Page 85 - องค์ความรู้สู่ปีดินสากล 2558

ภาพที่ 3 เปนภาพพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวเสด็จไปปฏิบัติพระราชกรณียกิจ ที่จังหวัดนราธิวาส

ป 2517 – 2518 เกิดน้ําทวมใหญในพื้นที่ภาคใต ประมาณ 10 วัน ผมจําไดดีวาขณะนั้น ผมทํางาน
สํารวจและจําแนกดินที่จังหวัดสงขลา สองขางทางหลวงจังหวัดปตตานีและจังหวัดยะลา ผมไดขึ้นเครื่องบินเปน
ครั้งแรก ขณะนั้นเปนขาราชการชั้นโทของกองจําแนกดิน มีโทรเลขจากกรมพัฒนาที่ดินแจงวาใหขึ้นเครื่องบิน

ได ผมจึงไดขึ้นเครื่องบินจากอําเภอหาดใหญไปกรุงเทพฯ ชวงนั้นน้ําทวมมาก มีราษฎรไปกราบทูล
พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวในชวงเสด็จแปรพระราชฐาน ณ จังหวัดนราธิวาสวาน้ําทวมทําใหขาวเสียหาย
โตะอิหมามกราบทูลในหลวงวาขาวเสียหายมาก อีกคนคือ เจาอาวาสวัดตอหลัง ที่อําเภอตากใบ ทานบอกวา
ทานเองนี่แหละที่ไปทูลพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัววา “ทานตองมาชวยราษฎร เพราะน้ําทวมปนั้นเสียหาย

มากจริงๆ” พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวก็รับสั่งวาถาจะปองกันไมใหน้ําทวมพื้นที่นาขาวของจังหวัดนราธิวาส
ก็ตองระบายน้ําสวนเกินออกจากพื้นที่พรุ มีพระราชดําริใหขุดคลองระบายน้ําที่คลองน้ําแหลง ขุดคลองระบาย
น้ําที่พรุบาเจาะ ผมจําไดแมนเลยวาพระองคทานใชคําวา evacuate ไมใช drainage แตเปนการชักน้ําสวนเกิน
ออกจากพื้นที่พรุของจังหวัดนราธิวาส เพื่อปองกันพื้นที่น้ําทวมนา เมื่อชักน้ําออกจะมีพื้นที่พรุซึ่งปกติจะมีน้ําแช

ขังเปนปๆ พื้นที่นี้ก็จะแหงขึ้นมา สมัยนั้นยังไมมีใครที่มีความรูเรื่องดินพรุ สวนราชการก็บอกวาเมื่อพื้นที่แหง
ถามีดินมีน้ําก็จะใชปลูกขาวได มีแตกรมพัฒนาที่ดินที่ไดทํารายงานการสํารวจดินโดยนายสุรพล เจริญพงษ
ไดทํารายงานโครงการพรุบาเจาะและโครงการพรุโตะแดง บอกวาเรายังไมมีขอมูลเรื่องพรุมาก ฉะนั้น

หากจะพัฒนาอะไรก็ควรศึกษาเรื่องพรุใหถองแทกอน หลังจากระบายน้ําออกก็มีพื้นที่พรุเกิดขึ้นนับแสนไร
จึงไดมีการจัดตั้งสหกรณนิคมบาเจาะขึ้นเพราะคาดวาพื้นที่พรุ จะปลูกขาวได ปรากฏวาเมื่อตั้งสหกรณนิคมแลว
ก็ยังปลูกขาวไมได ปลูกขาวไดเฉพาะขอบๆ พรุ ซึ่งเปนที่ดินตะกอนน้ําจืด ทําใหผมไดยินคําวา “ขาดทุนกําไร”
คือมีพื้นที่พรุเกิดขึ้นหนึ่งแสนไร เราก็ไดกําไรหนึ่งแสนไร แตเราสามารถใชประโยชนไดเฉพาะพื้นที่ขอบๆ พรุ
แทนที่เราจะไดกําไรหนึ่งแสน เราก็ขาดทุนกําไร จากภาพสภาพพื้นที่ของจังหวัดนราธิวาส (ภาพที่ 4) จะเห็นวา

มีภูเขาอยูตรงกลางของจังหวัดนราธิวาส พื้นที่พรุตอนบนคือพรุบาเจาะ ตอนลางคือพรุโตะแดง สีเหลืองๆ คือ พื้นที่นา
ถาจะทํานาก็ตองระบายน้ําออกจากพื้นที่พรุใหไดเพื่อปองกันอุทกภัย โมเดลนี้กรมพัฒนาที่ดินทําขึ้นในสมัยนั้น

82 องคความรูสูปดินสากล 2558