Page 105 - แผนบริหารจัดการป้องกันการชะล้างพังทลายของดินและฟื้นฟูพื้นที่เกษตรกรรมด้วยระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ ลุ่มน้ำห้วยศาลจอด อำเภอสว่างแดนดิน จังหวัดสกลนคร

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

75

ทั้งนี้จะเห็นได้ว่า เกษตรกรมีความรู้ ความเข้าใจในวิธีการรักษาและป้องกันไม่ให้เกิดการชะ

ล้างพังทลายของดินในแต่ละวิธีการมากน้อยแตกต่างกันโดยพบว่า 3 อันดับแรกที่เกษตรมีความรู้ คือ การ
ปลูกหญ้าแฝกขวางทางลาดชัน การใช้วัสดุต่าง ๆ อย่างง่าย (เช่นท่อนไม้ หิน กระสอบบรรจุทราย อิฐฯ)

ก่อสร้างขวางทางระบายน้ าเพื่อชะลอความเร็วของน้ าไม่ให้กัดเซาะ และการท าฝายน้ าล้นหรือคันชะลอ

ความเร็วของน้ า (ตารางที่ 3-19)

ตารางที่ 3-19 ความรู้ ความเข้าใจ และวิธีการรักษาและป้องกันการชะล้างพังทลายของหน้าดิน

พื้นที่ลุ่มน้ าห้วยศาลจอด อ าเภอสว่างแดนดิน จังหวัดสกลนคร

ร้อยละ ล าดับความรู้
วิธีการรักษาและป้องกัน
ใช่ ไม่ใช่ ไม่แน่ใจ

1) การปลูกหญ้าแฝกขวางทางลาดชัน 91.36 3.70 4.94 1
2) การใช้วัสดุต่าง ๆ อย่างง่าย (เช่นท่อนไม้ หิน กระสอบ

บรรจุทราย อิฐฯ) ก่อสร้างขวางทางระบายน้ าเพื่อชะลอ 85.19 - 14.81 2
ความเร็วของน้ าไม่ให้กัดเซาะ

3) การท าฝายน้ าล้นหรือคันชะลอความเร็วของน้ า 83.95 6.17 9.88 3
4) การปลูกพืชคลุมดิน 79.01 7.41 13.58 4

5) การท าคันดินขวางทางลาดเท 66.67 6.17 27.16 5

6) การถางป่า ตัดไม้ท าลายป่าการขุดถนนท าให้เกิดการ 64.20 8.64 27.16 6

ชะล้างพังทลายของดิน
7) ยกร่องและปลูกพืชท าร่องน้ าไปตามแนวระดับ 46.91 7.41 45.68 7

8) การใช้วัสดุต่าง ๆ คลุมดิน เช่นเศษซากพืช พลาสติก 38.27 7.41 54.32 8

กระดาษ เป็นต้น
9) ปลูกพืชสลับเป็นแถบ 34.57 9.88 55.56 9

10) ปลูกพืชแบบขั้นบันได(ปรับพื้นที่เป็นขั้นๆ) 32.10 16.05 51.85 10

11) ปลูกพืชหมุนเวียน/ปลูกพืชแซม/ปลูกพืชเลื่อมฤดู 17.28 8.64 74.07 11
12) อื่น ๆ ขุดสระเพื่อดักตะกอนดิน 7.41 - - 12

ที่มา: จากการส ารวจ (2563)
เมื่อพิจารณาข้อมูลทัศนคติของเกษตรกรเกี่ยวกับปัญหาด้านการเกษตร และแนวทางแก้ไข

ของเกษตรกรพบว่า เกษตรกรส่วนใหญ่ร้อยละ 95.06 ประสบปัญหาด้านการเกษตร โดยส่วนใหญ่
เกษตรกรประสบปัญหาฝนแล้ง ฝนทิ้งช่วง ขาดแคลนน้ า ร้อยละ 72.73 ของเกษตรกรที่ประสบปัญหา

รองลงมา คือประสบปัญหาดินขาดความอุดมสมบูรณ์ น้ าท่วม และศัตรูพืชรบกวน ร้อยละ 25.97 24.68

และ 9.09 ตามล าดับ