Page 12 - แนวทางการส่งเสริมการเกษตรที่เหมาะสมตามฐานข้อมูลแผนที่เกษตรเชิงรุก Agri-Map จังหวัดขอนแก่น

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

6

2.1 ข้าว
ข้าวเป็นพืชเศรษฐกิจหลักของจังหวัดขอนแก่น จากสภาพพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นที่ราบลุ่ม
มีความเหมาะสมในการปลูกข้าว จากฐานข้อมูลในแผนที่เกษตรเชิงรุก หรือ Agri-Map Online
วิเคราะห์ข้อมูลได้ดังนี้ (ตารางที่ 3 และภาพที่ 6 - 7)

1) การวิเคราะห์ศักยภาพของพื้นที่ปลูกข้าว
ระดับที่ 1 เป็นพื้นที่ความเหมาะสมสูง (S1) มีเนื้อที่ 207,735 ไร่ คิดเป็นร้อยละ 3.75
ของพื้นที่ศักยภาพของที่ดิน พบมากในอําเภอเมืองขอนแก่น 107,607 ไร่ อําเภอน้ําพอง 71,353 ไร่
และอําเภอชุมแพ 14,463 ไร่

ระดับที่ 2 เป็นพื้นที่ความเหมาะสมปานกลาง (S2) มีเนื้อที่ 1,144,201 ไร่ คิดเป็นร้อยละ
20.66 ของพื้นที่ศักยภาพของที่ดิน พบมากในอําเภอเมืองขอนแก่น 91,132 ไร่ อําเภอหนองสองห้อง
88,268 ไร่ และอําเภอชุมแพ 78,412 ไร่
ระดับที่ 3 เป็นพื้นที่ความเหมาะสมเล็กน้อย (S3) มีเนื้อที่ 1,436,769 ไร่ คิดเป็นร้อยละ

25.95 ของพื้นที่ศักยภาพของที่ดิน พบมากในอําเภอเมืองขอนแก่น 146,422 ไร่ อําเภอพล 123,918 ไร่
และอําเภอหนองเรือ 120,578 ไร่
ระดับที่ 4 เป็นพื้นที่ไม่เหมาะสม (N) มีเนื้อที่ 2,748,777 ไร่

2) การวิเคราะห์พื้นที่ปลูกข้าวในปัจจุบัน ซึ่งจําแนกตามชั้นความเหมาะสมของที่ดิน ได้ดังนี้
(1) พื้นที่เหมาะสมสูง (S1) มีเนื้อที่ 166,662 ไร่ คิดเป็นร้อยละ 80.23 ของพื้นที่

ศักยภาพสูง พบมากในอําเภอเมืองขอนแก่น 83,718 ไร่ อําเภอน้ําพอง 62,154 ไร่ และอําเภอชุมแพ
8,521 ไร่
(2) พื้นที่เหมาะสมปานกลาง (S2) มีเนื้อที่ 913,868 ไร่ คิดเป็นร้อยละ 79.87 ของพื้นที่

ศักยภาพปานกลาง พบมากในอําเภอหนองสองห้อง 84,426 ไร่ อําเภอเมืองขอนแก่น 79,390 ไร่ และ
อําเภอมัญจาคีรี 65,358 ไร่
(3) พื้นที่เหมาะสมเล็กน้อย (S3) มีเนื้อที่ 1,088,817 ไร่ คิดเป็นร้อยละ 75.78 ของพื้นที่
ศักยภาพเล็กน้อย พบมากในอําเภอพล 103,905 ไร่ อําเภอเมืองขอนแก่น 95,046 ไร่ และอําเภอ
หนองเรือ 89,744 ไร่

(4) พื้นที่ไม่เหมาะสม (N) มีเนื้อที่ 317,822 ไร่

3) พื้นที่มีศักยภาพคงเหลือ คือ พื้นที่ที่มีศักยภาพในการปลูกข้าวแต่ไม่ใช้พื้นที่ปลูกข้าว
พิจารณาจากพื้นที่ศักยภาพของที่ดินสําหรับการปลูกข้าว และพื้นที่ปลูกข้าวในชั้นความเหมาะสมต่าง ๆ
(ปลูกจริง) พบว่า จังหวัดขอนแก่นมีพื้นที่ศักยภาพคงเหลือในระดับความเหมาะสมสูง (S1) และความ

เหมาะสมปานกลาง (S2) รวมทั้งสิ้น 271,406 ไร่ กระจายอยู่ทั่วทุกอําเภอ โดยอําเภอที่มีพื้นที่
ศักยภาพคงเหลือมากที่สุด ได้แก่ อําเภอเมืองขอนแก่น 35,631 ไร่ รองลงมา ได้แก่ อําเภอชุมแพ
32,058 ไร่ อําเภอหนองเรือ 27,873 ไร่ อําเภอสีชมพู 27,804 ไร่ ตามลําดับ โดยมีรายละเอียดดังนี้
(1) พื้นที่เหมาะสมสูงคงเหลือ (S1) มีเนื้อที่ 41,073 ไร่ คิดเป็นร้อยละ 19.77 ของพื้นที่

ศักยภาพสูง พบมากในอําเภอเมืองขอนแก่น 23,889 ไร่ อําเภอน้ําพอง 9,199 ไร่ และอําเภอชุมแพ
5,942 ไร่