Page 57 - แผนที่ความเหมาะสมของที่ดินสำหรับการปลูกพืชสมุนไพร กระชายเหลือง กระวาน ข่า ขิง คำฝอย ตะไคร้ พริกไทย ฟ้าทะลายโจร และว่านชักมดลูก

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
3-15

S3 หมายถึง ชั้นที่มีความเหมาะสมเล็กน้อยสําหรับพืชสมุนไพร (Marginally suitable )

N หมายถึง ชั้นที่ไม่มีความเหมาะสมสําหรับพืชสมุนไพร (Not suitable)

นอกจากนี้ในแต่ละชั้นของความเหมาะสม (Class) ยังแบ่งออกเป็นชั้นย่อย (Subclass)

ซึ่งเป็นข้อจํากัดของคุณภาพที่ดินที่มีอิทธิพลต่อการเจริญเติบโตของพืชสมุนไพร เช่นความเสียหาย

จากการกัดกร่อน (e) สภาวะการหยั่งลึกของราก (r) และความจุในการดูดยึดธาตุอาหาร (n) เป็นต้น

ตารางที่ 3-5 โครงสร้างการจําแนกชั้นความเหมาะสมของที่ดิน

Order Class Subclass

S : Suitable S1

S2 S2m
S3 S2e
S2me

N : Not suitable N

3.6 คุณภาพที่ดินที่ใช้ในการประเมินและชั้นความเหมาะสมของที่ดินสําหรับสมุนไพร
ในการประเมินคุณภาพที่ดินด้านกายภาพสําหรับพืชสมุนไพร 10 ชนิด ได้แก่ กระชายเหลือง

กระวาน ข่า ขิง คําฝอย ตะไคร้ บุก พริกไทย ฟ้าทะลายโจร และว่านชักมดลูก นั้นใช้คุณภาพที่ดินทั้ง 12 ชนิด
โดยใช้ตามคู่มือการประเมินคุณภาพที่ดินสําหรับพืชเศรษฐกิจ ของกองวางแผนการใช้ที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน

(บัณฑิต และคํารณ, 2542) ซึ่งใช้หลักการเดียวกันกับของ FAO Framework ปี 1983 ซึ่งเป็นวิธีที่กองนโยบาย

และแผนการใช้ที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน ใช้ประเมินคุณภาพที่ดินสําหรับพืชเศรษฐกิจต่างๆในปัจจุบัน สําหรับ
การแบ่งระดับของปัจจัย (Factor rating) นั้นใช้ข้อมูลความต้องการของพืชสมุนไพรชนิดต่างๆ ที่อ้างอิงมาจาก

เอกสารวิชาการและงานวิจัยจากหน่วยงานราชการ และมหาวิทยาลัยต่างๆ รวมถึงการเก็บข้อมูลจากการสํารวจ

และสัมภาษณ์เกษตรกรในแหล่งปลูกสมุนไพรที่สําคัญภายในประเทศ นอกจากนี้ ยังใช้ข้อมูลความต้องการ
ของพืชสมุนไพรที่อยู่ในวงษ์ (Family) เดียวกันและมีลักษณะการเจริญเติบโตใกล้เคียงกันในการพิจารณาร่วม

ด้วย จากนั้นนํามาแบ่งเป็นระดับต่างๆโดยอ้างอิงการแบ่งระดับของปัจจัยในพืชที่อยู่วงษ์เดียวกัน

และมีลักษณะการเจริญเติบโตใกล้เคียงกันซึ่งอยู่ในคู่มือการประเมินคุณภาพที่ดินสําหรับพืชเศรษฐกิจของ
กรมพัฒนาที่ดิน อย่างไรก็ตามค่าพิสัยของคุณภาพที่ดินบางชนิด มีข้อจํากัดด้านข้อมูล ได้แก่ ปริมาณ

อินทรียวัตถุ ชั้นการหยั่งลึกของราก จํานวนครั้งที่นํ้าท่วมในช่วงรอบปีที่กําหนดและปริมาณดินที่สูญเสีย

เป็นต้น จึงไม่ได้นํามาใช้ในการประเมินระดับชั้นความเหมาะสมของที่ดินสําหรับพืชสมุนไพรทั้ง 10 ชนิดใน
ครั้งนี้

แผนที่ความเหมาะสมของที่ดินสําหรับการปลูกพืชสมุนไพร
กระชายเหลือง กระวาน ข่า ขิง คําฝอย ตะไคร้ บุก พริกไทย ฟ้าทะลายโจร และว่านชักมดลูก กองนโยบายและแผนการใช้ที่ดิน