Page 228 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจมังคุด
P. 228
ผ-4
ภาคผนวก 2
มังคุด
ลักษณะทางพฤกษศาสตร
มังคุดเปนไมผลขนาดกลาง ตนโตเต็มที่จะมีความสูงประมาณ 10-25 เมตร ขนาดเสนผาศูนยกลาง
ของลําตนประมาณ 25-35 เซนติเมตร เปลือกของลําตนจะมีสีน้ําตาลเขม ลําตนจะเจริญเติบโตชา
โดยเฉพาะอยางยิ่งเมื่อตนอายุนอยๆ ลักษณะทรงตนมังคุดจะตั้งตรงและแข็งแรง ทรงพุมเปนแบบพีรามิด
มีการแตกกิ่งกานออกจากลําตนเปนรัศมีรอบๆ ลําตนเทากันทุกดาน
ใบ มีขนาดใหญและมีลักษณะคลายรูปไข คอนขางยาว สวนของโคนใบอาจจะเล็กเรียวหรือ
เปนมุมปาน หรือใบกลม ปลายใบแคบและหนาแข็ง พื้นใบดานบนจะมีสีเขียวเขมถึงเขียวอมเหลือง
มีลักษณะมัน มองเห็นเสนขนานของใบมีประมาณ 35-40 คู ยาวจนชิดขอบใบ ดานทองใบจะมีสีเหลือง
หรือเหลืองอมเขียว ใบมีความกวางประมาณ 4.5 ถึง 10 เซนติเมตร และยาวตั้งแต 12-23 เซนติเมตร
กานใบแตละกานยาวประมาณ 1.5 ถึง 2 เซนติเมตร
ดอกมังคุด จะเกิดบนปลายกิ่งที่มีอายุกวา 2 ป ขึ้นไป ลักษณะการเกิดดอกเดี่ยวหรือเปนคู
มีเสนผาศูนยกลางของดอกประมาณ 5 ถึง 6 เซนติเมตร กานดอกหนาแข็ง และเปนเหลี่ยมยาว
ประมาณ 1.8-2 เซนติเมตร หนา 0.7-0.9 เซนติเมตร แตละดอกจะมีกลีบดอก 4 กลีบ คือ 2 กลีบแรก
จะอยูดานใน หอหุมดวย 2 กลีบนอกซึ่งยาวประมาณ 2 เซนติเมตร มีสีเขียวอมเหลือง กลีบดานใน
จะมีขนาดเล็กกวา ตรงขอบมีสีแดง สวนกลีบเลี้ยงมี 4 กลีบ เชนเดียวกัน มีลักษณะของกลีบเปนรูปไข
คอนขางกลม หนาและอวบ มีสีเขียวอมเหลือง สวนขอบมีสีแดง กลีบเลี้ยงใหญประมาณ 2.5 x 3.0
เซนติเมตร สวนในดอกของตัวเมียอาจจะพบสวนของตัวผูที่เปนหมัน เรียกวา สตามิโนด (Staminode)
อยูดวยกันประมาณ 1 ถึง 3 ดอก ติดอยูตรงฐานภายในดอกตัวเมีย ยาวประมาณ 0.5-0.6 เซนติเมตร
อับละอองเกสรตัวผูมีขนาดเล็กและเปนหมัน
รังไข มีลักษณะเปนแฉก จัดตัวเปนวงกลมแนบติดผิวมีเซลล 4-8 เซลล สวนกานเกสรตัวเมีย
หรือยอดรังไขในดอกจะมีลักษณะกลมอยูติดผิวและมีลักษณะคลายเซลลที่อยูในรังไข
ผลมังคุด ประกอบดวยยอดของรังไขในดอกหอหุมดวยกลีบเลี้ยง ผลมีขนาดเสนผาศูนย กลาง
ประมาณ 3.5-7.0 เซนติเมตร ผลมียางสีเหลือง เมื่อปอกเปลือกมังคุดจะเห็นกลีบสีขาวนารับประทาน
จํานวน 4-8 กลีบ ซึ่งกลีบสีขาวแตละกลีบจะมีเมล็ดอยูภายใน 2-3 เมล็ดตอผล เมล็ดมีความยาว
ประมาณ 2 เซนติเมตร
เขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจมังคุด สํานักสํารวจดินและวางแผนการใชที่ดิน