Page 86 - แนวทางการศึกษาดินตัวแทนหลักสำหรับพัฒนาการเกษตรของประเทศไทย
P. 86
- 79 -
Slightly Plastic สามารถคลึงดินให้เป็นเส้นผ่านศูนย์กลาง 6 มิลลิเมตร ความยาว
4 เซนติเมตร และไม่ขาดออกจากกันเมื่อจับปลายด้านใดด้านหนึ่งยกขึ้นได้ แต่เส้นที่มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 4
มิลลิเมตร จะขาด
Moderately Plastic สามารถคลึงดินให้เป็นเส้นผ่านศูนย์กลาง 4 มิลลิเมตร และ
ยาว 4 เซนติเมตรได้ และไม่ขาดออกจากกันเมื่อจับปลายด้านใดด้านหนึ่งยกขึ้น แต่ดินที่คลึงเป็นเส้นที่มีขนาด
เส้นผ่าศูนย์กลาง 2 มิลลิเมตร จะขาด
Very Plastic สามารถคลึงดินให้เป็นเส้นที่มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 2 มิลลิเมตร
และยาว 4 เซนติเมตร ได้ และไม่ขาดออกจากกันเมื่อจับปลายด้านใดด้านหนึ่งยกขึ้น
ตัวอย่างการทดสอบการเปลี่ยนรูปได้ของดินเมื่อดินเปียก แสดงได้ในภาพที่ 4-36
ภาพที่ 4-36 การทดสอบการเปลี่ยนรูปได้ของการยึดตัวขณะดินเปียก
4. ลักษณะการเปลี่ยนแปลงรูปร่างพิเศษของดินบางชนิด
ในสภาพแวดล้อมบางชนิด ดินที่เกิดขึ้นอาจแสดงลักษณะการเปลี่ยนแปลงรูปร่างที่แตกต่างออก
ไปจากดินที่พบมากโดยทั่วๆ ไป และสามารถที่จะทดสอบในสนามได้ ซึ่งแบ่งออกเป็น
- ความสามารถของดินชื้นที่จะเหลวเมื่อมีแรงมากระทํา (ความเละ) (Smeariness) โดย
ที่ดินจะกลับคงรูปเดิมได้ เมื่อปล่อยให้อยู่ในสภาพปกติหลังจากนั้น การทดสอบทําโดยใช้ตัวอย่างดินที่มีขนาด
ประมาณ 2.5-3.0 เซนติเมตร จับไว้ระหว่างนิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้ แล้วค่อยๆ ออกแรงกดดินทั้งสองนิ้ว ใน
ลักษณะที่จะบีบให้ขาดออกจากกัน แล้วสังเกตการณ์เปลี่ยนแปลงของมวลดิน แบ่งออกได้เป็น
Non-smeary เมื่อดินเปลี่ยนรูปร่าง ตัวอย่างจะไม่เปลี่ยนเป็นของเหลว นิ้วจะไม่ลื่น
จากกัน ไม่มีลักษณะเป็นดินเละ
Weakly smeary เมื่อดินเปลี่ยนรูปร่าง ดินจะเปลี่ยนสภาพเป็นของเหลว นิ้วจะลื่น
จากกัน และดินจะแผ่กระจายติดมือ หลังจากดินแผ่กระจายติดมือแล้วจะไม่ปรากฏว่ามีน้ําติดนิ้วมือทั้งสองหรือ
อาจมีน้ําติดนิ้วมืออยู่เพียงเล็กน้อย
Moderately smeary เมื่อดินเปลี่ยนรูปร่าง ดินจะเปลี่ยนสภาพเป็นของเหลวทันที
นิ้วมือจะลื่นออกจากกัน ดินจะแผ่กระจายและติดมือและจะมีน้ําติดอยู่บนนิ้วทั้งสองพอสังเกตเห็นได้
Strongly smeary เมื่อดินเปลี่ยนรูปร่าง ดินจะเปลี่ยนสภาพเป็นของเหลว นิ้วจะ
ลื่นออกจากกัน ดินจะเละติดมือและลื่นมาก หลังจากดินแผ่กระจายติดมือแล้วจะมีน้ําติดนิ้วมือให้เห็นอย่าง
ชัดเจน
- สภาพของเหลวและไหลได้ (Fluidity) หมายถึง การไร้แรงต้านทานของดินในสภาพดิน
เปียก ปกติจะพบในดินที่อิ่มตัวด้วยน้ําตลอดเวลาหรือเกือบตลอดเวลา วิธีทดสอบทําโดยใช้ดินปริมาณเต็มกํามือ
