Page 54 - รายงานการสำรวจดินเขตพัฒนาที่ดินลุ่มน้ำคลองพระเพลิงน้อยลุ่มน้ำสาขาคลองพระสทึง (รหัส 1502) ลุ่มน้ำหลักแม่น้ำปราจีนบุรี (รหัส 15) พื้นที่ดำเนินการ บ้านท่าผักชี หมู่ 6 และบ้านหนองปักหลัก หมู่ 11 ตำบลพระเพลิง อำเภอเขาฉกรรจ์ จังหวัดสระแก้ว
P. 54
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
37
7.1.7 ธรณีสัณฐานและวัตถุต้นก้าเนิดดิน
จากการศึกษาข๎อมูลธรณีวิทยาและข๎อมูลทรัพยากรดิน (กรมทรัพยากรธรณี, 2527) และ
(ส้านักส้ารวจดินและวางแผนการใช๎ที่ดิน, 2530-2534) สามารถแบํงลักษณะทางธรณีสัณฐานและวัตถุต๎น
ก้าเนิดดินในพื้นที่ลุํมน้้าสาขาคลองพระสทึง ออกได๎ดังนี้
1) ที่ราบตะกอนน้้าพา (alluvial plain) ที่ราบหรือคํอนข๎างราบ เกิดการพัดพาตะกอน
มาทับถมกันเป็นบริเวณกว๎าง ซึ่งการพัดพาและทับถมของตะกอนจะเกี่ยวข๎องกับแมํน้้าล้าธารเป็นสํวนใหญํ
2) ตะพักล้าน้้า (alluvial terrace) ที่ราบเป็นขั้นๆ เกิดจากทางน้้าที่ตกตะกอน ตกจม
ทับถมจนกลายเป็นที่ราบลุํมน้้า แล๎วตํอมาเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงระดับฐาน กระแสน้้าไหลแรงและสามารถ
กัดเซาะที่ราบลุํมน้้าจนต่้าลง จึงท้าให๎ที่ราบลุํมน้้าสํวนที่เหลืออยูํสูงกวําท๎องน้้าใหมํ จนเกิดที่ราบเป็นขั้นๆ
ในบริเวณนั้น โดยมีวัตถุต๎นก้าเนิดดินเป็นตะกอนน้้าพา (alluvium)
3) พื้นผิวที่เหลือจากการกรํอน (erosion surface) หรือพื้นผิวที่เหลือจากการกรํอน
ซอยแบํง (dissected erosion surface) วัตถุต๎นก้าเนิดดินเกิดจากวัตถุเคลื่อนย๎ายและวัตถุตกค๎างของหิน
อัคนีพวกหินแกรนิต และหินตะกอนพวกหินดินดานและหินทราย
4) เนินเขาและภูเขา (hill and mountain) สภาพภูมิประเทศมีความลาดชันสูง บาง
พื้นที่มีความลาดชันสูงมาก คือ มากกวํา 35 เปอร์เซ็นต์ ได๎แกํ ภูเขา และเทือกเขา พบมากทางด๎านทิศใต๎
ของพื้นที่ลุํมน้้า หินที่พบมีทั้งหินอัคนีพวกหินแกรนิต และหินตะกอน พวกหินดินดาน หินทราย หินปูน
และควอร์ตไซต์
7.1.8 ทรัพยากรดิน
จากการศึกษาข๎อมูลดินของกองส้ารวจดินและวิจัยทรัพยากรดิน มาตราสํวน 1:50,000
พ.ศ. 2530-2534 สามารถสรุปทรัพยากรดินในพื้นที่ลุํมน้้าสาขาคลองพระสทึง (รหัส 1502) ได๎ดังนี้ (ตารางที่ 4
และภาพที่ 9)
1) กลุ่มชุดดินที่ 4
กลุํมชุดดินที่ 4 เป็นกลุํมชุดดินที่มีเนื้อดินเป็นพวกดินเหนียวละเอียด ดินลึกมาก เกิด
จากการทับถมของตะกอนล้าน้้า พบในพื้นที่ราบลุํมหรือตะพักล้าน้้าระดับต่้า มีการพัฒนาการของดินน๎อย
สภาพพื้นที่ราบเรียบถึงคํอนข๎างราบเรียบ มีความลาดชัน 0-2 เปอร์เซ็นต์ การระบายน้้าของดินคํอนข๎างเลว
มีน้้าทํวมขังในฤดูฝน ปฏิกิริยาดินเป็นกรดเล็กน๎อยถึงเป็นดํางปานกลาง บางพื้นที่เมื่อหน๎าดินแห๎ง ดินจะ
แข็ง แตกระแหงกว๎าง และพบรอยไถลหรือก๎อนปูนในหน๎าตัดดิน ความอุดมสมบูรณ์ของดินตามธรรมชาติ
ปานกลาง
ปัญหาการใช๎ประโยชน์ที่ดิน : เมื่อหน๎าดินแห๎ง ดินจะแข็ง แตกระแหงกว๎างและลึก ท้า
ให๎รากพืชฉีกขาด ตํเมื่อดินเปียกแฉะจะเหนียวติดเครื่องมือ ท้าให๎ไถพรวนยาก และขาดแคลนน้้าในระยะที่
ฝนทิ้งชํวงนาน
กลุํมชุดดินที่ 4 พบ 1 หนํวยแผนที่ คือ
หนํวยแผนที่ 4 : กลุํมชุดดินที่ 4 มีความลาดชัน 0-2 เปอร์เซ็นต์ มีเนื้อที่ 2,063 ไรํ
หรือร๎อยละ 0.13 ของพื้นที่ลุํมน้้าสาขา
2) กลุ่มชุดดินที่ 6
กลุํมชุดดินที่ 6 เป็นกลุํมชุดดินที่มีเนื้อดินเป็นพวกดินเหนียวละเอียด ดินลึกมาก เกิด
จากการทับถมของตะกอนล้าน้้าในพื้นที่ราบลุํมหรือตะพักล้าน้้าระดับต่้า มีการพัฒนาการของดินมานาน
สภาพพื้นที่ราบเรียบถึงคํอนข๎างราบเรียบ มีความลาดชัน 0-2 เปอร์เซ็นต์ การระบายน้้าของดินเลวหรือ