Page 30 - ผลการใช้สารเร่งซุปเปอร์ พด.3 ควบคุมโรคโคนเน่าที่เกิดจากเชื้อรา Sclerotium rolfsii ของกุยช่าย ในพื้นที่จังหวัดลำปาง
P. 30
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
20
การประเมินความรุนแรงหรือเปอร์เซ็นต์การเข้าท าลายของโรคโคนเน่าของกุยช่าย
การหาความเสียหายของพืช (crop loss) หรือการหาความรุนแรงของโรค(disease severity) เมื่อพืช
เป็นโรค พืชย่อมได้รับความเสียหายมากบ้างน้อยบ้างแล้วแต่พันธุ์พืช ความแข็งแรงของต้นพืช อายุพืช
สภาพแวดล้อม และความรุนแรงของเชื้อสาเหตุ ความเสียหายอาจมีตั้งแต่ 0-100 เปอร์เซ็นต์ โดยทั่วไปความ
เสียหายที่เกิดจากโรคพืชมีดังนี้ ความเสียหายทางตรง เช่น ท าให้พืชเกิดอาการใบจุด ใบด่าง รากเป็นปม ราก
เน่า รากเป็นแผลหรือส่วนหนึ่งส่วนใดของต้นพืชมีอาการผิดปกติ ความเสียหายทางอ้อม ได้แก่การที่เชื้อสาเหตุ
ของโรคไปแย่งอาหารจากพืชอุดทางเดินของท่ออาหาร ท าให้ใบพืชเปลี่ยนสีไป ท าให้พื้นที่สังเคราะห์แสงบนใบ
พืชลดลง หรือท าลายส่วนที่เป็นที่สะสมอาหาร หรือท าให้ส่วนที่เกี่ยวกับอาการขยายพันธุ์เสียไป เป็นต้น อาจ
เขียนเป็นสมการได้ว่า
ความเสียหายของพืช = ผลต่างของผลผลิตที่ควรได้ (ภายใต้การดูแลอย่างดี) กับผลผลิตที่ได้
(ภายใต้การดูแลตามปกติ)
หรือ crop loss = attainable yield – actral yield
การประเมินความรุนแรงหรือเปอร์เซ็นต์การเข้าท าลายของโรคโคนเน่าและล าต้นเน่า จ านวน 20 ต้น
ต่อแปลง บันทึกผลโดยสังเกตอาการของโรคและประเมินระดับความรุนแรงของโรคโคนเน่าในต้นกุยช่ายแต่ละ
ต้น โดยใช้เกณฑ์การประเมินระดับความรุนแรงของโรคดัดแปลงจากวิธีการ Martínez et al. (2010) ซึ่งแบ่ง
ออกเป็น 5 ระดับ คือ
ระดับ 0 = ต้นกุยช่ายไม่แสดงอาการของโรค
ระดับ 1 = โคนของต้นกุยช่ายแสดงอาการเน่าเป็นสีน้ าตาลและลามไปสู่ก้านใบ 1-2 ใบ
ระดับ 2 = โคนของต้นกุยช่ายแสดงอาการเน่าเป็นสีน้ าตาลและลามไปสู่ก้านใบ 3-5 ใบ
ระดับ 3 = โคนของต้นกุยช่ายแสดงอาการเน่าเป็นสีน้ าตาลและลามไปสู่ก้านใบทุกใบยกเว้น
ส่วนยอด
ระดับ 4 = ต้นกุยช่ายแสดงอาการเน่าเป็นสีน้ าตาลทั้งต้น
เมื่อท าการประเมินระดับความรุนแรงของโรคโคนเน่าในต้นกุยช่ายแต่ละต้นในระดับต่างๆ แล้วน าผล
ประเมินที่ได้มาค านวณหาเปอร์เซ็นต์การถูกท าลายหรือดัชนีการท าลาย ดังนี้
% ดัชนีการท าลาย = ผลรวมของการเป็นโรคแต่ละระดับ x 100 .
จ านวนต้นพืชที่สุม ระดับสูงสุด
