Page 89 - แผนการใช้ที่ดินลุ่มน้ำสาขาแม่น้ำโกลก

3-32

แผนที่ภูมิประเทศ มาตราสวน 1:25,000 เปนฐานในการจัดทําแผนที่ตางๆ เชน แผนที่สภาพการใชที่ดิน

หนวยที่ดิน และระดับการสูญเสียดิน

สําหรับคาปจจัยสมรรถนะการชะลางพังทลายของดิน (K) คาปจจัยเกี่ยวกับภูมิประเทศ
ไดแก ความยาว (L) และระดับความลาดชัน (S) คาปจจัยเกี่ยวกับฝน (R) คาปจจัยการจัดการพืช และ

พืชพรรณที่ปกคลุมดิน (C) และปจจัยการอนุรักษดินและน้ํา (P) ตามสภาพการใชที่ดินลุมน้ําสาขา

แมน้ําโกลก ใชการแทนคาปจจัยตางๆ ในโปรแกรม Arc GISโดยอางอิงคาปจจัยตางๆ จากเอกสาร

ของกรมพัฒนาที่ดิน (2545) ในการวิเคราะหหาคาอัตราการชะลางพังทลายของดินโดยใชสมการ
การสูญเสียดินสากล ซึ่งรายละเอียดตาง ๆ มีดังนี้

1) คาปจจัยเกี่ยวกับฝน (R) การประเมินคาปจจัยการชะลางพังทลายของฝน ใชเสนชั้นน้ําฝน

รายปเฉลี่ย (มิลลิเมตร) ของกรมอุตุนิยมวิทยามาคํานวณหาคา R จากสูตร
R = 0.4996X – 12.1415

โดยที่ X คือ ปริมาณน้ําฝนเฉลี่ยรายป (มิลลิเมตร/ป)

จากสูตรคา R ที่ไดจะมีหนวยเปนตันตอเฮกแตรตอป ทําการแปลงเปนหนวยตันตอไร
ตอป โดยนําคาตัวเลข 6.25 ไปหาร

2) คาปจจัยความคงทนของดินตอการชะลางพังทลาย (K) ใชชนิดของเนื้อดินบน

และหนวยธรณีวิทยา (กรมพัฒนาที่ดิน, 2545) รายละเอียดตาง ๆ แสดงในตารางที่ 3-5
3) คาปจจัยเกี่ยวกับภูมิประเทศ ไดแก ความยาว (L) และระดับความลาดชัน (S)

ใชคาเฉลี่ยสวนใหญของหนวยที่ดิน รายละเอียดตางๆ แสดงในตารางที่ 3-4 (กรมพัฒนาที่ดิน, 2545)

4) คาปจจัยเกี่ยวกับพืช (C) ใชคาตัวเลขจากหนังสือแนวทางการประเมินอัตรา
ชะลางพังทลายของดินในพื้นที่ลุมน้ําประเทศไทย (กรมพัฒนาที่ดิน, 2545) รายละเอียดตางๆ แสดงใน

ตารางที่ 3-6

5) ปจจัยเกี่ยวกับการอนุรักษดินและน้ํา (P) ไมมีมาตรการอนุรักษใหมีคาเทากับ 1

ยกเวนพื้นที่ทํานาขาวใหมีคาเทากับ 0.100 รายละเอียดตาง ๆ แสดงในตารางที่ 3-6 (กรมพัฒนาที่ดิน, 2545)

กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน