Page 52 - แผนที่ความเหมาะสมของที่ดินสำหรับการปลูกพืชสมุนไพร กระเจี๊ยบแดง เก็กฮวย ดีปลี บอระเพ็ด พญายอ เพชรสังฆาต มะระขี้นก มะลิ มะแว้งเครือ และมะแว้งต้น

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
3-12

13) ความเสียหายจากการกัดกรอน (Erosion hazard)

คุณลักษณะที่ดินที่เปนตัวแทนไดแก ความลาดชันของพื้นที่และปริมาณดินที่สูญเสีย (Soil

loss) พื้นที่มีความลาดชันสูงโอกาสที่ดินจะถูกกัดกรอนก็เปนไปไดงายขึ้น เมื่อผิวหนาดินถูกกัดกรอนซึ่ง
สวนใหญเกิดจากอิทธิพลของน้ํา ดินจะถูกพัดพาไปโดยขบวนการไหลบาของน้ําทําใหธาตุอาหารพืชที่อยู

ในดินสูญเสียตามไป รวมทั้งตะกอนที่เกิดขึ้นจะมีผลกระทบตอสภาพแวดลอมโดยทั่วไป

การวัดและประเมินคุณภาพที่ดิน
เนื่องจากคุณภาพที่ดินสําหรับพืชสมุนไพรเปนนามธรรมไมสามารถวัดออกเปนคา (Value)

เชิงปริมาณไดในการจะบอกวา ดี เลว และขอจํากัดวามีมากนอยรุนแรงอยางไร แตหากจําเปนตองมีการ
วัดคุณภาพที่ดินสําหรับพืชสมุนไพร สามารถหาไดจากองคประกอบของคุณภาพที่ดินคือ คุณลักษณะ

ที่ดิน (Land characteristic) ซึ่งในบางกรณีจะมีคุณลักษณะที่ดินเพียงตัวเดียว หรือบางกรณีอาจมี

หลายตัว ซึ่งแตละตัวมีหนวยวัดตางกัน จึงเปนอีกสาเหตุหนึ่งที่คุณภาพที่ดินไมมีหนวยวัด และจากที่ใช
คุณลักษณะที่ดินหลายตัวเปนตัวแทนคุณภาพที่ดินเดียวกัน ดังนั้นจึงมีการคาดคะเนผลจากการรวมกัน

ของปจจัยตางๆ (Diagnostic factors) ในที่นี้ใชหลักการประเมินจากกลุมคุณลักษณะที่ดินมีขอจํากัด
รุนแรงที่สุด (Most limiting group of land characteristics) โดยมีขอดี คือมีความสัมพันธกับการ

เจริญเติบโตและการใหผลผลิตโดยตรง และขอเสีย คือการประเมินเริ่มซับซอนมากขึ้น และความรุนแรง

ของขอจํากัดอาจมีผลรวมจากปจจัยอื่นที่มิไดนํามาประเมิน

3.4 ความตองการของประเภทการใชประโยชนที่ดิน (Land-use requirement)

สําหรับพืชสมุนไพร

การผลิตพืชสมุนไพรแตละชนิดโดยทั่วไปมีความตองการปจจัยและสิ่งแวดลอมที่เหมาะสม

แตกตางกัน ความตองการปจจัยและสภาพแวดลอมที่มีผลกระทบตอการเจริญเติบโตและการใหผลผลิต
ของพืชสมุนไพรนั้นเรียกวา “ความตองการดานพืช” (Crop requirements) ขณะเดียวกันสําหรับ

เกษตรกรผูผลิตพืชสมุนไพรเองนั้นควรตองพิจารณาถึงความตองการทางดานเทคโนโลยีการผลิต การ
ดูแลรักษา และการเก็บเกี่ยวผลผลิต เครื่องมือและเครื่องจักรกล การใชปุยเคมีและสารเคมี แรงงานใน

การผลิต เงินทุน และผลตอบแทนในการผลิตพืชสมุนไพรแตละชนิด ความตองการทางดานนี้เรียกวา

“ความตองการดานการจัดการ” (Management requirements) และความตองการอีกดานหนึ่งเพื่อที่
สามารถใชทรัพยากรที่ดินผลิตพืชสมุนไพรไดตลอดไปอยางยั่งยืนโดยไมทําลายคุณภาพของที่ดิน หรือ

สิ่งแวดลอมที่อยูรอบๆ ความตองการทางดานนี้เรียกวา “ความตองการดานการอนุรักษ”
(Conservation requirements) จากความตองการปจจัยและสิ่งแวดลอมทั้ง 3 ดานนี้

จึงสามารถแสดงรายละเอียดของความตองการคุณภาพที่ดินในแตละกลุมสําหรับการผลิตพืชสมุนไพรดัง

ตารางที่ 3-3

แผนที่ความเหมาะสมของที่ดินสําหรับการปลูกพืชสมุนไพร
กระเจี๊ยบแดง เกกฮวย ดีปลี บอระเพ็ด พญายอ เพชรสังฆาต มะระขี้นก มะลิ มะแวงเครือ และมะแวงตน กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน