Page 140 - การศึกษาลักษณะและสมบัติของดินเพื่อวินิฉัยคุณภาพดินด้านปฐพีกลศาสตร์ในดินตัวแทนหลัก 41 ชุดดินของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

118

2.6 ความเหมาะสมของดินสําหรับใช้เป็นอ่างเก็บน้ําขนาดเล็ก

การประเมินความเหมาะสมนี้ ยึดตามข้อมูลจากชุดดินตัวแทนหลัก ซึ่งกรณีชุดดินที่มีหลายชั้นความ
ลาดชัน จะยึดถือตามความลาดชันที่เป็นหลักของชุดดินนั้น ดังนี้ ชุดดินภูเรือ จะใช้ความลาดชัน 5 - 12
เปอร์เซ็นต์เป็นเกณฑ์ หากต้องการทราบความเหมาะสมของชุดดินที่อยู่บนความลาดชันแตกต่างไป สามารถ

ตรวจสอบได้จากตารางภาคผนวกที่ 18 หรือประเมินใหม่ตามหลักเกณฑ์การประเมินความเหมาะสมทางด้าน
ปฐพีกลศาสตร์ จากผลการจําแนกความเหมาะสมของดินตัวแทนหลัก 41 ชุดดินสําหรับการใช้เป็นอ่างเก็บน้ํา
ขนาดเล็ก สามารถแบ่งออกได้เป็น 3 ระดับ คือ

1) ดินที่มีความเหมาะสมดี (1) สําหรับใช้เป็นอ่างเก็บน้ําขนาดเล็ก ได้แก่ ชุดดินบุรีรัมย์ ชุมแพ
กันทรวิชัย เขมราฐ นาดูน โนนไทย พล และวังไห (ตารางที่ 47) เนื่องจากชุดดินดังกล่าวมีค่าสัมประสิทธิ์การ
นําน้ําของดินน้อยกว่า 0.5 เซนติเมตรต่อชั่วโมง มีความลึกของชั้นซาบซึมน้ํามากกว่า 180 เซนติเมตร ต้องอยู่

ในสภาพพื้นที่ราบเรียบถึงลูกคลื่นลอนลาดเล็กน้อย จึงมีความเหมาะสมในการเป็นพื้นที่รองรับน้ํา

2) ดินที่มีความเหมาะสมปานกลาง มีข้อจํากัดในเรื่องสภาพให้ซึมได้ของดินอยู่ในระดับค่อนข้างช้า
ถึงปานกลาง (2k) โดยมีค่าสัมประสิทธิ์การนําน้ําของดิน 0.5 - 5 เซนติเมตรต่อชั่วโมง ได้แก่ ชุดดินบ้านไผ่ ชํานิ
จันทึก ห้วยแถลง โคราช มหาสารคาม นครพนม ร้อยเอ็ด เรณู สีคิ้ว สูงเนิน ศรีสงคราม ท่าตูม และอุบล ดินที่มี
ความเหมาะสมปานกลาง มีข้อจํากัดในเรื่องสภาพให้ซึมได้ของดิน และความลาดชัน (2kt) ซึ่งพบอยู่ในพื้นที่ที่มี
ความลาดชัน 9 เปอร์เซ็นต์ ได้แก่ ชุดดินภูเรือ

3) ดินไม่เหมาะสม มีข้อจํากัดในเรื่องสภาพให้ซึมได้ของดินอยู่ในระดับค่อนข้างเร็วถึงเร็ว (3k)
โดยมีค่าสัมประสิทธิ์การนําน้ําของดินมากกว่า 5 เซนติเมตรต่อชั่วโมง ได้แก่ ชุดดินบุณฑริก เชียงคาน ชุมพลบุรี
ชุมพวง จอมพระ ด่านซ้าย เลย น้ําพอง โพนพิสัย ปลาปาก ปักธงชัย ธาตุพนม ท่าอุเทน วาริน วังสะพุง
ยางตลาด และยโสธร ดินไม่เหมาะสม มีข้อจํากัดในเรื่องความลึกของชั้นที่มีการซาบซึมน้ํา (3m) โดยมีความ
ลึกของชั้นดินตื้นกว่า 90 เซนติเมตร ได้แก่ ชุดดินจัตุรัส (ภาพที่ 19)

ตารางที่ 47 ความเหมาะสมของดินสําหรับใช้เป็นอ่างเก็บน้ําขนาดเล็กของดินตัวแทนหลัก

ระดับความเหมาะสม ข้อจํากัด สัญลักษณ์ ชุดดิน

เหมาะสมดี - 1 บุรีรัมย์ ชุมแพ กันทรวิชัย เขมราฐ นาดูน
โนนไทย พล วังไห
เหมาะสมปานกลาง สภาพให้ซึมได้ของดิน 2k บ้านไผ่ ชํานิ จันทึก ห้วยแถลง โคราช

(0.5 – 5 cm/hr) มหาสารคาม นครพนม ร้อยเอ็ด เรณู
สีคิ้ว สูงเนิน ศรีสงคราม ท่าตูม อุบล

สภาพให้ซึมได้ของดิน และ 2kt ภูเรือ
ความลาดชัน 8 - 15%

ไม่เหมาะสม สภาพให้ซึมได้ของดิน 3k บุณฑริก เชียงคาน ชุมพลบุรี ชุมพวง
(มากกว่า 5 cm/hr) จอมพระ ด่านซ้าย เลย น้ําพอง โพนพิสัย
ปลาปาก ปักธงชัย ธาตุพนม ท่าอุเทน
วาริน วังสะพุง ยางตลาด ยโสธร

ความลึกของชั้นซาบซึมน้ํา 3m จัตุรัส
ตื้นกว่า 90 ซม.