Page 224 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจเงาะ
P. 224
ภาคผนวก
เงาะ
เงาะเปนไมผลเขตรอยที่มีความสําคัญทางเศรษฐกิจชนิดหนึ่งของประเทศไทย มีการปลูก
กันอยางแพรหลายทั้งในภาคตะวันออกและภาคใตของประเทศไทยสามารถขึ้นไดในดินเกือบทุกชนิด
แตจะเจริญเติบโตและใหผลผลิตไดดีในดินรวนปนทรายที่มีการระบายน้ําดี มีอินทรียวัตถุสูง และ
เงาะจะใหผลผลิตมีคุณภาพดีในสภาพที่มีความชื้นในอากาศสูง มีฝนตกกระจายตลอดทั้งป
ลักษณะทางพฤกษศาสตร
เงาะเปนไมยืนตนขนาดกลาง มีชื่อสามัญวา Rambutan มีชื่อวิทยาศาสตรวา Nephelium
lappaceum Linn. อยูในวงศ Spidiceae สําหรับลักษณะทางพฤกษศาสตรของเงาะเปนดังนี้
ลําตน เงาะเปนไมผลขนาดปานกลางถึงขนาดใหญ ลําตนตั้งตรง สูงประมาณ 15-25 เมตร
ขนาดเสนผาศูนยกลางของลําตนประมาณ 40-60 เซนติเมตร เปลือกลําตนมีสีน้ําตาลอมเทาเขม
เปลือกบางเรียบไมขรุขระ มีกิ่งกานแตกจากลําตนในระดับสูงและมีกิ่งกานมาก ทําใหทรงพุม
แผกวางทึบเปนพุมสวย ทรงพุมเปนรูปครึ่งวงกลม
ใบ ใบเงาะเปนใบรวม ในหนึ่งกานมีจํานวนใบยอยประมาณ 2-4 คู เกิดเรียงตัวสลับเกือบ
ตรงกันขาม ใบยาวประมาณ 10-15 เซนติเมตร กวางประมาณ 5-8 เซนติเมตร ใบมีลักษณะคลายโล
ฐานแหลมปลายมน ขอบใบเรียบ ผิวใบดานบนมีสีเขียวเขมเปนมัน แตหลังใบจะเปนสีเขียวจาง ๆ
และไมเปนมัน มีเสนกลางใบใหญ การเรียงตัวของเสนใบที่แยกออกจากเสนกลางใบเปนแบบ
กางปลา เปนระเบียบและระยะเทา ๆ กัน มีจํานวนเสนใบประมาณ 6-15 คู เสนใบดานหลังใบนูน
ออกมาทําใหเห็นใบมีลักษณะเปนคลื่น
ดอก เงาะจะออกดอกเปนชอบริเวณปลายกิ่งและซอกใบ ในสภาพทั่วไปดอกเงาะที่เกิดขึ้น
ในแตละตนแตละครั้งจะประกอบดวยดอก 3 ประเภทคือ
1. ชอดอกตัวผู เปนชอดอกที่เกิดจากเงาะตนตัวผูและจะมีเฉพาะดอกที่เปนดอกตัวผูเทานั้น
และไมมีโอกาสติดเปนผลเงาะไดเลยลักษณะชอดอกคอนขางยาวเปนระเบียบ รูปรางทรงกรวย
ขนาดใหญ มีดอกมาก ดอกมีสีขาวนวล เสนผาศูนยกลางประมาณ 5 มิลลิเมตร กลีบดอก 5 กลีบ
แตละกลีบเปนอิสระไมติดกัน ถัดเขาไปดานในของดอกจะมีเกสรตัวผู 5 อันเรียงสลับกับกลีบดอก
บริเวณกลางดอกจะเห็นเปนแทงสีขาวนวลยื่นสูงขึ้นมา ปลายมน มีลักษณะคลายกับเกสรตัวเมีย
ที่ไมสมบูรณ เมื่อดอกชนิดนี้บานจะเห็นเปนสีขาวโพลนไปทั้งตน