Page 35 - แนวทางการศึกษาดินตัวแทนหลักสำหรับพัฒนาการเกษตรของประเทศไทย

- 28 -

แผนที่สภาพภูมิประเทศ คือ แผนที่ซึ่งแสดงลักษณะภูมิประเทศ (topography) บนพื้นผิวโลก ซึ่ง
ได้แก่ ความสูงต่ําของพื้นที่ ทั้งที่เป็นธรรมชาติและที่มนุษย์ดัดแปลงขึ้น เช่น ที่ราบ ที่ราบสูง เนินเขา แม่น้ํา

เกาะ ถนน เมือง ปัจจุบันใช้แผนที่มาตราส่วน 1 : 50,000 ชุด L 7018 ของกรมแผนที่ทหาร ซึ่งเป็นแผนที่ที่
คลุมทั้งประเทศที่มีรายละเอียดมากที่สุด และสามารถใช้เป็นแผนที่ฐาน (Base map) ในการจัดการข้อมูลแผน
ที่ตามระบบ GIS ได้เป็นอย่างดี และสามารถอ้างอิงได้

ก. ชื่อประจําแผนที่ภูมิประเทศของกรมแผนที่ทหาร: แผนที่ภูมิประเทศทุกแผ่นจะมีชื่อประจํา
แผ่นเอาไว้ที่หัวกระดาษ ให้บันทึกชื่อประจําแผ่น เช่น อําเภอสิรินธร อําเภอด่านมะขามเตี้ย บ้านสาริกา อําเภอ
เลิงนกทา จังหวัดขอนแก่น

ข. เลขที่ประจําแผ่นของภูมิประเทศ (ระวาง): แผนที่ภูมิประเทศทุกแผ่นจะมีเลขที่ประจําแผ่น
ปรากฏบริเวณด้านบนขวามือ ให้บันทึกเลขดังกล่าวลงไป เช่น 6039 II 4936I 5037IV

ภาพที่ 4-9 ชื่อประจําแผนที่ภูมิประเทศ และเลขที่ประจําแผ่นของภูมิประเทศ (ระวาง) มาตราส่วน 1:50,000

ค. พิกัดที่ทําคําบรรยายหน้าตัดดิน: ให้ระบุตําแหน่งหรือจุดที่ทําศึกษาหน้าตัดดิน อยู่ที่พิกัด

ตารางเท่าใดในแผนที่ภูมิประเทศ การอ่านค่าพิกัดตารางมี 2 วิธี คือ
- อ่านจากเครื่องมือกําหนดจุดพิกัด (GPS) การอ่านค่าจากเครื่องมือ GPS จะมีให้เลือกระบบ

ระหว่าง Lat/Lon กับ UTM การอ่านค่า Lat/Lon คืออ่านค่าเส้นรุ้งเส้นแวง แต่ในที่นี้จะกล่าวเฉพาะการอ่าน
ค่า UTM และการอ่านค่า UTM ในประเทศไทยใช้อยู่ 2 datum คือ

1. Indian datum ใช้กับแผนที่ภูมิประเทศ 1: 50,000 ของกรมแผนที่ทหารรุ่นเก่า
2. WGS 84 ใช้กับแผนที่ภูมิประเทศ 1: 50,000 ของกรมแผนที่ทหารรุ่นใหม่ ซึ่งจะมี
อักษรและหมายเลข WGS 84 กํากับอยู่ ค่าที่อ่านได้จากเครื่อง GPS มีความหมายดังนี้

เลข 47 คือ เลขของ Zone โดยกําหนดว่าครึ่ง
ของจังหวัดชัยภูมิไปทางทิศตะวันตก อยู่ใน Zone 47 และ

ครึ่งหนึ่งของจังหวัดชัยภูมิไปทางทิศตะวันออก อยู่ใน Zone
48 (ประเทศไทยมีอยู่ 2 Zone)
เลข 7 และ 14 คือเลขกํากับ grid ที่นับไปทาง

ทิศตะวันออกและทิศเหนือ ตามลําดับ

สําหรับ 05165 E คือ เลขประจําเส้น grid ไปทางตะวันออก
10684 N คือ เลขประจําเส้น grid ไปทางเหนือ
เมื่อจะหาตําแหน่งในแผนที่ เราจะอ่านค่า พิกัดตาราง ดังนี้คือ 051106 ซึ่งจะได้อธิบายในข้อต่อไป

– การอ่านค่าพิกัดตารางจากแผนที่ภูมิประเทศ จากแผนที่ของประเทศไทย มาตราส่วน

1:50,000 ซึ่งมีตารางยูทีเอ็ม ช่วงห่างช่วงละ 1,000 เมตร จะเห็นตัวเลขกํากับปลายเส้นตารางทุกเส้นตามขอบ