Page 14 - ความหลากหลายทางพันธุกรรม มวลชีวภาพและผลผลิตเมล็ดของเชื้อพันธุ์ปอเทืองไทย Genetic Diversity, Biomass and Seed Yield of Thai Sunn Hemp (Crotalaria juncea L.) Germplasm

ห
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

1

ชื่อโครงการวิจัย ความหลากหลายทางพันธุกรรม มวลชีวภาพ และผลผลิตเมล็ดของเชื้อพันธุปอเทือง

ไทย
ทะเบียนวิจัยเลขที่ 61 63 03 12 010000 020 102 01 11
ผูรับผิดชอบ นายเทอดศักดิ์ อนากาศ
ผูรวมดําเนินการ นางชุติมา จันทรเจริญ หนวยงาน กลุมวิชาการฯ สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 8
นางทรายแกว อนากาศ หนวยงาน กลุมวิชาการฯ สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 8
นายสาธิต กาละพวก หนวยงาน กลุมวิชาการฯ สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 8

ดร. ตอนภา ผุสดี หนวยงาน คณะเกษตรศาสตร มหาวิทยาลัยเชียงใหม

บทคัดยอ

การศึกษาความหลากหลายทางพันธุกรรม มวลชีวภาพ และผลผลิตเมล็ดของเชื้อพันธุปอเทืองไทย โดยทํา
การทดลองในกลุมชุดดินที่ 35 ชุดดินโคราช ในสถานีพัฒนาที่ดินพิษณุโลก หมูที่ 2 ตําบลชัยนาม อําเภอวังทอง
จังหวัดพิษณุโลก ระหวางวันที่ 1 ตุลาคม 2560 ถึงวันที่ 30 กันยายน 2563 ประกอบดวย 4 โครงการวิจัยยอย คือ
โครงการวิจัยยอยที่ 1 การประเมินความหลากหลายทางพันธุกรรมภายในและระหวางประชากรของเชื้อพันธุ
ปอเทืองไทยดวยลักษณะทางสัณฐานวิทยาและสรีรวิทยา โครงการวิจัยยอยที่ 2 ความสัมพันธของสีเมล็ดพันธุตอ
การเจริญเติบโต มวลชีวภาพ และผลผลิตเมล็ดของเชื้อพันธุปอเทืองไทย โครงการวิจัยยอยที่ 3 ความสัมพันธของ

ขนาดเมล็ดพันธุตอการเจริญเติบโต มวลชีวภาพ และผลผลิตเมล็ดของเชื้อพันธุปอเทืองไทย และโครงการวิจัยยอย
ที่ 4 ความสัมพันธของเนื้อดินตอการเจริญเติบโต มวลชีวภาพ และผลผลิตเมล็ดของเชื้อพันธุปอเทืองไทย
โดยโครงการยอยที่ 1 วางแผนการทดลองแบบ Randomized Complete Block (RCB) จํานวน 4 ซ้ํา
ดําเนินการปลูกทดลองในแปลงวิจัย ประกอบดวย เชื้อพันธุปอเทืองจํานวน 6 สายพันธุ (accessions) สายพันธุที่ 1

(ตัวแทนเชื้อพันธุภาคเหนือ) สายพันธุที่ 2 (ตัวแทนเชื้อพันธุภาคตะวันออกเฉียงเหนือ) สายพันธุที่ 3 (ตัวแทนเชื้อ
พันธุภาคกลาง) สายพันธุที่ 4 (ตัวแทนเชื้อพันธุภาคตะวันออก) สายพันธุที่ 5 (ตัวแทนเชื้อพันธุภาคตะวันตก) สาย
พันธุที่ 6 (ตัวแทนเชื้อพันธุภาคใต)
โครงการยอยที่ 2 วางแผนการทดลองแบบ Split plot in RCB จํานวน 3 ซ้ํา ดําเนินการปลูกทดลองใน
แปลงวิจัย Main plot คือ สีเมล็ดพันธุปอเทือง ประกอบดวย 2 กลุมสี ไดแก กลุมสีเขมและกลุมสีออน Sub plot
คือ เชื้อพันธุปอเทือง ประกอบดวย 6 สายพันธุ

โครงการยอยที่ 3 วางแผนการทดลองแบบ Split plot in RCB จํานวน 3 ซ้ําดําเนินการปลูกทดลองใน
แปลงวิจัย Main plot คือ ขนาดเมล็ดพันธุปอเทือง ประกอบดวย 2 กลุมขนาด ไดแก กลุมขนาดใหญและกลุมขนาว
ปานกลาง Sup plot คือ เชื้อพันธุปอเทือง ประกอบดวย 6 สายพันธุ
โครงการยอยทที่ 4 วางแผนการทดลองแบบ Split plot in RCB จํานวน 3 ซ้ํา ดําเนินการปลูกทดลองใน

กระถาง Main plot คือ เนื้อดิน ประกอบดวย 3 เนื้อดิน ไดแก 1.ดินเนื้อละเอียด 2.ดินเนื้อปานกลาง 3.ดินเนื้อ
หยาบ Sub plot คือ เชื้อพันธุปอเทือง ประกอบดวย 6 สายพันธุ
ผลการศึกษาพบวา สายพันธุตัวแทนเชื้อพันธุจากภาคเหนือ แสดงลักษณะดีเดนที่บันทึกไดมากที่สุด และ
สามารถแบงกลุมของสายพันธุดวยวิธี cluster analysis ได 3 กลุม คือ กลุม 1 สายพันธุตัวแทนเชื้อพันธุภาคกลาง