Page 8 - การสำรวจและคาดการณ์ผลผลิตถั่วเหลืองฤดูแล้ง ปีการผลิต 2549 โดยใช้เทคโนโลยีการสำรวจระยะไกลและระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์

ก

บทสรุปสําหรับผูบริหาร

ถั่วเหลืองเปนพืชเศรษฐกิจที่สําคัญของประเทศไทย ซึ่งใชเปนวัตถุดิบในอุตสาหกรรมที่สําคัญ

หลายอยางของประเทศ ปจจุบันผลผลิตถั่วเหลืองภายในประเทศไมเพียงพอ และในแตละปรัฐตองอนุญาตให

มีการนําเขาถั่วเหลืองเปนปริมาณมาก ในป พ.ศ. 2548 ประเทศไทยนําเขาผลิตภัณฑถั่วเหลืองแยกเปนผลผลิต
ของเมล็ดถั่วเหลือง 1.607 ลานตัน และกากถั่วเหลืองประมาณ 1.876 ลานตัน ( สํานักงานเศรษฐกิจการเกษตร,

2548) ดังนั้น เพื่อไมใหมีการนําเขาถั่วเหลืองมากเกินความตองการของตลาด ซึ่งจะสงผลใหราคาผลผลิต

ถั่วเหลืองในประเทศลดต่ําลง ประเทศไทยจึงจําเปนตองมีฐานขอมูลเกี่ยวกับพื้นที่ปลูก ผลผลิต และแหลง

อุตสาหกรรมถั่วเหลืองในประเทศที่ถูกตอง เพื่อใชเปนเครื่องมือในการกําหนดนโยบายดานการผลิตและ

การตลาด ผลจากการดําเนินโครงการการใชเทคโนโลยีการสํารวจระยะไกลและระบบสารสนเทศภูมิศาสตร
เพื่อวิเคราะหพื้นที่ปลูกและประเมินผลผลิตถั่วเหลืองใน ป พ.ศ.2549 สามารถใชเปนขอมูลภาพรวมของการ

ผลิตถั่วเหลืองของประเทศไทยไดระดับหนึ่ง

จากการวิเคราะหพื้นที่ปลูกถั่วเหลืองฤดูแลง (ปลูกระหวางเดือนพฤศจิกายน 2548 ถึง มีนาคม 2549)

ทั้งประเทศโดยใชขอมูลจากดาวเทียม Landsat – 5 (ระบบ Thematic Mapper : TM) รวมกับการตรวจสอบ
ภาคสนาม พบวาในป พ.ศ. 2549 มีพื้นที่ปลูกครอบคลุม 25 จังหวัด แหลงผลิตถั่วเหลืองที่สําคัญของไทยอยูใน

3 ภาค ไดแก ภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคกลาง รวมเนื้อที่ทั้งสิ้น 556,852 ไร ลดลงจาก

ปการผลิต 2548 รอยละ 15.36 เปนพื้นที่ในเขตชลประทาน 181,434 ไร นอกเขตชลประทาน 375,418 ไร

โดยภาคเหนือมีเนื้อที่ปลูกรอยละ 63.59 ของเนื้อที่เพาะปลูกทั้งประเทศ โดยจังหวัดแพรมีเนื้อที่ปลูก
มากที่สุด จํานวน 82,561 ไร ภาคตะวันออกเฉียงเหนือมีเนื้อที่ปลูกรอยละ 36.34 ทั้งนี้ โดยปกติในภาคเหนือ

เกษตรกรจะทําการเพาะปลูกทั้งในฤดูฝนและฤดูแลง ภาคตะวันอออกเฉียงเหนือจะเพาะปลูกในฤดูแลง สวนภาค

กลางมีพื้นที่ปลูกที่จังหวัดกาญจนบุรี มีเนื้อที่ 409 ไร และไดผลผลิตเฉลี่ยสูงกวาภาคอื่น ๆ คือ 361 กก.ตอไร
จากขอมูลภาคสนาม นํามาวิเคราะหหาผลผลิตเฉลี่ยเปนรายตําบล เพื่อประเมินผลผลิตถั่วเหลือง

ไดผลผลิตรวมทั้งสิ้น 139,551.03 ตัน โดยมีผลผลิตเฉลี่ยทั้งประเทศ 251 กก.ตอไร พันธุที่นิยมปลูก

มากที่สุด คือ พันธุเชียงใหม 60 พันธุอื่นๆ นอกจากนี้ปลูกไมมากนัก ไดแก พันธุ เชียงใหม 2, สจ.4,

สจ.5 สุโขทัย 1, สุโขทัย 2, ราชมงคล และตาแดง เปนตน พื้นที่ปลูกและผลผลิตถั่วเหลืองฤดูแลง จําแนก

ตามรายภาคไดดังนี้
1. ภาคเหนือ มีเนื้อที่ปลูกถั่วเหลืองฤดูแลงในพื้นที่ 16 จังหวัด จํานวน 354,110 ไร หรือรอยละ

63.59 ของพื้นที่ปลูกถั่วเหลืองทั้งประเทศ ลดลงจากปการผลิต 2548 รอยละ 16.07 เปนพื้นที่ในเขต

ชลประทาน 152,842 ไร นอกเขตชลประทาน 201,268 ไร ไดผลผลิตรวม 88,820.50 ตัน ผลผลิตเฉลี่ย

ทั้งภาค 251 กก.ตอไร ถือเปนแหลงผลิตถั่วเหลืองรายใหญที่สุดของประเทศ โดยจังหวัดแพร มีเนื้อที่

ปลูกมากที่สุด 82,561 ไร และมีผลผลิต 19,442.70 ตัน พันธุที่นิยมปลูกมาก คือ พันธุเชียงใหม 60