Page 100 - ปริมาณธาตุองค์ประกอบรวมในดินของประเทศไทย

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

ตัวแปร (Variable) ประกอบด้วย ผลการวิเคราะห์ปริมาณธาตุองค์ประกอบรวม ศึกษาด้วย

วิธี X-ray fluorescence spectrophotometry (XRF) ประกอบด้วยธาตุ 12 ธาตุ ได้แก่ ซิลิคอน
(Si) อะลูมินัม (Al) เหล็ก (Fe) ไทเทเนียม (Ti) โซเดียม (Na) แมกนีเซียม (Mg) โพแทสเซียม (K)

แคลเซียม (Ca) ก ามะถัน (S) ฟอสฟอรัส (P) แมงกานีส (Mn) และสังกะสี (Zn) สมบัติทางกายภาพ

ประกอบด้วย ปริมาณของอนุภาคขนาดทราย (Sand) ทรายแป้ง (Silt) และดินเหนียว (Clay) หน่วย
วิเคราะห์ (Cases) คือ ตัวอย่างดิน จ านวนทั้งสิ้น 12 ตัวอย่าง ประกอบด้วย

 กลุ่มชุดดินที่ 15 (Group 15) ดินทรายแป้งลึกมากที่เกิดจากตะกอนล าน้ า ปฏิกิริยา

ดินเป็นกลางหรือเป็นด่าง ได้แก่ ชุดดินแม่สาย (Ms)

 กลุ่มชุดดินที่ 16 (Group 16) ดินทรายแป้งลึกมากที่เกิดจากตะกอนล าน้ า ปฏิกิริยา
ดินเป็นกรดจัดมาก ได้แก่ ชุดดินหินกอง (Hk) ชุดดินศรีเทพ (Sri) และชุดดินล าปาง

(Lp)

วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ Factor analysis และ Principal component analysis เพื่อ
ศึกษาพฤติกรรมของตัวอย่างดินโดยอาศัยผลการวิเคราะห์ปริมาณธาตุองค์ประกอบรวมเป็นข้อมูล

หลักในการจัดกลุ่มดิน โดยร้อยละ 79.37 ของความผันแปร (Variation) ของข้อมูล จากภาพที่11

แสดงให้เห็นว่าชุดดินต่าง ๆ ในกลุ่มชุดดินนี้มีความแปรปรวนมากในแง่ของปริมาณรวมของธาตุ
เนื่องจากพฤติกรรมของตัวอย่างดินนั้นมีค่าความผันแปรมากเกือบร้อยละ 80 ใช้ปัจจัยในการอธิบาย

สองปัจจัยดังแสดงในภาพที่ 11 ข้อมูลของตัวแปรแบ่งออกเป็นสามกลุ่มเครือสหาย (Affinity

groups) ภาพที่ 11ก ประกอบด้วย

 กลุ่มที่ 1 ประกอบด้วย อนุภาคขนาดทราย (Sand) และซิลิคอน (Si)

 กลุ่มที่ 2 ประกอบด้วย อนุภาคขนาดทรายแป้ง (Silt)

 กลุ่มที่ 3 ประกอบด้วย อนุภาคขนาดดินเหนียว (Clay) อะลูมินัม (Al) เหล็ก (Fe)
แมงกานีส (Mn) แคลเซียม (Ca) แมกนีเซียม (Mg) โพแทสเซียม (K) โซเดียม (Na)

ฟอสฟอรัส (P) ก ามะถัน (S) ไทเทเนียม (Ti) และ สังกะสี (Zn)

จากการจัดกลุ่มของเครือสหายจะเห็นได้ว่ากลุ่มชุดดินในพื้นที่ลุ่มหรือพื้นที่น้ าขัง ของกลุ่ม

ดินทรายแป้ง พฤติกรรมของดินในกลุ่มนี้ถูกควบคุมด้วยปัจจัยเนื้อดินเป็นหลัก ภาพที่ 11ก

เมื่อพิจารณาการกระจายตัวของหน่วยวิเคราะห์ (Cases) ภาพที่ 11ข พบว่าชุดดินแม่สาย

เป็นชุดดินที่มีเนื้อละเอียดกว่าชุดดินอื่นในกลุ่มชุดดินเดียวกัน ทั้งนี้อนุภาคขนาดทรายแป้งเป็นปัจจัย
ควบคุมพฤติกรรมของดินในกลุ่มนี้สังเกตได้จากค่าอนุภาคขนาดทรายแป้ง ที่แสดงในต าแหน่งตรง

กลางของภาพที่ 11ก

87