Page 24 - โครงการการจัดทำแผนที่สภาพการใช้ที่ดินโดยใช้ภาพถ่ายทางอากาศออร์โธสีและข้อมูลดาวเทียมสำรวจทรัพยากรจังหวัดพะเยา ปี พ.ศ.2558

10

2.2 สภาพภูมิประเทศ

ลักษณะภูมิประเทศโดยทั่วไปลอมรอบดวยเทือกเขา ทั้งดานตะวันออก ดานตะวันตก ดานใต
และตอนกลางของจังหวัด เทือกเขาเหลานี้จะทอดตัวเปนแนวยาวจากเหนือลงใต มีที่ราบเหมาะแกการเพาะปลูก
อยูสองขางเทือกเขาและระหวางลําน้ํา มีเนื้อที่ภูเขาสูงและสูงมากที่สุด ประมาณรอยละ 47 ของเนื้อที่จังหวัด

มีพื้นที่เนินเขาผสมที่ราบ ประมาณรอยละ 35 และมีที่ราบลุมนอยที่สุด ประมาณรอยละ 18 เทานั้น
ระดับความสูงของพื้นที่จังหวัดพะเยา มีความสูงระหวาง 300 - 1,550 เมตร จากระดับทะเล
ปานกลาง โดยมีเทือกเขาสูงอยูทางทิศตะวันตก ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ และทิศตะวันออกเฉียงใต บริเวณ
อําเภอเชียงคํา อําเภอปง อําเภอเชียงมวน ทิศตะวันตกของอําเภอเมืองพะเยา และอําเภอแมใจ เทือกเขา
เหลานี้ทอดตัวในแนวเหนือ - ใต ขนานไปกับที่สูงตอนกลางที่คอย ๆ เทลาดลงสูที่ราบบริเวณอําเภอจุน

อําเภอแมใจ อําเภอดอกคําใต และอําเภอเมืองพะเยา โดยมีเสนชั้นระดับความสูงไลระดับ ตั้งแต 300 - 500
เมตร เหนือระดับทะเลปานกลางสําหรับบริเวณที่ราบลุมและที่ลุม ระดับตั้งแต 500 - 1,000 เมตรเหนือระดับ
ทะเลปานกลางสําหรับที่ลาดเชิงเขา และระดับตั้งแต 1,000 - 1,550 เมตรเหนือระดับทะเลปานกลางสําหรับ

ที่ราบสูงและภูเขา
ในพื้นที่ของจังหวัดพะเยา มีบริเวณที่ราบสูงเปนพื้นที่ที่สําคัญ ไดแก บริเวณที่ราบสูงตอนกลาง
ของจังหวัดพะเยา ในเขตอําเภอดอกคําใต อําเภอจุน อําเภอปง ที่ประกอบไปดวยเทือกเขาหลายเทือกเขา
อันเปนแหลงกําเนิดของตนน้ําลําธารหลายสาย เทือกเขาที่สําคัญ ไดแก ดอยภูลังกา ซึ่งมีระดับความสูง

1,098 เมตร จากระดับทะเลปานกลาง และดอยสันปนน้ําในเขตอําเภอปง ซึ่งเปนแหลงตนน้ําของแมน้ํายม
นอกจากนี้ หากแบงภูมิประเทศตามลักษณะของลุมน้ําจะพบไดวา จังหวัดพะเยา มีพื้นที่อยู
ทั้งในเขตลุมน้ําโขง และลุมน้ําเจาพระยา สวนที่อยูในลุมน้ําโขง คือ พื้นที่อําเภอแมใจ อําเภอเมืองพะเยา
อําเภอดอกคําใต อําเภอจุน อําเภอปง (บางสวน) และอําเภอเชียงคํา สวนที่อยูในเขตลุมแมน้ําเจาพระยา

คือ อําเภอปง (บางสวน) และอําเภอเชียงมวนซึ่งเปนแหลงตนน้ําของแมน้ํายม
เทือกเขาที่สําคัญของจังหวัดพะเยา ไดแก เทือกเขาดอยภูลังกา ดอยสันปนน้ํา ดอยแมสุก
ดอยขุนแมฝาด ดอยขุนแมต๋ํา และดอยขุนแมตอม แมน้ําสําคัญที่ไหลผานจังหวัดพะเยามี 3 สาย คือ แมน้ําอิง
แมน้ําลาว และแมน้ํายม(กรมพัฒนาที่ดิน, 2549)

2.3 สภาพภูมิอากาศ

จากลักษณะอุตุนิยมวิทยาจังหวัดพะเยา เฉลี่ยรายเดือน ในคาบ 30 ป พ.ศ. 2528-2557 พบวา

จังหวัดพะเยา มีปริมาณน้ําฝน 1,168.7 มิลลิเมตรตอป มีจํานวนวันที่ฝนตก 116 วันตอป เดือนที่ฝนตกมาก
ที่สุด คือ เดือนกันยายน มีปริมาณ 211.8 มิลลิเมตร เดือนที่ฝนตกนอยที่สุด คือ เดือนมกราคม มีปริมาณ
7.1 มิลลิเมตร อุณหภูมิเฉลี่ยตลอดทั้งป 25.2 องศาเซลเซียส เดือนเมษายน เปนเดือนที่มีอากาศรอนที่สุด

35.8องศาเซลเซียส และเดือนมกราคม จะมีอากาศหนาวเย็นที่สุด 14.0 องศาเซลเซียส โดยมีความชื้นสัมพัทธ
เฉลี่ยรอยละ 76 (รายละเอียดดังตารางที่ 1 และภาพที่ 3) จากลักษณะดังกลาว แบงฤดูกาลได 3 ฤดู ดังนี้

ฤดูรอน อยูในระหวางเดือนมีนาคม-พฤษภาคม อากาศรอนจัดในชวงเดือนเมษายน-พฤษภาคม
จากขอมูลอุตุนิยมวิทยาจังหวัดพะเยา เฉลี่ยรายเดือน 30 ป อุณหภูมิสูงสุด 35.8 องศาเซลเซียส ในเดือนเมษายน

ฤดูฝน อยูในระหวางเดือนพฤษภาคม-ตุลาคม ฝนตกชุกหนาแนนในชวงเดือนสิงหาคม-กันยายน
ปริมาณน้ําฝนสูงสุด 211.8 มิลลิเมตร ในเดือนกันยายน และจํานวนวันฝนตกสูงสุด 20 วัน ในเดือนสิงหาคม