Page 89 - ศึกษาผลกระทบจากการเผาเศษวัสดุทางเกษตรต่อการปลูกพืชเศรษฐกิจในพื้นที่ลุ่มน้ำแม่แจ่มและศึกษาการชะล้างพังทลายของดินด้วยแบบจำลองการสูญเสียดินสากล

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

76

ตารางที่ 42 การเปลี่ยนแปลงระดับความอุดมสมบูรณ์ของดินบริเวณลุ่มน้ าแม่แจ่ม ปี 2561 – 2563
ระดับ อินทรียวัตถุ คาร์บอน ไนโตรเจน ฟอสฟอรัส โพแทสเซียม

ความ
ปี พื นที่ พื นที่ พื นที่ พื นที่ พื นที่ พื นที่
อุดม พื นที่ พื นที่ พื นที่ พื นที่
สมบูรณ์ (ไร่) (%) (ไร่) (%) (ไร่) (%) (ไร่) (%) (ไร่) (%)
ต่ ามาก - - - - -86,922 -3.54 -35 -0.001 - -
ต่ า -1,671 -0.07 -2,951 -0.12 187,909 7.66 27,917 1.14 3,634 0.15
2561/ ปานกลาง -250,969 -10.23 -268,218 -10.93 -100,987 -4.11
2562 38,276 1.56 4,848 0.20
สูง 7,517 0.31 9,703 0.40 - - 252,671 10.29 -156,462 -6.37

สูงมาก 245,123 9.99 261,530 10.66 - - -318,829 -12.99 148,856 6.06
ต่ ามาก - - - - 195 0.01 0 0.00 - -
ต่ า -345 -0.01 -315 -0.01 -1,378 -0.06 25 0.001 298 0.01
2562/
2563 ปานกลาง -17,789 -0.72 -19,330 -0.79 1,183 0.05 28 0.001 1,764 0.07
สูง 4,306 0.18 4,243 0.17 - - -852 -0.03 100,109 4.08

สูงมาก 13,828 0.56 15,402 0.63 - - 799 0.03 -102,171 -4.16

4.1.3 ความอุดมสมบูรณ์ของดินในพื นที่ปลูกข้าวโพด
การศึกษาความอุดมสมบูรณ์ของดินในพื้นที่ปลูกข้าวโพด ปี 2561 – 2563 ด าเนินการเก็บตัวอย่างดิน
จ านวน 119 74 และ 19 ตัวอย่าง ตามล าดับ รวมทั้งสิ้น 212 ตัวอย่าง เพื่อวิเคราะห์ธาตุอาหารในดิน และ

ความอุดมสมบูรณ์ของดิน โดยปัจจัยเบื้องต้นที่ใช้ในการประเมินระดับความอุดมสมบูรณ์ของดิน ได้แก่
ปริมาณอินทรียวัตถุ ปริมาณคาร์บอน ปริมาณไนโตรเจนทั้งหมด ปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ และ
ปริมาณโพแทสเซียมที่เป็นประโยชน์ ในพื้นที่ปลูกข้าวโพด 116,146 ไร่ มีผลการศึกษา ดังนี้
ปริมาณอินทรียวัตถุ พบว่า ปี 2561 – 2563 ปริมาณอินทรียวัตถุมีค่าต่ าสุดถึงสูงสุดอยู่ระหว่าง

0.92-5.48 1.33-5.45 และ 1.71-5.56 เปอร์เซ็นต์ คิดเป็นค่าเฉลี่ย 2.66 3.27 และ 3.31 เปอร์เซ็นต์ ตามล าดับ
โดยพื้นที่ส่วนใหญ่อยู่ในเกณฑ์การประเมินความอุดมสมบูรณ์ของดินระดับสูง เท่ากับ 59,183 77,145 และ
76,803 ไร่ คิดเป็นร้อยละ 50.96 66.42 และ 66.13 ของพื้นที่ปลูกข้าวโพด ตามล าดับ
ปริมาณคาร์บอน พบว่า ปี 2561 – 2563 ปริมาณคาร์บอนมีค่าต่ าสุดถึงสูงสุดอยู่ระหว่าง 0.53-3.18

0.77-3.16 และ 0.99-3.22 เปอร์เซ็นต์ คิดเป็นค่าเฉลี่ย 1.54 1.90 และ 1.92 เปอร์เซ็นต์ ตามล าดับ โดยปี 2561
พื้นที่ส่วนใหญ่อยู่ในเกณฑ์การประเมินความอุดมสมบูรณ์ของดินระดับสูงมาก เท่ากับ 59,273 ไร่ คิดเป็นร้อย
ละ 51.03 ของพื้นที่ปลูกข้าวโพด ส่วนปี 2562 และ 2563 พื้นที่ส่วนใหญ่อยู่ในเกณฑ์การประเมินความอุดม

สมบูรณ์ของดินระดับสูง เท่ากับ 77,085 และ 76,736 ไร่ คิดเป็นร้อยละ 66.37 และ 66.07 ของพื้นที่ปลูก
ข้าวโพด ตามล าดับ
ปริมาณไนโตรเจนทั้งหมด พบว่า ปี 2561 – 2563 ปริมาณไนโตรเจนทั้งหมดมีค่าต่ าสุดถึงสูงสุดอยู่
ระหว่าง 0.05-0.57 0.08-0.47 และ 0.09-0.48 เปอร์เซ็นต์ คิดเป็นค่าเฉลี่ย 0.14 0.180 และ 0.182
เปอร์เซ็นต์ ตามล าดับ โดยพื้นที่ส่วนใหญ่อยู่ในเกณฑ์การประเมินความอุดมสมบูรณ์ของดินระดับต่ า เท่ากับ

104,085 114,898 และ 114,508 ไร่ คิดเป็นร้อยละ 89.62 98.93 และ 98.59 ของพื้นที่ปลูกข้าวโพด
ตามล าดับ