Page 47 - ผลของการใช้วัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรร่วมกับปุ๋ยเคมีต่อการตอบสนองของผลผลิตข้าว และการเปลี่ยนแปลงสมบัติของดิน

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
36

ปีที่ 3 พบวํา การใสํและไมํใสํวัสดุเหลือใช๎ทางการเกษตรไมํมีผลตํอน้ าหนักฟาง จึงท า

ให๎ในแตํละต ารับการทดลองไมํมีความแตกตํางกันในทางสถิติ โดยการใสํถํานแกลบอัตรา 500 กิโลกรัมตํอ
ไรํ รํวมกับใสํปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดิน ท าให๎น้ าหนักฟางมีคําสูงสุดเทํากับ 1,349.33 กิโลกรัมตํอไรํ สํวน
การใสํปุ๋ยเคมีตามวิธีเกษตรกร ท าให๎น้ าหนักฟางมีคําต่ าสุดเทํากับ 890.67 กิโลกรัมตํอไรํ (ตารางที่ 15)
การใสํถํานซังข๎าวโพด ถํานแกลบ และปุ๋ยคอก (มูลวัว) ในอัตราเทํากัน คือ 300

กิโลกรัมตํอไรํ รํวมกับปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดิน พบวํา การใสํถํานซังข๎าวโพดให๎น้ าหนักฟางมีคําสูงสุด
รองลงมาคือ ถํานแกลบ และปุ๋ยคอก (มูลวัว) ตามล าดับ และมีคําไมํแตกตํางจากการใสํปุ๋ยเคมีตามวิธี
เกษตรกร และการใสํปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดิน ซึ่งไมํสัมพันธ์กับปริมาณธาตุอาหารที่ได๎รับในแตํละปี
(ตารางภาคผนวก ค ที่ 2, 3 และ 4)

จากผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนรวม 3 ปี ไมํพบปฏิสัมพันธ์ระหวํางปีกับต ารับ
การทดลองจึงท าให๎น้ าหนักฟางไมํมีความแตกตํางทางสถิติ โดยการใสํถํานซังข๎าวโพด อัตรา 300 กิโลกรัม
ตํอไรํ รํวมกับใสํปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดิน ท าให๎น้ าหนักฟางมีคําสูงสุดเทํากับ 1,464.00 กิโลกรัมตํอไรํ
สํวนการใสํปุ๋ยเคมีตามวิธีเกษตรกร ท าให๎น้ าหนักฟางมีคําต่ าสุดเทํากับ 1,231.00 กิโลกรัมตํอไรํ ซึ่ง

สอดคล๎องจากรายงานของกรมการข๎าว (2559) ให๎ข๎อมูลวํา การท านาในแตํละครั้งจะมีตอซังหรือฟางข๎าว
เหลือไว๎ในนาประมาณ 900-1,300 กิโลกรัมตํอไรํ หากพิจารณาตามระยะเวลาที่ใสํตั้งแตํปีที่ 1 ถึง ปีที่ 3
พบวํา น้ าหนักฟางเพิ่มขึ้นเล็กน๎อยใน ปีที่ 2 ทั้งนี้อาจเป็นเพราะปริมาณอินทรียวัตถุในดินสูงกวํา ปีที่ 1

และ ปีที่ 3 ซึ่งมีผลตํอการเจริญเติบโตของข๎าว (อภิพรรณ, 2541) แตํไมํพบความแตกตํางระหวํางการใสํ
วัสดุเหลือใช๎ทางการเกษตรในอัตราตําง ๆ รวมถึงการใสํปุ๋ยเคมีตามวิธีเกษตรกร และการใสํปุ๋ยเคมีตามคํา
วิเคราะห์ดิน

ตารางที่ 15 ผลของอัตราการใสํวัสดุเหลือใช๎ทางการเกษตรตํอน้ าหนักฟาง (กิโลกรัมตํอไรํ)

ต ารับทดลอง ปีที่ 1 ปีที่ 2 ปีที่ 3 ค่าเฉลี่ย
T1= ใสํปุ๋ยเคมีตามวิธีเกษตรกร 1,221.33 1,581.00 890.67 1,231.00
T2 = ใสํปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดิน 1,237.33 1,461.33 1,093.33 1,264.00
T3 = ใสํถํานซังข๎าวโพด 100 กก./ไรํ + ปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดิน 1,162.67 1,360.00 1,312.00 1,278.22
T4 = ใสํถํานซังข๎าวโพด 300 กก./ไรํ + ปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดิน 1,509.33 1,581.33 1,301.33 1,464.00
T5 = ใสํถํานซังข๎าวโพด 500 กก./ไรํ + ปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดิน 1,280.00 1,461.33 1,200.00 1,313.78
T6 = ใสํถํานแกลบ 100 กก./ไรํ + ปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดิน 1,440.00 1,386.67 1,056.00 1,294.22
T7 = ใสํถํานแกลบ 300 กก./ไรํ + ปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดิน 1,338.67 1,482.67 1,322.67 1,381.34
T8 = ใสํถํานแกลบ 500 กก./ไรํ + ปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดิน 1,397.33 1,445.33 1,349.33 1,397.33
T9 = ใสํมูลวัว 300 กก./ไรํ + ปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดิน 1,221.33 1,429.33 1,125.33 1,272.00
F-test ns ns ns ns
C.V. (%) 11.97 18.24 15.17 15.67

3.2 ผลผลิตข๎าว
ปีที่ 1 พบวํา การใสํและไมํใสํวัสดุเหลือใช๎ทางการเกษตรไมํมีผลตํอผลผลิตข๎าว จึงท าให๎ใน

แตํละต ารับการทดลองไมํมีความแตกตํางกันในทางสถิติ โดยการใสํถํานซังข๎าวโพด อัตรา 500 กิโลกรัมตํอ
ไรํ รํวมกับปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดิน ให๎ผลผลิตสูงสุดเทํากับ 1,160.76 กิโลกรัมตํอไรํ หากพิจารณาจาก