Page 95 - การกำหนดเขตการใช้ที่ดินสำหรับปลูกข้าวหอมมะลิของประเทศไทย

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

3-39

(2) ความต้องการด้านการจัดการ (management requirement) เป็นความต้องการที่เกษตรกร
ต้องการด้านเครื่องจักร เครื่องกล ที่ต้องใช้ในการเตรียมดิน การเขตกรรม ความต้องการด้านนี้

ประกอบด้วยคุณภาพที่ดินดังนี้ สภาวะการเขตกรรม และศักยภาพการใช้เครื่องจักร
(3) ความต้องการด้านการอนุรักษ์ ( conservation requirement) เป็นความต้องการเพื่อให้

สามารถใช้ที่ดินได้อย่างยั่งยืน โดยไม่ทําลายคุณภาพของที่ดิน หรือสิ่งแวดล้อมอื่นๆ อันเนื่องมาจาก
การใช้ประโยชน์ที่ดินความต้องการด้านนี้ประกอบด้วยคุณภาพที่ดินเดียว คือ ความเสียหายจาก

การกัดกร่อน

3) การจําแนกชั้นความเหมาะสมของหน่วยที่ดิน ( landsuitability classification)
(1) ชั้นความเหมาะสมของหน่วยที่ดินจําแนกออกเป็น 4 ชั้น (class) คือ

S1หมายถึงชั้นที่มีความเหมาะสมสูง (highly suitable)
S2 หมายถึงชั้นที่มีความเหมาะสมปานกลาง(moderately suitable)

S3 หมายถึงชั้นที่มีความเหมาะสมเล็กน้อย (marginally suitable)
N หมายถึงชั้นที่ไม่มีความเหมาะสม (not suitable)

นอกจากนี้ในแต่ละชั้นความเหมาะสม ยังแบ่งออกเป็นชั้นย่อย (subclass) ซึ่งเป็น
ข้อจํากัดของคุณภาพที่ดินที่มีอิทธิพลรุนแรงที่สุดต่อการเจริญเติบโตและให้ผลผลิตของพืช

(2) การประเมินความเหมาะสมของหน่วยที่ดิน โดยการจับคู่ระหว่างความต้องการของ
ประเภทการใช้ประโยชน์ที่ดินกับคุณภาพที่ดิน ซึ่งจะพิจารณาแต่ละคุณภาพที่ดินในหน่วยที่ดินนั้นๆ

ที่มีข้อจํากัดรุนแรงที่สุดที่มีอิทธิพลต่อการเจริญเติบโต และให้ผลผลิตของพืช จะใช้ระดับความเหมาะสม
ของคุณภาพที่ดินนั้นเป็นตัวแทนความเหมาะสมรวมของหน่วยที่ดิน

จากข้อมูลคุณภาพที่ดินของหน่วยที่ดินจับคู่กับระดับความต้องการปัจจัยต่อ
การเจริญเติบโตของข้าว ซึ่งนํามาพิจารณาในการประเมินความเหมาะสมทางกายภาพของข้าวมี 5 ปัจจัย

โดยเรียงลําดับความสําคัญ ได้แก่ สภาวะการหยั่งลึกของราก (r) การมีเกลือมากเกินไป (x)
สารพิษ (z) ความชุ่มชื้นที่เป็นประโยชน์ต่อพืช (m) และความจุในการดูดยึดธาตุอาหาร (n) ซึ่งขึ้นอยู่

กับความพร้อมของข้อมูล ความแตกต่างของภูมิภาค และระดับความรุนแรงของคุณลักษณะดินที่มีผล
ต่อผลผลิต ทั้งนี้ไม่ได้นําปัจจัยด้านความเสียหายจากการกัดกร่อน (e) และศักยภาพการใช้เครื่องกล

(w)มาร่วมพิจารณา เนื่องจากข้อจํากัดได้ถูกแก้ไขโดยการทําคันนา ดังนั้น จึงได้เป็นความเหมาะสม
ของหน่วยที่ดินสําหรับข้าว จากนั้นนํามาวิเคราะห์เชิงพื้นที่ร่วมกับปริมาณนํ้าฝนและขอบเขต

ชลประทาน สามารถจําแนกพื้นที่ได้ดังนี้
- พื้นที่ที่มีความเหมาะสมสูง (S1) ทั้งประเทศ มีเนื้อที่ 13,348,106 ไร่หรือร้อยละ

17.13 ของพื้นที่ที่มีความเหมาะสมทั้งประเทศ โดยภาคกลางมีเนื้อที่ 6,341,630 ไร่หรือร้อยละ 47.51