Page 39 - การวิเคราะห์ข้อมูลด้านเศรษฐกิจและสังคมเพื่อวางแผนการใช้ที่ดินในพื้นที่ลุ่มน้ำสาขาแม่น้ำยมตอนล่าง ปีการผลิต 2544/45

3-3

กองทุนหมูบาน (เงินลาน) เฉลี่ยรอยละ 28.30 สหกรณการเกษตรเฉลี่ยรอยละ 15.11 ที่เหลือจะเปน

สมาชิกกลุมหรือสถาบันอื่น ๆ ดังที่กลาวมาแลวขางตน กลุมหรือสถาบันทั้งหมดมีวัตถุประสงคหลักคือ ให

เกษตรกรกูยืมเงินเพื่อการประกอบอาชีพ ซึ่งหัวหนาครัวเรือนเห็นวาใหประโยชนโดยตรงกับชีวิตความเปน

อยูประจําวัน สวนใหญก็ไดรับผลประโยชนจากการเขาเปนสมาชิกมากและนอยแตกตางกันออกไป (ตา

รางที่ 3-4)

3.4 การถือครองและการใชประโยชนที่ดิน

เกษตรกรถือครองที่ดินเฉลี่ยครัวเรือนละ 35.30 ไร ในจํานวนนี้จะเปนเนื้อที่ถือครองของตนเอง

เฉลี่ยครัวเรือนละ 25.11 ไร มีที่เชาและเขาทําเปลาอยูเพียงเล็กนอยเฉลี่ยครัวเรือนละ 9.42 และ 0.77 ไร
ตามลําดับ หนังสือสําคัญในที่ดินมากกวาครึ่งจะเปนโฉนดที่ดินเฉลี่ยรอยละ 53.14 ของเนื้อที่ถือครอง

ของตนเอง รองลงมาไดแก ส.ป.ก.4-01 และ น.ส.3 เฉลี่ยรอยละ 16.91 และ 14.22 ตามลําดับ สวนที่เหลือ

จะเปน ภ.บ.ท.5 น.ส.3ก และ ส.ค.1 จะนอยที่สุด

สําหรับลักษณะของการใชที่ดินของครัวเรือนเกษตรกรในเขตพื้นที่ลุมน้ําสาขาแมน้ํายมตอน
ลาง สวนใหญใชในการทํานาขาว โดยเปนที่นามากที่สุดเฉลี่ยรอยละ 70.48 ของการใชประโยชนที่ดินทั้ง

หมดหรือในแตละครัวเรือนจะมีที่นาอยูครัวเรือนละ 24.88 ไร รองลงมาไดแก ที่ไรซึ่งใชในการปลูกพืช

ตระกูลถั่วชนิดตางๆ ออย และขาวโพด เปนตน สวนที่ปลูกไมผลและไมยืนตนมีอยูเพียงรอยละ 3.53 ที่

เหลือจะเปนที่อยูอาศัย ที่ทิ้งวางและที่ปลูกพืชผัก (ตารางที่ 3-5)

3.5 รายได - รายจายของครัวเรือนเกษตร

เปนผลจากความแตกตางระหวางรายไดรวมทั้งหมดของครัวเรือนกับคาใชจายรวมที่เกิดขึ้น

ในแตละรอบปการผลิต เมื่อศึกษาถึงแหลงที่มาของรายไดทั้งหมดที่เกิดขึ้นของครัวเรือนเกษตร ประกอบดวย
รายไดในฟารมและรายไดนอกฟารม พบวาครัวเรือนเกษตรจะมีรายไดทั้งหมดเฉลี่ยครัวเรือนละ 175,127.74

บาท ในที่นี้จะเปนรายไดในฟารมจากพืชและสัตวเฉลี่ยครัวเรือนละ 147,927.52 บาท และรายไดนอกฟารม

เฉลี่ยครัวเรือนละ 27,200.22 บาท ขณะเดียวกันจะมีรายจายทั้งหมดเฉลี่ยครัวเรือนละ 139,079.22

บาท ในจํานวนนี้ประมาณรอยละ 24.08 จะเปนคาใชจายที่ไมเปนเงินสดโดยเฉพาะคาใชจายในการผลิตพืช
ไดแก คาจางแรงงานคนและเครื่องจักรตลอดจนคาพันธุและอื่นๆ อีกเล็กนอย เมื่อพิจารณาถึงรายได

และรายจายทั้งหมดของเกษตรกรพบวา เกษตรกรจะมีรายไดมากกวารายจาย ดังนั้นจะมีรายไดหรือเงินออม

สุทธิเฉลี่ยครัวเรือนละ 36,048.52 บาท (ตารางที่ 3-6)

3.6 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินของครัวเรือนเกษตร

จากการศึกษาในเรื่องของภาวะหนี้สินและลักษณะการกูยืมเงินของเกษตรกรในเขตพื้นที่ลุม

น้ํา ปรากฏวาครัวเรือนเกษตรสวนใหญเฉลี่ยรอยละ 83.38 จะเปนหนี้ ลักษณะของการกูยืมจะมีทั้งกูยืม