Page 113 - แผนบริหารจัดการป้องกันการชะล้างพังทลายของดินและฟื้นฟูพื้นที่เกษตรกรรมด้วยระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ ลุ่มน้ำคลองกุย อำเภอกุยบุรี และอำเภอสามร้อยยอด จังหวัดประจวบคีรีขันธ์

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
90

อ่างเก็บน้ า สระเก็บน้ า ฝายทดน้ า การปรับปรุงล าน้ า คลองส่งน้ า ระบบส่งน้ าด้วยท่อและระบบให้น้ าแบบ

micro irrigation
ข้อแนะน าเพิ่มเติมในการใช้มาตรการอนุรักษ์ดินและน้ าเพื่อแก้ไขปัญหาให้สอดคล้องตามสภาพของ

พื้นที่ การอนุรักษ์ดินและน้ า ประกอบด้วย มาตรการหลายอย่างเป็นเครื่องมือในการปรับปรุงพื้นที่เพื่อ

ประโยชน์ทั้งทางตรงและทางอ้อม การน ามาตรการต่าง ๆ ไปใช้ต้องค านึงถึงสภาพของพื้นที่ในด้านต่าง ๆ
ดังนั้นในการออกแบบส าหรับพื้นที่หนึ่ง ๆ จึงจ าเป็นจะต้องใช้หลายมาตรการร่วมกันเพื่อให้เกิดประโยชน์

และการยอมรับของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ตามแนวทางปฏิบัติและมาตรฐานของกรมพัฒนาที่ดิน ซึ่งในแต่ละ
มาตรการก็จะมีวิธีแยกย่อยต่อไปอีก โดยสามารถให้ค าแนะน าส าหรับพื้นที่ที่มีความลาดชันต่างกันไป แต่

ต้องพิจารณาตามความเหมาะสมตามสภาพการใช้ที่ดิน และคุณสมบัติทางกายภาพ (ความลึกหน้าดิน)

ประกอบการออกแบบการจัดการพื้นที่ด้วย
1. พื้นที่ป่าไม้ตามกฎหมาย ให้ค าแนะน าในการน ามาตรการโดยให้หน่วยงานเจ้าของพื้นที่น าไป

ด าเนินงาน ได้แก่ ฟื้นฟูทรัพยากรป่าไม้ ปลูกแฝก ฝายชะลอน้ า การปรับปรุงล าน้ า
2. พื้นที่เกษตรกรรมมีความลาดชันน้อยกว่า 2 เปอร์เซ็นต์ มาตรการที่เหมาะสมตามหลักวิชาการ คือ

การพรวนดินล่าง การจัดรูปแปลงทางล าเลียง (farm road) มาตรการปรับปรุงบ ารุงดินอ่างเก็บน้ า สระ

เก็บน้ า ฝายทดน้ า การปรับปรุงล าน้ า คลองส่งน้ า ระบบส่งน้ าด้วยท่อ ระบบให้น้ าแบบ micro irrigation
3. พื้นที่เกษตรกรรมมีความลาดชัน 2-6 เปอร์เซ็นต์ มาตรการที่เหมาะสมตามหลักวิชาการ คือ การ

ไถพรวนและปลูกพืชตามแนวระดับ (contour cultivation) การยกร่องตามแนวระดับ (ridging) การ

สร้างคันดิน (terrace, bench terrace) คันดินเบนน้ า (division terrace) แนวหญ้าแฝกทางล าเลียง
(farm road) คูรับน้ าขอบเขา (hillside ditch) ทางระบายน้ า (waterways) ฝายชะลอน้ า (check dam,

weir) บ่อดักตะกอน (pond) มาตรการปรับปรุงบ ารุงดินอ่างเก็บน้ า สระเก็บน้ าฝายทดน้ า การปรับปรุงล า
น้ า คลองส่งน้ า ระบบส่งน้ าด้วยท่อ และระบบให้น้ าแบบ micro irrigation

4. พื้นที่เกษตรกรรมมีความลาดชัน 6 – 12 เปอร์เซ็นต์ มาตรการที่เหมาะสมตามหลักวิชาการ คือ

การไถพรวนและปลูกพืชตามแนวระดับ (contour cultivation) การยกร่องตามแนวระดับ (ridging) การ
สร้างคันดิน (terrace, bench terrace) คันดินเบนน้ า (division terrace) แนวหญ้าแฝกทางล าเลียง

(farm road) คูรับน้ าขอบเขา (hillside ditch) ทางระบายน้ า (waterways) ฝายชะลอน้ า (check dam,
weir) บ่อดักตะกอน (pond) มาตรการปรับปรุงบ ารุงดินอ่างเก็บน้ าสระเก็บน้ า ฝายทดน้ า การปรับปรุงล า

น้ า คลองส่งน้ า ระบบส่งน้ าด้วยท่อ และระบบให้น้ าแบบ micro irrigation

5. พื้นที่เกษตรกรรมมีความลาดชัน 12 – 35 เปอร์เซ็นต์ มาตรการที่เหมาะสมตามหลักวิชาการ คือ
การไถพรวนและปลูกพืชตามแนวระดับ (contour cultivation) การยกร่องตามแนวระดับ (ridging) การ

สร้างคันดิน (terrace, bench terrace) คันดินเบนน้ า (division terrace) แนวหญ้าแฝก ทางล าเลียง

(farm road) คูรับน้ าขอบเขา (hillside ditch) ทางระบายน้ า (waterways) ฝายชะลอน้ า (check dam,
weir) บ่อดักตะกอน (pond) มาตรการปรับปรุงบ ารุงดินอ่างเก็บน้ า สระเก็บน้ าฝายทดน้ า การปรับปรุงล า

น้ า คลองส่งน้ า ระบบส่งน้ าด้วยท่อ และระบบให้น้ าแบบ micro irrigation