Page 29 - รายงานการสำรวจดินเขตพัฒนาที่ดินลุ่มน้ำคลองหวาย-คลองโพล้ลุ่มน้ำสาขาแม่น้ำประแสร์(รหัส 1805) ลุ่มน้ำหลักชายฝั่งทะเลตะวันออก(รหัส 18) พื้นที่ดำเนินการโครงการ บ้านคลองป่าไม้ หมู่ 6 บ้านเขาผักกูด หมู่ 7 ตำบลกระแสบน อำเภอแกลง จังหวัดระยอง

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
18

ความอุดมสมบูรณ์ของดิน (soil fertility) หมายถึง ความสามารถของดินในการให้ธาตุ

อาหารแก่พืช ความอุดมสมบูรณ์ของดินประเมินได้จากคุณสมบัติทางเคมีของดิน 5 ประการ คือ ปริมาณ
อินทรียวัตถุในดิน (OM: organic matter) ความจุแลกเปลี่ยนแคตไอออน (CEC: cation exchange capacity)
อัตราร้อยละความอิ่มตัวเบส (%BS: base saturation percent) ความเป็นประโยชน์ของธาตุฟอสฟอรัส
(P: available Phosphorus) และความเป็นประโยชน์ของธาตุโพแทสเซียม (K: available Potassium)

โดยคิดที่ความลึกเฉลี่ย 0-25 เซนติเมตร ส าหรับข้าว พืชไร่และพืชรากสั้นทุกชนิด และ 0-50 เซนติเมตร
ส าหรับไม้ผลและไม้ยืนต้น โดยแสดงระดับของธาตุอาหารที่ใช้ในการประเมินความอุดมสมบูรณ์ของดิน
(กองส ารวจและจ าแนกดิน, 2543; คณะกรรมการจัดท าพจนานุกรมปฐพีวิทยา, 2551) ดังนี้

OM CEC BS available P available K
ระดับของธาตุอาหาร
(%) (cmolc kg ) (%) (mg kg )
-1
-1
ต่ า <1.5 <10 <35 <10 <60

(1) (1) (1) (1) (1)
ปานกลาง 1.5-3.5 10-20 35-75 10-25 60-90
(2) (2) (2) (2) (2)

สูง >3.5 >20 >75 >25 >90
(3) (3) (3) (3) (3)

หมายเหตุ ระดับของธาตุอาหารต่ าให้ 1 คะแนน
ระดับของธาตุอาหารปานกลางให้ 2 คะแนน
ระดับของธาตุอาหารสูงให้ 3 คะแนน

การประเมินความสมบูรณ์ของดินได้จากการรวมคะแนนของระดับธาตุอาหารที่อยู่ใน
ดินระดับธาตุอาหารในดินต่ า ปานกลางหรือสูงก็จะให้คะแนน 1, 2 และ 3 คะแนน ตามล าดับและเมื่อรวม
คะแนนจากคุณสมบัติของดิน 5 ประการได้ 5-7 8-12 และ 13-15 คะแนน ดินนั้นจะมีความอุดมสมบูรณ์

ของดินต่ า ปานกลางและสูงตามล าดับ โดยคิดที่ความลึกเฉลี่ย 0-25 เซนติเมตร ส าหรับข้าว พืชไร่และพืช
รากสั้นทุกชนิด และ 0-50 เซนติเมตร ส าหรับไม้ผลและไม้ยืนต้น

3.6 ดินปัญหา หมายถึง ดินที่มีสมบัติไม่เหมาะสมหรือเหมาะสมน้อยส าหรับการเพาะปลูกพืช

ถ้าน าดินนั้นมาใช้ประโยชน์จะไม่สามารถให้ผลผลิตหรือให้ผลผลิตต่ า นอกจากนี้ยังรวมไปถึงที่ดินที่มี
ข้อจ ากัดต่อการใช้ประโยชน์ ซึ่งเมื่อน าไปใช้แล้วจะเกิดผลกระทบต่อระบบนิเวศอย่างรุนแรง (กรมพัฒนา
ที่ดิน, 2553) ในบริเวณเดียวกันอาจมีปัญหาดินมากกว่าหนึ่งประเภท ดังนั้นการแก้ไขปัญหาดินจ าเป็นต้อง

แก้ไขร่วมกันทุกปัญหา จึงจะท าให้การใช้ที่ดินเกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผล ดินปัญหาหลักของ
ประเทศไทย (กรมพัฒนาที่ดิน, 2553) ได้แก่
1. ดินเปรี้ยวจัด หรือดินกรดก ามะถัน หมายถึง ดินที่อาจมี ก าลังมี หรือมีกรดก ามะถัน
เกิดขึ้นในดิน พบในบริเวณที่ราบลุ่มชายฝั่งทะเลที่มีหรือเคยมีน้ าทะเลหรือมีน้ ากร่อยท่วมถึงในอดีต