Page 90 - คู่มือการวิเคราะห์ดินทางเคมีเพื่อประเมินความอุดมสมบูรณ์ของดิน

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
82

ตำรำงที่ 20 การจัดระดับการคาดคะเนความอุดมสมบูรณ์ของดิน

ความลึก OM P CEC BS ความอุดมสมบูรณ์
-1
-1
(cm) (%) (mg kg ) ( cmol kg ) (%)
0-25 1.5 33.7 35.0 51
(ระดับ) M H H M ค่อนข้างสูง
25-50 0.8 23.0 36.4 53
(ระดับ) L M H M ปานกลาง

จากการประเมินระดับความอุดมสมบรณ์ของดินตามวิธีขององค์การอาหารและเกษตรแห่ง

สหประชาชาติ (FAO) พบว่าในดินบนปริมาณอินทรียวัตถุอยู่ในระดับปานกลาง ปริมาณฟอสฟอรัส
และความจุแลกเปลี่ยนแคตไอออนอยู่ในระดับสูง อัตราร้อยละความอิ่มตัวเบสอยู่ในระดับปานกลาง
และในดินล่างปริมาณอินทรียวัตถุ มีค่าอยู่ในระดับต่ า ปริมาณฟอสฟอรัสอยู่ในระดับปานกลาง ความ
จุแลกเปลี่ยนแคตไอออนอยู่ในระสูง และอัตราร้อยละความอิ่มตัวเบสอยู่ในระดับต่ า ความอุดม

สมบูรณ์ของดินจัดอยู่ในระดับปานกลางถึงค่อนข้างสูง ส าหรับแนวทางในการปรับปรุงดินจะต้อง
ค านึงถึงชนิดและพันธุ์พืช อัตราและชนิดของปุ๋ย รวมทั้งลักษณะสภาพแวดล้อมประกอบด้วย จะท าให้
สามารถลดต้นทุนและเพิ่มผลผลิตได้

จะเห็นได้ว่าวิธีการประเมินความอุดมสมบูรณ์ทั้ง 2 แนวทาง ให้ผลการประเมินระดับความ
อุดมสมบูรณ์ของดินอยู่ในระดับที่ใกล้เคียงกันคืออยู่ในระดับปานกลางถึงค่อนข้างสูง ซึ่งแนวทางทั้ง

สองวิธีสามารถน าไปประเมินระดับความอุดมสมบูรณ์ได้ไม่ว่าจะเลือกใช้วิธีการใด ทั้งนี้ระดับความ
อุดมสมบูรณ์ของดินเป็นปัจจัยที่ชี้บ่งถึงก าลังการผลิตของดินที่มีผลต่อการตัดสินใจ ในการเลือกชนิด
ของพันธุ์พืช อัตราและชนิดของปุ๋ยเคมี เพื่อให้การใช้ประโยชน์ที่ดินเหมาะสมกับศักยภาพของดิน

อย่างแท้จริงและมีประสิทธิภาพสูงสุด โดยเฉพาะในปัจจุบันรัฐบาลมีนโยบายในการส่งเสริมให้
เกษตรกรใช้ปุ๋ยเคมีตามค่าวิเคราะห์ดิน เพื่อเป็นการลดต้นทุนในการซื้อสารเคมี และวัสดุปรับปรุงดิน
ต่างๆ ซึ่งจะท าให้ลดต้นทุนและเพิ่มผลผลิตได้

การวิเคราะห์ดินทางเคมีเพื่อประเมินความอุดมสมบูรณ์ของดิน ข้อมูลผลวิเคราะห์ดินที่ได้
สามารถน าไปใช้ในการจ าแนกดินและประเมินความอุดมสมบูรณ์ของดิน เป็นข้อมูลที่ได้จากวิธีการ

วิเคราะห์มาตรฐานที่ใช้ในห้องปฏิบัติการโดยทั่วไป จึงสามารถน าไปใช้ประโยชน์ในการวางแผนการ
เพาะปลูกพืช การจัดการธาตุอาหารพืชว่าอยู่ในระดับสูงหรือต่ าเพียงใด ตลอดจนใช้เป็นข้อมูลในการ
จัดการดินเพื่อเพิ่มศักยภาพของดินในการให้ผลผลิตได้อย่างมีประสิทธิภาพ อย่างไรก็ตามข้อมูลผล
วิเคราะห์ดินเพื่อการประเมินความอุดมสมบูรณ์ของดินจะมีความถูกต้องและแม่นย ามากน้อยเพียงใด

จะขึ้นอยู่กับวิธีการเก็บตัวอย่างดิน การเตรียมตัวอย่างดิน ที่เป็นตัวแทนที่ดีของดินในพื้นที่นั้นๆ ดังที่
กล่าวมาในเบื้องต้นเป็นส าคัญ