Page 21 - รายงานการสำรวจดินและสภาพการใช้ที่ดิน ศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตำบลคลองขุด อำเภอท่าใหม่ จังหวัดจันทบุรี

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

12 ร า ย ง า น การส�ารวจดิน

6.5 แหล่งน�้ำ

แหล่งน�้าส่วนใหญ่ในพื้นที่ศูนย์ศึกษาเป็นน�้ากร่อยที่อยู่ในพื้นที่อ่าวซึ่งเป็นแหล่งน�้าส�าหรับการเลี้ยง
กุ้ง ศูนย์ศึกษาฯ จึงได้มีโครงการชลประทานน�้าเค็มส�าหรับบ่อเลี้ยงกุ้งในพื้นที่ศูนย์ฯ ได้ส่งเสริมแก่เกษตรกรผู้เลี้ยง

กุ้ง เพื่อจัดระบบส่งน�้าเค็มจากทะเลสู่บ่อเลี้ยงกุ้งและระบบการบ�าบัดคุณภาพน�้าก่อนระบายลงสู่อ่าวคุ้งกระเบน
ส่วนพื้นที่แหล่งน�้าจืดในธรรมชาติของโครงการนั้นมีเพียงคลองแห่งเดียว คือ คลองหิน ซึ่งไหลมาจากทางทิศเหนือ

ของพื้นที่ศูนย์ศึกษาฯ ลงสู่อ่าวคุ้งกระเบน แหล่งน�้าส�าหรับการท�าเกษตรในศูนย์ศึกษาฯ นั้นส่วนใหญ่อาศัยแหล่ง
น�้าจากธรรมชาติจากน�้าฝน

7. ผลกำรศึกษำ

7.1 ลักษณะทรัพยำกรดิน

จากการส�ารวจดินระดับค่อนข้างละเอียด พบว่าในพื้นที่ศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนฯ

สามารถจ�าแนกดินได้ตามระบบจ�าแนกดินตามมาตรฐานของกองส�ารวจดินและวิจัยทรัพยากรดิน ซึ่งใช้ระบบ
อนุกรมวิธานดินกระทรวงเกษตรสหรัฐอเมริกาเป็นเกณฑ์ ออกได้เป็น 8 ชุดดิน 7 ดินคล้ายชุดดิน และจ�าแนกย่อย

ลงไปอีกถึงประเภทดินโดยใช้เนื้อดินบนและความลาดชันมาจ�าแนก และน�าหน่วยจ�าแนกดินดังกล่าวมาเขียน
ขอบเขตลงในแผนที่ดิน (ภาพที่ 6) โดยใช้สัญลักษณ์เป็นหมายเลขซึ่งเรียกเป็นหมายเลขหน่วยแผนที่ดิน มีจ�านวน

ทั้งหมด 12 หน่วยแผนที่ดิน ดังที่แสดงรายละเอียดไว้ใน ตารางที่ 2

ส�าหรับความหมายของชุดดิน, ดินคล้ายชุดดิน และประเภทดิน สามารถอธิบายได้ดังนี้

ชุดดิน (soil series) หมายถึง หน่วยจ�าแนกดินระดับต�่าสุดของการจ�าแนกดินตามระบบอนุกรมวิธาน

โดยถือลักษณะทางสัณฐานของดินเป็นหลัก เช่น ความหนาของชั้นดิน การจัดเรียงของชั้นดิน โครงสร้างดิน สีดิน
เนื้อดิน ปฏิกิริยาดิน การยึดตัว ปริมาณคาร์บอเนตและเกลือชนิดต่างๆ ฮิวมัส เศษหิน องค์ประกอบของแร่ในดิน

วัตถุต้นก�าเนิดดิน เป็นต้น

ดินคล้ายชุดดิน (soil variants) หมายถึง หน่วยจ�าแนกดินระดับเดียวกันกับชุดดินที่เคยก�าหนดไว้
แล้วซึ่งดินคล้ายชุดดินนี้ มีลักษณะเด่นชัดพอที่จะก�าหนดเป็นชุดดินใหม่ได้ตามระบบการจ�าแนกดิน แต่เนื้อที่ที่

พบดินดังกล่าวจากการส�ารวจยังมีเนื้อที่น้อยกว่า 20 ตารางกิโลเมตร จึงไม่สามารถก�าหนดเป็นชุดดินใหม่ แต่เพื่อ
สะดวกในการจดจ�าจึงเอาชื่อชุดดินที่มีลักษณะคล้ายคลึงกันมาก�าหนด โดยระบุลักษณะที่แตกต่างจากชุดดินนั้น

เช่น ดินคล้ายชุดดินบ้านทอนที่พบชั้นดานอินทรีย์ลึก มีความหมายว่า ดินดังกล่าวมีลักษณะคล้ายชุดดินบ้านทอน
แต่จะพบชั้นดานอินทรีย์ ในระดับความลึก 100-150 เซนติเมตร เป็นต้น

ประเภทดิน (soil phase) เป็นการแยกย่อยของชุดดินหรือดินคล้ายชุดดินโดยการส�ารวจครั้งนี้ใช้
เนื้อดินบนและความลาดชันของพื้นที่ที่พบดินนั้นๆ มาแบ่งแยกย่อย เช่น ชุดดินบ้านทอน ที่มีเนื้อดินบนเป็นดิน

ทราย และพบในบริเวณพื้นที่ที่มีความลาดชัน 0-2 เปอร์เซ็นต์ จะเรียกว่า ชุดดินบ้านทอน ประเภทที่มีเนื้อดินบน
เป็นดินทราย และมีความลาดชัน 0-2 เปอร์เซ็นต์ เป็นต้น