Page 13 - การประเมินความเหมาะสมทางด้านเศรษฐกิจในการผลิตพืชเพื่อวางแผนการใช้ที่ดินลุ่มน้ำสาขาของลุ่มน้ำหลัก : โตนเลสาป ปีการผลิต 2555/56

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

บทที่ 1

บทนํา

1.1 หลักการและเหตุผล

การพัฒนาประเทศไทยในระยะเวลาที่ผ่านมา เน้นการสร้างความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ
เป็นหลักซึ่งได้นําทรัพยากรธรรมชาติมาใช้เป็นฐานในการผลิตอย่างสิ้นเปลือง โดยไม่คํานึงถึงข้อจํากัด

ก่อให้เกิดปัญหาความเสื่อมโทรมของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะ

อย่างยิ่งทรัพยากรดิน นํ้า และป่าไม้ ซึ่งนับว่าเป็นการสูญเสียต้นทุนทางทรัพยากรธรรมชาติและ

สิ่งแวดล้อมที่สําคัญของประเทศไทยเป็นอย่างมาก
อย่างไรก็ตามผลของการพัฒนาประเทศที่ผ่านมา สรุปได้ว่าเศรษฐกิจเจริญก้าวหน้า แต่ก่อให้เกิด

ปัญหาความเสื่อมโทรมของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม นอกจากนี้ยังทําให้สังคมมีความขัดแย้ง

และแย่งชิงทรัพยากรธรรมชาติกัน ซึ่งในอนาคตสถานการณ์ดังกล่าวจะทวีความรุนแรงมากขึ้นตาม
การเพิ่มขึ้นของประชากร การขยายตัวของภาคอุตสาหกรรม ภาคการเกษตรมีความต้องการพื้นที่เพื่อ

ทําเกษตรกรรมเพิ่มขึ้นภายใต้พื้นที่ที่มีศักยภาพทางการเกษตรอย่างจํากัด ทําให้มีการใช้สารเคมีในปริมาณ

มากเพื่อเพิ่มผลผลิต เกิดปัญหาการตกค้างของสารเคมีในดินและนํ้า ทรัพยากรป่าไม้ถูกบุกรุกทําลาย

เพื่อทําการเกษตรมากขึ้น ส่งผลให้ทรัพยากรธรรมชาติสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพและระบบ
นิเวศเสียความสมดุล ทําให้สภาพภูมิอากาศแปรปรวนก่อให้เกิดภัยพิบัติทางธรรมชาติ เช่น ภัยแล้ง

อุทกภัย นํ้าป่าไหลหลาก ดินโคลนถล่ม เป็นต้น ซึ่งสร้างความเสียหายต่อระบบเศรษฐกิจและสังคมทั้ง

ทางตรงและทางอ้อมอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ เพื่อให้ปัญหาหรือสถานการณ์ดังกล่าวลดลง จําเป็นต้องมี
รูปแบบหรือมาตรการในการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติ เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดผสมผสาน

ระหว่างทรัพยากรธรรมชาติต่างๆ ทั้งในด้านการอนุรักษ์ฟื้นฟู รักษาสมดุลของระบบนิเวศและการพัฒนา

ทรัพยากรอย่างยั่งยืน เพื่อเป็นฐานทรัพยากรที่มั่นคงของการพัฒนาประเทศไทยต่อไป
กรมพัฒนาที่ดิน โดยกองนโยบายและแผนการใช้ที่ดินได้ดําเนินการวางแผนการใช้ที่ดินระดับลุ่มนํ้า

สาขาโดยการกําหนดเขตการใช้ที่ดินให้เหมาะสมกับศักยภาพของที่ดิน สอดคล้องกับนโยบายด้านการ

ใช้ทรัพยากรธรรมชาติของรัฐ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ตลอดจนนโยบายการใช้ที่ดินของ
รัฐตามกฎหมาย ซึ่งข้อมูลด้านเศรษฐกิจและสังคมในพื้นที่ลุ่มนํ้าสาขาเป็นข้อมูลที่มีความสําคัญที่จะ

ใช้เป็นฐานข้อมูลประกอบในการพิจารณาเพื่อวางแผนการใช้ที่ดินระดับลุ่มนํ้าสาขา ให้มีความถูกต้อง

สําหรับใช้เป็นแนวทางในการพัฒนาการเกษตรระดับพื้นที่ การบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติและ

สิ่งแวดล้อมอย่างเป็นระบบ เพื่อลดปัญหาความเสื่อมโทรมและผลกระทบจากการใช้ทรัพยากรธรรมชาติ