. 2060) โดยใช้

แบบจ าลอง AquaCrop เวอร์ชัน 5 ในการท านายผลผลิตภายใต้ภาพฉายการปล่อยก๊าซเรือนกระจกแบบ

Representative Concentration Pathway หรือ RCP มี 4 แบบจ าลอง ได้แก่ RCP2.6 RCP4.5 RCP6.0
และ RCP8.5 โดยจะสนใจที่ RCP6.0 คือ สถานการณ์ที่มีการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในระดับปานกลาง และ

RCP8.5 คือ สถานการณ์ที่มีการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในระดับสูง เป็นประเด็นศึกษาเปรียบเทียบ

ผลการท านายผลผลิตข้าวและข้าวโพดในปี พ.ศ. 2573 และ 2603 เมื่อเทียบกับผลผลิตในปีฐาน
(พ.ศ. 2561 - 2563) พบว่า ปริมาณผลผลิตมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นมากกว่าลดลง โดยผลผลิตข้าวเฉลี่ยในปีฐาน

เท่ากับ 623 กิโลกรัมต่อไร่ เมื่อท านายผลผลิตในปี พ.ศ. 2573 และ 2603 จากการใช้แบบจ าลอง RCP6.0 ได้
ผลผลิตเฉลี่ย 635 และ 682 กิโลกรัมต่อไร่ ซึ่งมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นจากปีฐาน ร้อยละ 1.85 และ 9.47 ตามล าดับ

และการท านายผลผลิตโดยใช้แบบจ าลอง RCP8.5 ได้ผลผลิตเฉลี่ย 601 และ 717 กิโลกรัมต่อไร่ ซึ่งมีแนวโน้ม
ลดลงจากปีฐาน ร้อยละ 3.54 ในปี พ.ศ. 2573 และเพิ่มขึ้นจากปีฐาน ร้อยละ 15.00 ในปี พ.ศ. 2603 ตามล าดับ

ในขณะที่ผลผลิตข้าวโพดเฉลี่ยในปีฐานเท่ากับ 872 กิโลกรัมต่อไร่ เมื่อท านายผลผลิตในปี พ.ศ. 2573 และ 2603

จากการใช้แบบจ าลอง RCP6.0 ได้ผลผลิตเฉลี่ย 879 และ 896 กิโลกรัมต่อไร่ ซึ่งมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นจากปีฐาน
ร้อยละ 0.87 และ 2.76 ตามล าดับ และการท านายผลผลิตโดยใช้แบบจ าลอง RCP8.5 ได้ผลผลิตเฉลี่ย 883