Page 44 - การจัดการทรัพยากรดิน ศูนย์ศึกษาการพัฒนาภูพานอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตำบลห้วยยาง อำเภอเมือง จังหวัดสกลนคร
P. 44
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
ศูนย์ศึกษาการพัฒนาภูพานอันเนื่องมาจากพระราชด�าริ 31
5) ชนิดพันธ์ุและจ�านวนชนิดพันธ์ุ
6) การจัดชั้นของเรือนยอดพันธ์ุไม้ (Stratification)
7) ปริมาณการร่วงหล่นและย่อยสลายของเศษไม้เศษใบไม้
8) ผลผลิตรองจากป่าไม้
9) ความหลากหลายของชนิดพันธ์ุสัตว์ป่า
10) ไฟป่า
11) สภาพภูมิอากาศข้อมูลอากาศใช้เป็นดัชนีชี้วัดการพัฒนาสิ่งแวดล้อมป่าไม้
12) ปริมาณน�้าไหล ล�าธาร หรือน�้าท่า
13) บทบาทของฝายต้นน�้า
8. สรุปและข้อเสนอแนะ
ศูนย์ศึกษาการพัฒนาภูพานอันเนื่องมาจากพระราชด�าริ เป็นศูนย์ศึกษาการพัฒนาแห่งที่ 4 ที่พระบาทสมเด็จ
พระเจ้าอยู่หัว มีพระราชด�าริให้จัดตั้งขึ้นเป็นตัวอย่างการพัฒนาตามแนวเกษตรยั่งยืน (Sustainable
Agriculture) ในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ซึ่งในการด�าเนินงานของศูนย์ฯ จ�าต้องมีฐานข้อมูลด้านทรัพยากรดิน
เพื่อเป็นการติดตามการเปลี่ยนแปลงตลอดจนเพื่อเป็นการวางแผนการด�าเนินงานของศูนย์ฯ ในอนาคตต่อไป
ดังนั้นคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชด�าริ ได้ขอความอนุเคราะห์ให้
กรมพัฒนาที่ดิน ด�าเนินการส�ารวจและรวบรวมข้อมูลทรัพยากรดิน และวิเคราะห์สภาพปัญหาในพื้นที่จริง
เพื่อรวบรวมเป็นคู่มือ เพื่อให้ค�าแนะน�าแก่เกษตรกรทราบถึงวิธีการและแนวทางที่ถูกต้องในการจัดการดิน
ในการจัดท�าต�าราการจัดการดินที่เป็นปัญหาหลักภายในศูนย์ศึกษาการพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชด�าริ ทั้งนี้
เพื่อเป็นการเผยแพร่ข้อมูลการจัดการดินของศูนย์ศึกษาฯ ให้สามารถใช้ประโยชน์ทรัพยากรดินได้อย่างเหมาะสม
และเพื่อให้เป็นแบบอย่างในการน�าไปใช้ในการจัดการดินในพื้นที่ที่มีปัญหาคล้ายคลึงกันในพื้นอื่นๆ ต่อไป
สภาพภูมิอากาศบริเวณโครงการศูนย์ศึกษาการพัฒนาภูพานอันเนื่องมาจากพระราชด�าริ ฤดูฝนเริ่มตั้งแต่
เดือนพฤษภาคมถึงเดือนกันยายน ฤดูหนาวเริ่มตั้งแต่เดือนตุลาคมถึงประมาณกลางเดือนกุมภาพันธ์ ฤดูร้อน
เริ่มตั้งแต่กลางเดือนกุมภาพันธ์ถึงเดือนเมษายน จัดเป็นเขตภูมิอากาศแบบร้อนและชุ่มชื้น (Aw) มีปริมาณน�้าฝน
เฉลี่ย 1,611.20 มิลลิเมตร จ�านวนวันที่ฝนตกเฉลี่ย 96 วันต่อปี อุณหภูมิเฉลี่ย 26.00 องศาเซลเซียส
และความชื้นสัมพัทธ์เฉลี่ยร้อยละ 75.29
ปัญหาดินที่ส�าคัญที่ส�ารวจพบ ได้แก่ ปัญหาดินมีความอุดมสมบูรณ์ต�่า มีเนื้อที่ 1,965 ไร่ ซึ่งแบ่งได้เป็น
1) ปัญหาดินมีความอุดมสมบูรณ์ต�่าในที่ลุ่ม มีเนื้อที่ 1,909 ไร่ 2) ปัญหาดินมีความอุดมสมบูรณ์ต�่าในที่ดอน
มีเนื้อที่ 3,633 ไร่ 3) ปัญหาดินที่เสี่ยงต่อการชะล้างพังทลายสูง มีเนื้อที่ 4,503 ไร่ 4) ปัญหาดินตื้นหรือดินปน
กรวดและหิน มีเนื้อที่ 1,219 ไร่ และปัญหาดินในพื้นที่ลาดชันสูง มีเนื้อที่ 5,981 ไร่