Page 111 - แผนการใช้ที่ดินลุ่มน้ำสาขาภาคใต้ฝั่งตะวันตกตอนล่าง
P. 111
3-37
ส้าหรับค่าปัจจัยสมรรถนะการชะล้างพังทลายของดิน (K) ค่าปัจจัยเกี่ยวกับภูมิประเทศ
ได้แก่ ความยาว (L) และระดับความลาดชัน (S) ค่าปัจจัยเกี่ยวกับฝน (R) ค่าปัจจัยการจัดการพืชและพืช
พรรณที่ปกคลุมดิน (C) และปัจจัยการอนุรักษ์ดินและน้้า (P) ตามสภาพการใช้ที่ดินลุ่มน้้าสาขาภาคใต้ฝั่ง
ตะวันตกตอนล่างใช้การแทนค่าปัจจัยต่างๆ ในโปรแกรม Arc GISโดยอ้างอิงค่าปัจจัยต่างๆ จากเอกสารของ
กรมพัฒนาที่ดิน (2545) ในการวิเคราะห์หาค่าอัตราการชะล้างพังทลายของดินโดยใช้สมการการสูญเสียดิน
สากล ซึ่งรายละเอียดต่างๆ มีดังนี้
1) ค่าปัจจัยเกี่ยวกับฝน (R) การประเมินค่าปัจจัยการชะล้างพังทลายของฝน ใช้เส้นชั้นน้้าฝน
รายปีเฉลี่ย (มิลลิเมตร) ของกรมอุตุนิยมวิทยามาค้านวณหาค่า R จากสูตร
R = 0.4996X – 12.1415
โดยที่ X คือ ปริมาณน้้าฝนเฉลี่ยรายปี (มิลลิเมตร/ปี)
จากสูตรค่า R ที่ได้จะมีหน่วยเป็นตันต่อเฮกแตร์ต่อปี ท้าการแปลงเป็นหน่วยตันต่อไร่
ต่อปี โดยน้าค่าตัวเลข 6.25 ไปหาร
2) ค่าปัจจัยความคงทนของดินต่อการชะล้างพังทลาย (K) ใช้ชนิดของเนื้อดินบน
และหน่วยธรณีวิทยา (กรมพัฒนาที่ดิน, 2545) รายละเอียดต่างๆ แสดงในตารางที่ 3-5
3) ค่าปัจจัยเกี่ยวกับภูมิประเทศ ได้แก่ ความยาว (L) และระดับความลาดชัน (S)
ใช้ค่าเฉลี่ยส่วนใหญ่ของหน่วยที่ดิน รายละเอียดต่างๆ แสดงในตารางที่ 3-4 (กรมพัฒนาที่ดิน, 2545)
4) ค่าปัจจัยเกี่ยวกับพืช (C) ใช้ค่าตัวเลขจากหนังสือแนวทางการประเมินอัตราชะล้าง
พังทลายของดินในพื้นที่ลุ่มน้้าประเทศไทย (กรมพัฒนาที่ดิน, 2545) รายละเอียดต่างๆ แสดงในตารางที่ 3-6
5) ปัจจัยเกี่ยวกับการอนุรักษ์ดินและน้้า (P) ไม่มีมาตรการอนุรักษ์ให้มีค่าเท่ากับ 1 ยกเว้น
พื้นที่ท้านาข้าวให้มีค่าเท่ากับ 0.100 รายละเอียดต่างๆ แสดงในตารางที่ 3-6 (กรมพัฒนาที่ดิน, 2545)
ตารางที่ 3-4 ค่าปัจจัยรวม LS-factor ของชั้นความลาดชันตามแผนที่หน่วยที่ดิน
ชั้นความลาดชัน เปอร์เซ็นต์ความลาดชัน ค่าความยาวของความลาดเท ค่าปัจจัยรวม
ตามแผนที่หน่วยที่ดิน (ค่า s) (ค่า หน่วยเป็นเมตร) LS - factor
A 1.2 150 0.226
B 2.0 150 0.323
C 5.0 100 0.567
D 12.0 50 1.927
E 20.0 50 2.753
F (กลุ่มดิน 62) 35.0 50 4.571
ที่มา : กรมพัฒนาที่ดิน (2545)
แผนการใช้ที่ดินลุ่มน้้าสาขาภาคใต้ฝั่งตะวันตกตอนล่าง