Page 86 - คู่มือการวิเคราะห์ดินทางเคมีเพื่อประเมินความอุดมสมบูรณ์ของดิน

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
78

5.3 กำรค ำนวณเพื่อปรับค่ำวิเครำะห์ดินตำมระดับควำมลึก

การน าข้อมูลผลการวิเคราะห์สมบัติทางเคมีของดิน มาใช้ในการประเมินความอุดมสมบูรณ์
ของดิน ปกติตัวอย่างดินที่ท าการวิเคราะห์จะทราบระดับความลึกที่แน่นอนอยู่แล้ว ซึ่งขึ้นอยู่กับ

วัตถุประสงค์ที่เก็บตัวอย่างดินมาวิเคราะห์ว่าต้องการปลูกพืชอะไร ดังที่ได้กล่าวมาแล้วในขั้นตอนการ
เก็บตัวอย่างดิน กรณีนี้สามารถน าผลการวิเคราะห์มาใช้ประเมินระดับความอุดมสมบูรณ์ได้เลยตาม
วิธีการทั้ง 2 แนวทางที่กล่าวมา แต่ในกรณีที่มีผลวิเคราะห์ดินในลักษณะที่เป็นหน้าตัดดิน (soil
profile) และมีหลายระดับความลึกภายในหน้าตัดดิน ส่วนใหญ่จะเก็บตัวอย่างดินในระดับความลึก

0-200 เซนติเมตร สามารถที่จะน ามาค านวณผลการวิเคราะห์ดินให้อยู่ในระดับความลึกที่ต้องการได้
เช่น ระดับความลึก 0-25 และ 25-50 เซนติเมตร หรือที่ระดับความลึก 0-50 และ 50-100
เซนติเมตร เป็นต้น โดยมีสูตรในการค านวณดังนี้

ตัวอย่ำงระดับควำมลึกภำยในหน้ำตัดดิน

Profile ที่ 1 Profile ที่ 2

Depth (cm) Horizon Depth (cm) Horizon
0-23 Ap 0-18 Apg1
23-42 Bw 18-35 Apg2

42-70 Bss1 35-60 Btg1
70-90 Bss2 60-88 Btg2
90-110 Bss3 88-110 2Btg3

110-130 Bss4 110-140 2Btg4
130-155 BCk 140-170 2Btg5
155-182+ Ck 170-180+ 2Btg6

จากตัวอย่างระดับความลึกของดินทั้ง 2 โปรไฟล์ จะพบว่าระดับความลึกที่เก็บตัวอย่างดินใน
แต่ละโปร์ไฟล์จะแตกต่างกัน ดังนั้นเพื่อให้ง่ายต่อการประเมินระดับความอุดมสมบูรณ์ของดิน จะต้อง
ปรับค่าผลวิเคราะห์ดินและระดับความลึกให้เป็นรูปแบบเดียวกัน เพื่อใช้ในการค านวณโดยวิธีการถ่วง
น้ าหนัก ค่าที่ได้จะเป็นค่าเฉลี่ย ในที่นี้จะก าหนดที่ระดับความลึก 0-25 และ 25-50 เซนติเมตร

การค านวณเพื่อถ่วงน้ าหนัก ที่ระดับความลึก 0-25 เซนติเมตร สมการที่ใช้ในการค านวณเพื่อ
ปรับค่าผลวิเคราะห์ดินให้เป็นค่าเฉลี่ย คือ

Y(0-25) = ∑(DIXI) + (25-a) Xa ---------------------- (1)

25
โดยก าหนดให้ ที่ระดับความลึก 25 เซนติเมตร เป็นเส้นก าหนดขอบเขต
Y(0-25) = ค่าเฉลี่ยของผลวิเคราะห์สมบัติทางเคมีของดินที่ระดับความลึก 0-25 เซนติเมตร

ของหน้าตัดดิน (profile) นั้น
I = ตัวแทนชั้นดินต่างๆที่ระดับความลึกตั้งแต่ 0 ถึงชั้นดินที่ครอบคลุมความลึก 25
เซนติเมตร