Page 233 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจมังคุด

ผ-9

การขยายพันธุโดยการเพาะเมล็ด

การขยายพันธุมังคุดที่ไดผลที่สุด คือ การใชเมล็ดมังคุดเพาะ ควรเลือกมาจากผลของมังคุด

ที่ยังสดอยู ในผลมังคุดจะมีเมล็ดที่โตที่สุดหนึ่งเมล็ด และมีเมล็ดที่มีขนาดรองลงมาอีก 1 หรือ 2 เมล็ด
สวนเมล็ดนอกเหนือจากนั้นเปนเมล็ดตายหรือเมล็ดเล็กทั้งหมด วิธีการเลือกเมล็ดมังคุดควรเลือก

จากผลมังคุดที่มีขนาดโตและขนาดเมล็ดควรมีน้ําหมักประมาณกวา 1 กรัมขึ้นไป เพราะเมล็ดใหญ

จะมีความแข็งแรงกวาเมล็ดอื่น ๆ หลังจากนั้นนําเมล็ดมาลางทําความสะอาดดวยน้ําเพื่อลางเสนใย
และเนื้อออกใหหมด สวนเมล็ดมังคุดที่มีขนาดโตอาจจะตัดออกเปนแวน ๆ กอน ซึ่งเมล็ดหนึ่ง

อาจตัดออกไดประมาณ 2-3 แวน และทุกๆแวนเมื่อนําไปเพาะอาจจะงอกไดแวนละ 1 ตน

เมล็ดมังคุดเมื่อนําออกจากผลแลวควรทําการเพาะอยางรวดเร็ว เพราะเมล็ดมังคุดมีชวงชีวิตสั้น

การเพาะเมล็ดมังคุดควรเพาะเมื่อยังสดอยูจะมีเปอรเซ็นตการงอกประมาณ 85 เปอรเซ็นต
ถาหากเพาะลาชาออกไป 3-5 วัน จะมีเปอรเซ็นตการงอกประมาณ 70 เปอรเซ็นต และถาหากลาชา

ไปอีก 15 วัน จะเหลือเปอรเซ็นต การงอกประมาณ 50 เปอรเซ็นต เมื่อปลอยไวนานจะยิ่งสูญเสีย

เปอรเซ็นตการงอกเพิ่มมากขึ้น

การเพาะเมล็ดควรเพาะในวัสดุชําที่มีอินทรียสูง มีสวนผสมของทราย, ซากพืชซากสัตวและ
หนาดิน ถาหากเพาะในแปลง ควรเตรียมแปลงโดยใสสวนผสมของทราย 2 สวน ซากพืชซากสัตว

และหนาดิน 1 สวน วางเมล็ดในแปลงเพาะ เวนระยะประมาณ 2-3 เซนติเมตร ฝงเมล็ดลึก 1 เซนติเมตร

แปลงเพาะควรมีรมเงาและมีการใหน้ําอยางสม่ําเสมอประมาณ 20-30 วัน การงอกของรากจะมีการพัฒนา
จากสวนปลายของเมล็ด รากที่งอกออกมาแรกสุดจะตายและรากใหมจะพัฒนามาจากฐานของยอด

เมื่อตนกลามีใบออนประมาณ 2 ใบ จึงทําการยายลงชําในถุงพลาสติก การยายตนกลาควรใหมีดิน

ติดรากอยู และควรยายในระยะที่ตนกลามีใบ 2-3 ใบ ตนกลาที่แก นอกจากจะยายยากแลวจะปลูกได
ยากกวา เพราะรากไดมีการพัฒนามากขึ้น และระบบรากของมังคุดจะออนแอตอการกระทบกระเทือน

ระหวางการยายตนกลา การดูแลตนกลานอกจากจะมีการใสปุยรดน้ําอยางสม่ําเสมอแลว ตนกลา

จะตองมีการบังแสงหรืออยูในที่รม เพราะระบบรากของมังคุดจะมีรากขนออนอยูในปริมาณ ที่นอยมาก
และสามารถดูดซับน้ําและธาตุอาหารไดนอย สาเหตุที่ทําใหตนกลาออนแอ คือ แสงแดด ซึ่งจะทําให

ใบของตนกลาไหมและแคระแกร็นหรือเสียหายได สําหรับปุยควรจะใสใหบางจะเปนการชวยเรงให

ตนกลาโตเร็วขึ้น ในระยะชํานี้ควรใสปุยอินทรียหรือปุยหมักเทานั้น

เขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจมังคุด สํานักสํารวจดินและวางแผนการใชที่ดิน