Page 12 - ผลสัมฤทธิ์ของการบูรณาการงานในพื้นที่เขตพัฒนาที่ดินลุ่มน้ำเข็ก อำเภอเขาค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

1

บทที่ 1
บทน า

1.1 หลักการและเหตุผล
ประเทศไทยเป็นประเทศเกษตรกรรมมีพื้นที่ท าการเกษตรประมาณ 130 ล้านไร่ ดินและที่ดิน
จึงเป็นปัจจัยพื้นฐานที่ส าคัญทางการเกษตร ซึ่งดินในแต่ละพื้นที่มีคุณสมบัติแตกต่างกันตามวัตถุต้น

ก าเนิดตามสภาพพื้นที่การใช้ประโยชน์ที่ดิน และจากการใช้ประโยชน์ที่ดินท าให้พบดินปัญหาหลาย
ชนิด เช่น ดินเปรี้ยว ดินกรด ดินเค็ม ดินอินทรีย์ ดินทราย ดินตื้น ดินลูกรัง และดินบนพื้นที่สูงเกิด
การชะล้างพังลาย ส่งผลให้การเจริญเติบโตของพืชไม่สมบูรณ์ให้ผลผลิตน้อยจึงจ าเป็นต้องหาแนวทาง

ป้องกันและแก้ไขปัญหา
กรมพัฒนาที่ดินจึงมีนโยบายให้ด าเนินการจัดท าเขตพัฒนาที่ดินในกรอบของพื้นที่ลุ่มน้ าตั้งแต่ปี
2550 ซึ่งปัจจุบันได้ประกาศเป็นท าเนียบวงรอบเขตพัฒนาที่ดินลุ่มน้ าในพื้นที่ 77 จังหวัด รวมทั้งหมด
526 แห่ง โดยการส ารวจและวางแผนการใช้ที่ดิน ด าเนินการพัฒนาทรัพยากรดิน การอนุรักษ์ดินและ
น้ า การปรับปรุงบ ารุงดิน บูรณาการกิจกรรมต่างๆ ด้านการพัฒนาที่ดินลงในพื้นที่เขตพัฒนาที่ดินลุ่ม

น้ านั้นๆ ตลอดจนการพัฒนาฐานข้อมูลดินและเทคโนโลยีด้านการพัฒนาที่ดินมาประยุกต์ใช้ในการ
พัฒนาที่ดินอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้เห็นภาพรวมของการพัฒนาที่ดินในเชิงพื้นที่ ซึ่งขณะนี้ได้พัฒนาพื้น
ที่ดินปัญหาให้สามารถใช้ประโยชน์ที่ดินได้มากขึ้นตามล าดับ อีกทั้งมีความสอดคล้องกับแนวทางตาม

พระราชบัญญัติพัฒนาที่ดิน พุทธศักราช 2551 ซึ่งเป็นกฎหมายที่ให้อ านาจกรมพัฒนาที่ดินเข้าไป
ด าเนินการพัฒนาที่ดินในพื้นที่ต่างๆ เป็นกลไกส าคัญในการป้องกันและแก้ไขปัญหาทรัพยากรที่ดิน
การเสื่อมโทรมและพังทลายของดินให้เกิดผลอย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
ในการนี้ กรมพัฒนาที่ดินจึงได้จัดท า “โครงการ 60 พรรษา สยามบรมราชกุมารี 60 เขตปฐพี

พัฒนาอย่างยั่งยืน”เพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรง
เจริญพระชนมายุครบ 60 พรรษา 2 เมษายน 2558 โดยพัฒนาพื้นที่เขตพัฒนาที่ดินลุ่มน้ า 60 แห่ง
ด าเนินการส ารวจและวางแผนการใช้ที่ดิน การจัดท าแผนแม่บทเขตพัฒนาที่ดินลุ่มน้ า เพื่อก าหนด
มาตรการอนุรักษ์ดินและน้ าไปพร้อมกับการท าเกษตรกรรมและด้านอื่นๆ ส าหรับเป็นพื้นที่ต้นแบบ

ให้กับเกษตรกร และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นน าไปเป็นแนวทางในการพัฒนาพื้นที่ อีกทั้งให้เห็นถึง
ประโยชน์ของการพัฒนาที่ดิน การอนุรักษ์ดินและน้ าให้สามารถใช้ประโยชน์ที่ดินได้อย่างมี
ประสิทธิภาพและยั่งยืน
สถานีพัฒนาที่ดินเพชรบูรณ์ได้ท าการคัดเลือกพื้นที่เขตพัฒนาที่ดินลุ่มน้ าน้ าเข็ก จังหวัด

เพชรบูรณ์ วงรอบที่ พช.3 (2556) กรมพัฒนาที่ดิน ซึ่งตั้งอยู่ในลุ่มน้ าหลักแม่น้ าน่าน (รหัส 09) และลุ่ม
น้ าสาขาแม่น้ าวังทอง (รหัส 0916) เป็นพื้นที่เขตพัฒนาที่ดินซึ่งสถานีพัฒนาที่ดินเพชรบูรณ์ได้
ด าเนินการจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ าในพื้นที่ที่มีปัญหาเกี่ยวกับการชะล้างพังทลายของดิน พร้อมทั้ง
บูรณาการโครงการหรือกิจกรรมในส่วนของกรมพัฒนาที่ดินและได้ประสานงานกับหน่วยงานที่

เกี่ยวข้องให้น าโครงการหรือกิจกรรมของหน่วยงานมาบูรณาการลงในพื้นที่เขตพัฒนาที่ดินนี้ เพื่อให้
เกษตรกรมีการใช้ประโยชน์ที่ดินอย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด