Page 28 - การศึกษาประสิทธิภาพของผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพสำหรับนาข้าวต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตข้าวขาวดอกมะลิ 105 ในดินร่วนปนทราย จังหวัดสุรินทร์ Study efficiency of bio-fertilizer to increase growth and rice (Khao Dawk Mali 105) yield inSandy Loam soil, Surin Province.

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

มีจำนวนเมล็ดต่อรวงไม่ต่างกัน แต่จะมีจำนวนเมล็ดต่อรวงต่างจากการไม่ใส่ปุ๋ย (ควบคุม) และจะเห็นได้อย่างชัดเจนในปี

2563 ที่การใส่ปุ๋ยชีวภาพรูปแบบผงร่วมกับปุ๋ยเคมี 50 เปอร์เซ็นต์ จะส่งผลให้มีจำนวนเมล็ดต่อรวงมากที่สุด เท่ากับ
182.33 เมล็ดต่อรวง และประสิทธิภาพของปุ๋ยชีวภาพที่ส่งผลต่อปรมาณผลผลิตข้าว พบว่าการใส่ปุ๋ยชีวภาพรูปแบบผง

ร่วมกับปุ๋ยเคมี 50 เปอร์เซ็นต์ มีปริมาณผลผลิตเฉลี่ยมีแนวโน้มสูงขึ้น และไม่มีความแตกต่างจากการใส่ปุ๋ยเคมีเพียงอย่าง
เดียว ซึ่งในปีแรกของการทดลองพบว่าการใส่ปุ๋ยเคมีจะให้ปริมาณผลผลิตสูงที่สุด เท่ากับ 403.20 กิโลกรัมต่อไร่ แต่ก็ไม่มี

ความแตกต่างจากการใส่ปุ๋ยชีวภาพร่วมกับปุ๋ยเคมี50 เปอร์เซ็นต์ และปี 2562 ก็พบว่าการใส่ปุ๋ยชีวภาพรูปแบบผงร่วมกับ
ปุ๋ยเคมี 50 เปอร์เซ็นต์ให้ปริมาณผลผลิตสูงที่สุด เท่ากับ 870.93 กิโลกรัมต่อไร่ แต่ก็ไม่มีความแตกต่างจากกรรมวิธีที่มี
การใส่ปุ๋ยเคมีเพียงอย่างเดียว และปุ๋ยชีวภาพรูปแบบน้ำร่วมกับปุ๋ยเคมี50 เปอร์เซ็นต์ แต่การใส่ปุ๋ยชีวภาพรูปแบบผง

ร่วมกับปุ๋ยเคมี 50 เปอร์เซ็นต์ปริมาณผลผลิตจะแตกต่างอย่างชัดเจนกับการไม่ใส่ปุ๋ย (ควบคุม) และในปี 2563 พบว่าใส่
ปุ๋ยชีวภาพรูปแบบผงร่วมกับปุ๋ยเคมี 50 เปอร์เซ็นต์ให้ปริมาณผลผลิตสูงที่สุด เท่ากับ 814.40 กิโลกรัมต่อไร่ แต่ก็ไม่มี

ความแตกต่างจากกรรมวิธีที่มีการใส่ปุ๋ยเคมีเพียงอย่างเดียว และการใส่ปุ๋ยชีวภาพรูปแบบต่างๆร่วมกับการใส่ปุ๋ยเคมี แต่
การใส่ปุ๋ยชีวภาพรูปแบบผงร่วมกับปุ๋ยเคมี 50 เปอร์เซ็นต์ปริมาณผลผลิตจะแตกต่างอย่างชัดเจนกับการไม่ใส่ปุ๋ย (ควบคุม)
ทั้งนี้เนื่องจากปุ๋ยชีวภาพที่นำมาศึกษาในครั้งนี้ มีสารส่งเสริมการเจริญเติบโตของพืช ช่วยให้รากข้าวแตกแขนงมาก

สามารถดูดธาตุอาหารได้มากขึ้นซึ่งส่งผลให้ผลผลิตของข้าวเพิ่มขึ้น และถ้ามีการใช้ร่วมกับปุ๋ยเคมี 50 เปอร์เซ็นต์ก็จะ
ส่งเสริมให้ผลผลิตของข้าวเพิ่มมากขึ้น สอดคล้องกับการศึกษาของ Martin, et al. (2002) ซึ่งได้ทำการใส่ Azospirillum

brasilense กับต้นข้าวสาลี พบว่าต้นข้าวสาลีที่ใส่ Azospirillum brasilense ให้ผลผลิตสูงกว่าข้าวสาลีที่ไม่มีการใส่
แบคทีเรีย เนื่องจาก Azospirillum brasilense จะเพิ่มประสิทธิภาพในการดูดธาตุอาหารของรากมากขึ้น และการศึกษา

ของจักรพล และอรรจนา (2554) ได้ศึกษาเอนโดไฟติกแบคทีเรียที่มีศักยภาพในการผลิตสารคล้าย IAA มาใช้เพื่อเพิ่มการ
เจริญเติบโตของข้าวอินทรีย์ ในสภาพแปลงนาเมื่อพ่นแบคทีเรียให้กับต้นกล้าข้าวในวันที่ปักดำนา และ 14 วันหลังดำนา

พบว่าต้นข้าวเจริญเติบโตได้ดีขึ้นและผลผลิตเพิ่มขึ้น
การศึกษาในครั้งนี้ พบว่าการใช้ปุ๋ยชีวภาพเพียงอย่างเดียวก็สามารถส่งเสริมการเจริญเติบ และให้ผลผลิตข้าว
เพิ่มขึ้น ควรทำการศึกษาร่วมกับปุ๋ยอินทรีย์ เพื่อทดแทนการใช้ปุ๋ยเคมี เพื่อการผลิตข้าวในระบบอินทรีย์ได้

ประโยชน์ที่ได้รับ

1. การใช้ปุ๋ยชีวภาพร่วมกับการใช้ปุ๋ยเคมี สามารถเพิ่มผลผลิตข้าวขาวดอกมะลิ 105 ให้สูงขึ้น
2. การใช้ปุ๋ยชีวภาพสามารถส่งเสริมการเจริญเติบโตของข้าวขาวดอกมะลิ 105 ได้