Page 83 - รายงานการสำรวจดินพื้นที่ดำเนินการบ้านแม่จว้าปันเจิง หมู่ที่ 7 ตำบลแม่สุก อำเภอแม่ใจ และบ้านใหม่นคร หมู่ที่ 8 ตำบลบ้านใหม่ อำเภอเมืองพะเยา จังหวัดพะเยา เขตพัฒนาที่ดินลุ่มน้ำน้ำแม่อิงเขตที่ 2 (หนองเล็งทราย) ลุ่มน้ำสาขาแม่น้ำอิงตอนบน (รหัส 0204) ลุ่มน้ำหลักแม่น้ำโขง (รหัส 02)

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
63

แนวทางแก้ไข

การเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ให้แก่ดินและปรับปรุงบ้ารุงดิน เช่น การไถกลบพืชปุ๋ยสด
(หว่านถั่วพร้าอัตรา 8-10 กิโกรัมต่อไร่ ถั่วพุ่มอัตรา 6-8 กิโลกรัมต่อไร่ หรือปอเทือง อัตรา 4-6 กิโลกรัมต่อไร่
ไถกลบระยะออกดอก ปล่อยไว้ 1-2 สัปดาห์ ก่อนปลูกพืช) หรือร่วมกับปุ๋ยหมัก หรือปุ๋ยคอก อัตรา 1-2 ตันต่อไร่

มีการใช้ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยอินทรีย์ชีวภาพร่วมกับปุ๋ยเคมีตามชนิดพืชที่ปลูก และมีระบบอนุรักษ์ดินและน้้า
เช่น ปลูกพืชสลับเป็นแถบ ท้าแนวคันดิน แนวหญ้าแฝกหรือแนวคันดินร่วมกับหญ้าแฝก เป็นต้น
3) ปัญหาพื้นที่ที่มีความลาดชันมากกว่า 35 เปอร์เซ็นต์ หรือพื้นที่ลาดชันเชิงซ้อน มีเนื้อที่
65,494 ไร่ หรือร้อยละ 27.92 ซึ่งพื้นที่บริเวณนี้ไม่เหมาะสมต่อการเกษตรกรรม เนื่องจากยากต่อการ
จัดการและเกิดการชะล้างพังทลายของหน้าดินได้ง่าย ถ้าใช้มาตรการพิเศษในการอนุรักษ์ดินและน้้า

จะต้องใช้ค่าใช้จ่ายสูง และยังเป็นการท้าลายระบบนิเวศของป่าอีกด้วย ดังนั้น ควรรักษาไว้ให้เป็นป่า
ธรรมชาติ เพื่อเป็นที่อยู่อาศัยและเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ของสัตว์ป่า รวมถึงเป็นแหล่งต้นน้้าล้าธาร ถ้ามีความ
จ้าเป็นต้องน้ามาใช้ประโยชน์ทางการเกษตร ควรมีการเลือกใช้พื้นที่ที่มีศักยภาพในการเกษตร ต้องเป็นดินลึก

และมีความลาดชันไม่สูงมากนัก โดยต้องท้าการเกษตรแบบวนเกษตรและมีระบบอนุรักษ์ดินและน้้า
ที่ถูกต้องตามหลักวิชาการ
ข้อเสนอแนะการใช้พื้นที่มีความลาดชันมากกว่า 35 เปอร์เซ็นต์
- ในกรณีที่เป็นดินลึก ควรท้าเป็นคันดินแบบขั้นบันไดต่อเนื่องส้าหรับปลูกพืช

ล้มลุกที่มีมูลค่าทางเศรษฐกิจสูง หรือถ้ามีการปลูกไม้ยืนต้น ควรปลูกพืชคลุมดินร่วมด้วย
- ในกรณีที่เป็นดินลึกหรือลึกปานกลาง ควรปลูกไม้ยืนต้นขวางความลาดเท
ร่วมกับหญ้าแฝกและปลูกพืชคลุมดินระหว่างต้นพืช ควรท้าคันคูรอบเขาและคูเบนน้้าเพื่อระบายน้้า ในกรณี
ที่ปลูกไม้ยืนต้นและต้องการปลูกพืชแซมระหว่างแถวก่อนไม้ยืนต้น สามารถปลูกพืชไร่ระหว่างแถวไม้ยืนต้น

ได้ในระยะแรก เช่น ถั่วเหลือง ถั่วเขียว เพื่อปรับปรุงบ้ารุงดินและช่วยคลุมดิน เนื่องจากพื้นที่มีความลาดชัน
สูงท้าให้เกิดการสูญเสียหน้าดินได้ง่าย
- ในกรณีที่เป็นดินตื้นไม่ควรปลูกพืชไร่หรือพืชล้มลุก ควรปลูกไม้ยืนต้นขวาง
ความลาดเทของพื้นที่ และปลูกพืชคลุมดินระหว่างต้นพืช และควรท้าคันคูรอบเขาเพื่อระบายน้้า ในกรณี

ที่ปลูกไม้ยืนต้นและต้องการปลูกพืชแซมระหว่างแถวก่อนไม้ยืนต้นโตนั้นไม่ควรมีการไถพรวน เนื่องจาก
พื้นที่มีความลาดชันสูงท้าให้เกิดการสูญเสียหน้าดินได้ง่าย
4) ไม่มีปัญหาทางการเกษตร ได้แก่ หน่วยแผนที่ 5 7 และ 15 มีเนื้อที่ 70,735 ไร่ หรือ

ร้อยละ 30.16 แต่อาจพบปัญหาเล็กน้อยเมื่อหน้าดินแห้ง ดินจะแข็งและแตกระแหง หรืออาจขาดแคลน
น้้าในระยะที่ฝนทิ้งช่วงนานในบางพื้นที่
5) พื้นที่อื่นๆ ได้แก่ พื้นที่เบ็ดเตล็ด ประกอบด้วย พื้นที่ชุมชนและสิ่งปลูกสร้างและ
พื้นที่น้้า มีเนื้อที่รวม 21,893 ไร่ หรือร้อยละ 9.33