Page 53 - ผลของการใช้วัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรร่วมกับปุ๋ยเคมีต่อการตอบสนองของผลผลิตข้าว และการเปลี่ยนแปลงสมบัติของดิน

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
42

การใสํถํานแกลบ หรือถํานซังข๎าวโพด และมูลวัว อาจท าให๎ต๎นทุนในการผลิตข๎าวเพิ่มขึ้น แตํเกษตรกรมี

ความจ าเป็นใสํลงไปบ๎าง ทั้งนี้เพื่อเก็บรักษาธาตุอาหารพืชไว๎ใช๎อยํางยั่งยืน จึงถือได๎วําเป็นการลงทุนเพื่อ
อนาคตของลูกหลาน และเป็นการลงทุนที่คุ๎มคํา นอกจากนี้จากการสังเกตจะเห็นวําไส๎เดือนเข๎ามาอาศัย
ตามคันนาเพิ่มขึ้นทุกปี ดังนั้น ควรมีการศึกษาเรื่องสิ่งมีชีวิตขนาดเล็กในดินเพิ่มเติม
3. งานวิจัยนี้ใสํถํานแกลบ ถํานซังข๎าวโพด และมูลวัว ในอัตราต่ ากวําค าแนะน า จึงไมํเห็นการ

เปลี่ยนแปลงสมบัติทางเคมีของดิน และการตอบสนองของผลผลิตข๎าว ดังนั้น ควรใช๎ตามอัตราไมํต่ ากวํา
1-2 ตันตํอไรํ ซึ่งการใช๎วัสดุตํางชนิดกันให๎ผลไมํเหมือนกัน และศึกษาอัตราที่เพิ่มขึ้นจากค าแนะน า เชํน
ศึกษาอัตราของถํานชีวภาพอัตราที่เพิ่มขึ้น รํวมกับปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดิน และการใช๎ถํานชีวภาพอัตรา
100-300 กิโลกรัมตํอไรํ รํวมกับปุ๋ยเคมีอัตราครึ่งหนึ่งของค าแนะน าจากคําวิเคราะห์ดิน

4. ข๎าวพันธุ์ กข แมํโจ๎ 2 มีศักยภาพในการให๎ผลผลิตสูง จากการวิจัยนี้จะเห็นวําในชุดดินเรณู ซึ่ง
เนื้อดินเป็นดินรํวนปนทราย มีปริมาณโพแทสเซียมที่เป็นประโยชน์ในดินอยูํในระดับต่ า และเกษตรกรไมํใสํ
ปุ๋ยโพแทสเซียม ซึ่งโพแทสเซียมมีผลตํอน้ าหนักเมล็ดข๎าว มีโอกาสเสี่ยงตํอการขาดทุนในอนาคต และอาจ
ท าให๎เสียสมดุลของธาตุอาหารพืช แตํอยํางไรก็ตามพบวํา การใสํปุ๋ยเคมีตามวิธีของเกษตรกรได๎ผลผลิต

ข๎าวเฉลี่ย 3 ปี เทํากับ 979.80 กิโลกรัมตํอไรํ ซึ่งสูงกวําผลผลิตที่ปลูกในเขตภาคเหนือตอนบน ประมาณ
865 กิโลกรัมตํอไรํ ดังนั้น ควรมีการศึกษาการตอบสนองผลผลิตข๎าวพันธุ์ กข-แมํโจ๎ 2 ตํอระดับ
โพแทสเซียมที่เป็นประโยชน์ในดินที่ลดลงในระยะยาว เพิ่มเติม

ประโยชน์ที่ได้รับ

1. ท าให๎ได๎แนวทางการน าวัสดุเหลือใช๎ทางการเกษตรมาเป็นวัสดุปรับปรุงดิน
2. ทราบถึงปริมาณธาตุอาหารที่มีอยูํในวัสดุเหลือใช๎ทางการเกษตร เพื่อใช๎ก าหนดเป็นอัตรา

ค าแนะน าการใสํที่ถูกต๎อง
3. เป็นทางเลือกให๎เกษตรกรใช๎เป็นวัสดุปรับปรุงดิน โดยที่เกษตรกรสามารถผลิตได๎เอง และใช๎
วัสดุในท๎องถิ่น มีความเป็นไปได๎สูง คือเกษตรกรลงทุนเพิ่มขึ้นอีก 15.58 บาทตํอไรํ ท าให๎ได๎ผลผลิตเพิ่มขึ้น

จากเดิม 59.78 กิโลกรัมตํอไรํ เมื่อใสํถํานแกลบ อัตรา 300 กิโลกรัมตํอไรํ รํวมกับปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์
ดิน หรือลงทุนเพิ่มขึ้นอีก 158.59 บาทตํอไรํ ท าให๎ได๎ผลผลิตเพิ่มขึ้นจากเดิม 54.04 กิโลกรัมตํอไรํ กรณี
ใสํถํานซังข๎าวโพด อัตรา 300 กิโลกรัมตํอไรํ รํวมกับปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดิน
4. สนองนโยบายลดการเผาในพื้นที่โลํงแจ๎ง ซึ่งท าให๎เกิดปัญหาหมอกควัน อากาศเป็นพิษ ใน

พื้นที่ภาคเหนือตอนลําง