Page 118 - รายงานการสำรวจดิน เขตพัฒนาที่ดินลุ่มน้ำห้วยกุดรัง ลุ่มน้ำสาขาลำน้ำชีส่วนที่ 4 (รหัส 0416) ลุ่มน้ำหลักแม่น้ำชี (รหัส 04) พื้นที่ดำเนินการ บ้านวังทอง หมู่ที่ 7 บ้านวังโจด หมู่ที่ 3 และหมู่ที่ 15 บ้านห้วยเตย หมู่ที่ 12 และบ้านหนองแสง หมู่ที่ 11 ตำบลห้วยเตย อำเภอกุดรัง จังหวัดมหาสารคาม

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
91

7.2.8 ลักษณะทางธรณีสัณฐานและวัตถุต้นก้าเนิดดิน

ธรณีสัณฐานของพื นที่เขตพัฒนาที่ดินลุ่มน าห้วยกุดรัง จังหวัดมหาสารคาม ได้แก่

1) พื นที่ราบตะกอนน าพา (alluvial plain) พบบริเวณตอนกลางและปลายลุ่มน า ที่เกิด

จากอิทธิพลของล าน าหลายสายที่ไหลมาบรรจบกัน ล าน าได้พัดพาเอาตะกอนดินจากพื นที่สูงไหลล้นออกจาก

ล าน าทั งสองฝั่งในฤดูน าหลาก มาทับถมกันบนพื นที่เกือบราบขนาดใหญ่ วัตถุต้นก าเนิดดินจึงเป็นตะกอน

น าพา

2) ตะพักล าน า (alluvial terrace) พบบริเวณถัดขึ นมาจากพื นที่ราบตะกอนน าพา

(alluvial plain) เป็นที่ราบเป็นขั นๆ เกิดจากทางน าที่ตะกอนตกจม ทับถมกลายเป็นที่ราบลุ่มน า เมื่อเวลา

ผ่านไปนานกระแสน าที่ไหลรุนแรง ท าให้เกิดการกัดเซาะพื นที่ราบลุ่มน าเดิมให้ต่ าลง เกิดเป็นตะพักลุ่มน าใหม่

ก่อให้เกิดที่ราบเป็นขั นๆ มีวัตถุต้นก าเนิดดินเป็นวัตถุเคลื่อนย้ายของตะกอนหินดินดานและหินทราย

3) พื นผิวเหลือจากการกร่อน (erosional surface) พบบริเวณพื นที่ต้นน าตอนท้ายของ

ลุ่มน าห้วยกุดรัง เกิดจากกระบวนการชะล้างโดยกระแสน าและการกระแทกของเม็ดฝน ท าให้วัสดุหน้าดินที่

เกาะตัวหลวมกว่าถูกชะล้างออกไปได้ง่าย คงเหลือพื นที่คงทนต่อการกัดเซาะ เกิดสภาพพื นที่ลูกคลื่นลอนลาด

อยู่ทั่วบริเวณที่ดอนของพื นที่ลุ่มน าห้วยกุดรัง

7.2.9 ทรัพยากรดิน

จากการศึกษาและวิเคราะห์ข้อมูลทรัพยากรดินบริเวณพื นที่เขตพัฒนาที่ดินลุ่มน าห้วยกุดรัง

จังหวัดมหาสารคาม จากข้อมูลกลุ่มชุดดิน มาตราส่วน 1: 25,000 ของส านักส ารวจดินและวางแผนการใช้

ที่ดิน (2551) ที่ได้ปรับปรุงขึ นใหม่ ประกอบไปด้วย 5 กลุ่มชุดดิน 6 หน่วยแผนที่รวม และ 2 หน่วยแผนที่

เบ็ดเตล็ด รวมทั งสิ น 9 หน่วยแผนที่ (ตารางที่ 11 และภาพที่ 20) โดยแบ่งกลุ่มดินตามลักษณะของพื นที่ได้

ดังนี

1) กลุ่มชุดดินที่ 22

ลักษณะโดยทั่วไป : มีเนื อดินเป็นพวกดินร่วนหยาบ ดินลึกมาก เกิดจากวัตถุต้นก าเนิดดิน

พวกตะกอนล าน าหรือจากการสลายตัวผุพังอยู่กับที่หรือจากการสลายตัวผุพังแล้วถูกเคลื่อนย้ายมาทับถมของ

วัสดุเนื อหยาบ พบในพื นที่ราบลุ่มหรือพื นที่ลุ่มระหว่างเนิน มีสภาพพื นที่ราบเรียบ มีความลาดชัน 0-2

เปอร์เซ็นต์ ส่วนใหญ่มีน าแช่ขังในช่วงฤดูฝน การระบายน าของดินเลวหรือค่อนข้างเลว ปฏิกิริยาดินเป็นกรด

จัดมากถึงเป็นกลาง (pH 5.0-7.0) ดินมีความอุดมสมบูรณ์ตามธรรมชาติต่ า

ดินบนมีเนื อดินเป็นดินร่วนปนทรายหรือดินทรายปนดินร่วน สีน าตาลหรือสีน าตาลปนเทา

มีจุดประสีเหลืองและสีน าตาลปนเหลือง ปฏิกิริยาดินเป็นกรดจัดมากถึงเป็นกรดเล็กน้อย มีค่าความเป็นกรด

เป็นด่างของดินประมาณ 5.0-6.5