Page 76 - สถานภาพการชะล้างพังทลายของดินในประเทศไทย Status of Soil Erosion in Thailand
P. 76
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
66
บทที่ สถำนกำรณ์
กำรชะล้ำงพังทลำยของดิน
ในประเทศไทย
สถานการณ์การชะล้างพังทลายของดินเป็นปัญหาที่เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง ซึ่งมีสาเหตุมาจาก
ความแปรปรวนของธรรมชาติและกิจกรรมมนุษย์ อาทิ การรุกล้ าพื้นที่ป่า การลักลอบตัดไม้ท าลายป่า การใช้ที่ดิน
ไม่เหมาะสม ก่อให้เกิดความเสื่อมโทรมของทรัพยากรดินและที่ดิน ความอุดมสมบูรณ์ของดิน ทรัพยากรน้ า และ
เศรษฐกิจสังคม โดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีความลาดชันสูงและพื้นที่เกษตรกรรมที่ขาดการอนุรักษ์ดินและน้ า
ซึ่งสาเหตุหลักมาจากความแปรปรวนของธรรมชาติและกิจกรรมของมนุษย์ ก่อให้เกิดความรุนแรงและผลกระทบ
ที่แตกต่างกันไปตามสภาพภูมิประเทศต่างๆ ของประเทศไทย จากการประเมินค่าการสูญเสียดินในภาพรวม
ทั้งประเทศโดยใช้สมการการสูญเสียดินสากล พบว่า เนื้อที่ส่วนใหญ่ของประเทศไทยมีปริมาณการสูญเสียดิน
อยู่ในระดับน้อย (0 - 2 ตันต่อไร่ต่อปี) พบกระจายครอบคลุมเกือบทุกพื้นที่ คิดเป็นร้อยละ 75.62 ของเนื้อที่
ทั้งหมดของประเทศ รองลงมาเป็นการสูญเสียดินในระดับปานกลาง และระดับรุนแรง (ตารางที่ 3.1) ซึ่งพบใน
บริเวณพื้นที่ที่มีความลาดชันสูงในภูมิภาคต่างๆ โดยเฉพาะทางภาคเหนือ และภาคใต้ (ภาพที่ 3.1)
เมื่อพิจารณาตามสภาพพื้นที่ของประเทศไทย เนื้อที่ทั้งหมด 320.69 ล้านไร่ โดยแบ่งออกเป็น 2 พื้นที่
คือ พื้นที่ราบและพื้นที่สูง โดยพื้นที่ราบ (ความลาดชัน < 35 เปอร์เซ็นต์) มีเนื้อที่ประมาณ 217.88 ล้านไร่ และ
พื้นที่สูง (ความลาดชัน > 35 เปอร์เซ็นต์) มีเนื้อที่ประมาณ 102.81 ล้านไร่ ทั้งสองพื้นที่มีแนวโน้มของความ
รุนแรงของการสูญเสียดินคล้ายกัน โดยมีสัดส่วนของระดับความรุนแรงของการสูญเสียดินในระดับน้อย (0-2 ตัน
ต่อไร่ต่อปี) โดยพื้นที่ราบมีเนื้อที่การสูญเสียดินสูงกว่าพื้นที่สูง ส าหรับระดับการสูญเสียดินที่มากกว่า 2 ตันต่อไร่
จะเห็นว่า พื้นที่ราบมีเนื้อที่รวม 45,075,155 ไร่ หรือร้อยละ 14.06 ของพื้นที่ทั้งประเทศ ในขณะที่พื้นที่สูงมีเนื้อ
ที่รวม 33,099,261 ไร่ หรือร้อยละ 10.32 ของพื้นที่ทั้งประเทศ (ตารางภาคผนวกที่ 9) พบว่า พื้นที่สูงมีสัดส่วน
ของเนื้อที่ที่จะเกิดการสูญเสียของดินมากกว่าพื้นที่ราบในระดับการสูญเสียดินรุนแรงมาก และระดับรุนแรงมาก
ที่สุด คิดเป็นร้อยละ 0.71 และ 2.46 ของเนื้อทั้งหมดของพื้นที่สูง ตามล าดับ ดังแสดงในตารางที่ 3.2
“
“
