Page 111 - ผลสัมฤทธิ์ของการบูรณาการงานในพื้นที่เขตพัฒนาที่ดินลุ่มน้ำเข็ก อำเภอเขาค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์
P. 111
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
80
ความอุดมสมบูรณ์ของดินต่ า คือ ดินมีธาตุอาหารที่จ าเป็นต่อการเจริญเติบโตปริมาณน้อย
สาเหตุของการเกิดดินขาดความอุดมสมบูรณ์
- การปลูกพืชติดต่อกันเป็นเวลานานโดยไม่ได้รับการปรับปรุงบ ารุงดินอย่างเหมาะสม
ท าให้ธาตุอาหารบางอย่างหมดไปจากดิน หรือไม่เพียงพอต่อการเจริญเติบโตของพืช
- การสูญเสียอินทรียวัตถุและธาตุอาหารจากดิน เช่น การเผาเศษวัชพืชในไร่นา และ
ไม่มีการเพิ่มอินทรียวัตถุในดิน
การปรับปรุงบ ารุงดิน คือ การจัดการเพื่อมุ่งสู่การท าให้ดินอยู่สภาพที่เหมาะสมส าหรับพืชที่ต้องการ
ปลูก ฉะนั้นในดินเดียวกันหากปลูกพืชต่างชนิดกัน อาจจะมีรายละเอียดในการปรับปรุงบ ารุงดินไม่
เหมือนกัน อย่างไรก็ตามการจัดการเพื่อการปรับปรุงบ ารุงดินให้เหมาะสมกับสภาพพื้นที่เกษตรกรรม
ควรเริ่มต้นด้วยการตรวจสอบสมบัติของดินและการวิเคราะห์ดิน ทั้งนี้ ผลการตรวจสอบและการ
วิเคราะห์ดินดังกล่าวจะน าไปสู่วิธีการปรับปรุงบ ารุงดินที่เหมาะสมต่อไป การปรับปรุงบ ารุงดินแบ่งได้
คือ
การปรับปรุงบ ารุงดินทางด้านกายภาพ การปรับปรุงบ ารุงดินทางด้านเคมี และการปรับปรุงรักษาดิน
ด้วยระบบการปลูกพืช
การปรับปรุงบ ารุงดินทางด้านกายภาพ คือ การปรับสภาพทางโครงสร้างของดินให้
เอื้ออ านวยต่อการเจริญเติบโตของพืช ท าให้มีช่องว่างส าหรับการระบายน้ าและการถ่ายเทอากาศได้ดี
หากต้องการจัดการดินเพื่อให้ดินสามารถเก็บกักน้ าและธาตุอาหารได้ดีขึ้น สามารถใช้ปุ๋ยอินทรีย์ชนิด
ต่างๆช่วยในการดูซับน้ าและธาตุอาหารได้เช่นกัน การปรับปรุงบ ารุงดินด้วยปุ๋ยอินทรีย์สามารถท าได้
หลายวิธีดังนี้
1. การปรับปรุงบ ารุงดินด้วยปุ๋ยหมัก
2. การปรับปรุงบ ารุงเดินด้วยปุ๋ยคอก
3. การปรับปรุงบ ารุงดินด้วยปุ๋ยพืชสด
4. การปรับปรุงบ ารุงดินด้วยปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูง
5. การปรับปรุงบ ารุงดินด้วยการไถกลบตอซัง
การปรับปรุงบ ารุงดินทางด้านเคมี คือ การปรับสภาพของดินให้สามารถรองรับกิจกรรมทาง
ชีวเคมีของสิ่งมีชีวิตซึ่งรวมถึงรากพืชและต้นพืชด้วย เช่น ท าให้ดินมีปริมาณธาตุอาหารที่เพียงพอและ
สมดุล ธาตุอาหารต่างๆสามารถละลายและเป็นประโยชน์ได้ หรือการจัดการเพื่อลดโอกาสในการ
สูญเสียธาตุอาหาร เป็นต้น ดังนั้นหากดินขาดความอุดมสมบูรณ์สามารถเสริมปริมาณธาตุอาหารได้
ด้วยการใช้ปุ๋ยเคมีร่วมกับปุ๋ยอินทรีย์ ทั้งนี้ ปริมาณปุ๋ยที่ใช้ควรสอดคล้องกันระหว่างปริมาณธาตุอาหาร
ที่มีอยู่ในดิน ความต้องการธาตุอาหารของพืช และอัตราการสูญเสียปุ๋ยของดิน
การปรับปรุงบ ารุงดินด้วยระบบการปลูกพืช คือ การจัดการปลูกพืชเพื่อช่วยรักษาหรือช่วย
เพิ่มอินทรียวัตถุให้แก่ดิน ได้แก่ พื้นที่ทุ่งหญ้าเลียงสัตว์จะมีเศษหญ้าและเศษมูลสัตว์ที่ทับถมบนผิวดิน
จึงเพิ่มอินทรียวัตถุให้แก่ดินได้ หรือใช้การจัดระบบการปลูกพืชให้เหมาะสมจะสามารถช่วยรักษาและ
เพิ่มระดับอินทรียวัตถุในดินได้ นอกจากนี้ พืชที่น ามาปลูกร่วมในระบบการปลูกพืชที่มีพืชตระกูลถั่ว
ซึ่งมีความสามารถตรึงไนโตรเจนจากอากาศ จึงช่วยเพิ่มธาตุไนโตรเจน และยังเป็นแหล่งอินทรียวัตถุ
ให้แก่ดินเมื่อไถกลบได้ด้วย
