Page 15 - การวิเคราะห์ข้อมูลด้านเศรษฐกิจและสังคมเพื่อวางแผนการใช้ที่ดินในพื้นที่ลุ่มน้ำสาขาแม่น้ำยมตอนล่าง ปีการผลิต 2544/45

2-3

รองลงมาไดแก น้ําฝน น้ําบอบาดาล ตามลําดับ นอยที่สุดไดแกแหลงน้ําตามธรรมชาติ ปริมาณน้ํามีใช

พอเพียงตลอดป ไมขาดแคลน บางแหงมากเกินพอจนกอใหเกิดความเดือดรอนอยางมาก เพราะน้ําทวมทุก
ปโดยเฉพาะพื้นที่ในจังหวัดสุโขทัย และจังหวัดพิจิตร สวนน้ําใชเพื่อการเกษตรสวนใหญไดจากน้ําฝนซึ่ง

ไมพอเพียงตอการเพาะปลูก ตองอาศัยน้ําจากคลองชลประทานเนื่องมาจากเกษตรกรจะปลูกพืชปละ 2-3

ครั้ง ไฟฟามีใชกันทุกหมูบานและทุกครัวเรือน โทรศัพทสาธารณะและโทรศัพทสวนบุคคลสวนใหญมีใช

แลวเฉลี่ยรอยละ 71.70 และ 81.13 ของหมูบานทั้งหมด ตามลําดับ นอกจากนี้หมูบานสวนใหญยังมี
สถานบริการในดานตางๆ อยูแทบทุกหมูบาน ทั้งโรงเรียนระดับตางๆ โดยเฉพาะโรงเรียนระดับประถมศึกษา

มีมากที่สุดเฉลี่ยรอยละ 83.33 สถานบริการดานสาธารณสุขก็มีทั้งสาธารณสุขมูลฐานชุมชนตั้งอยูมีกองทุนยา

และเวชภัณฑประจําหมูบาน สถานีอนามัย ตลอดจนโรงพยาบาล สวนศาสนสถานก็จะมีวัดอยูเปน
จํานวนมากเกือบทุกหมูบาน ในสวนของสถานบริการอื่นๆ ที่มีอยูไดแก หอกระจายขาว ที่อานหนังสือพิมพ

ประจําหมูบาน หอสมุด ฯลฯ เปนตน (ตารางที่ 2-7)

องคกรพัฒนาการเกษตรในหมูบาน ในแตละหมูบานจะมีองคกรในหมูบานประมาณ 1-5

องคกร ซึ่งจะแตกตางกันออกไปแลวแตการจัดตั้งขึ้นของสมาชิกภายในหมูบานนั้นๆ องคกรที่มีสวนใหญ

ไดแก กลุมแมบาน กองทุนหมูบาน กลุมออมทรัพย กองทุนแกไขปญหาความยากจนของราษฎร นอก

จากนั้นก็จะเปนกลุมตางๆ ที่บางหมูบานอาจจะมีหรือบางหมูบานอาจจะไมมี ก็แลวแตวัตถุประสงคของหมู
บานที่แตกตางกันออกไป สําหรับองคกรในชุมชนที่มีผลตอการพัฒนาการเกษตรกรมากคือ ศูนยถายทอด

เทคโนโลยีทางการเกษตรซึ่งมีนอยไมครบทุกหมูบาน ขณะที่จุดประสงคหลักของรัฐบาลในการจัดตั้งศูนยนี้

ตองการใหมีครบทุกหมูบานทั่วประเทศ จากการสํารวจหมูบาน 53 หมูบานในเขตลุมน้ําสาขาแมน้ํายมตอน

ลางพบวามีศูนยถายทอดเทคโนโลยีทางการเกษตรอยูเพียง 18 ศูนย หรือคิดเปนรอยละ 33.96 ของหมู
บานทั้งหมด สวนอีก 35 หมูบานหรือรอยละ 66.04 ยังไมมีศูนยนี้ แตในรอบปการผลิตที่ผานมาศูนยถาย

ทอดเทคโนโลยีทางการเกษตรไดจัดใหมีการอบรมทางการเกษตรตลอดจนอบรมในดานการประกอบ

อาชีพนอยมาก สวนใหญของการอบรมปละ 1-2 ครั้งมากที่สุดรอยละ 61.54 และจํานวนคนที่เขาอบรมแต
ละครั้งจะมีอยูประมาณ 1-40 คน เปนสวนใหญ ทั้งนี้แลวแตชนิดของการอบรม ถาใหความรูและเปน

ประโยชนโดยตรงกับการประกอบอาชีพ ก็จะมีผูเขารับการอบรมเปนจํานวนมาก (ตารางที่ 2-8)

ปญหาชนิดตางๆ ในหมูบาน ปญหาที่เกิดขึ้นในแตละหมูบานสามารถสรุปชนิดของปญหา

หลักได 3 ชนิด ไดแก ปญหาทางดานการเกษตร ปญหาทางดานสังคม และปญหาดานสิ่งแวดลอม ในสวน

ของปญหาทางดานการเกษตร จะพบวาลักษณะของปญหาจะเกี่ยวของกับการผลิตพืชทางการเกษตรโดยทั่วไป

ไมวาจะเปนเกษตรกรในทองที่ไหนก็ตาม เพียงแตจะใหความสําคัญถึงปญหาใดมากที่สุด ปญหาที่สําคัญ
ของชุมชนจากการสํารวจ ไดแก ปญหาจากศัตรูพืชรบกวน เฉลี่ยรอยละ 86.79 ของชุมชน