Page 54 - แผนบริหารจัดการโครงการป้องกันการชะล้างพังทลายของดินและฟื้นฟูพื้นที่เกษตรกรรมด้วยระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ ลุ่มน้ำโดมใหญ่ อำเภอเดชอุดม จังหวัดอุบลราชธานี

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
37

สภาพปัญหาและข้อจ ากัดของดินในพื้นที่ลุ่มน้ าห้วยต าแย ส่วนใหญ่เป็นดินที่มีความอุดม

สมบูรณ์ต่ า ดินทราย และดินตื้น รวมทั้งการใช้ที่ดินไม่เหมาะสมตามศักยภาพ ซึ่งส่งผลต่อการท าเกษตรกรรม
ของเกษตรกรในพื้นที่เป็นอย่างมาก แม้ว่าในพื้นที่จะมีความลาดชันน้อยถึงปานกลาง ลักษณะของดินส่งผล

ต่อการชะล้างพังทลายในพื้นที่เป็นอย่างมาก โดยแยกเป็น 4 ประเภท ดั้งนี้
1) ดินมีความอุดมสมบูรณ์ต่ า

ดินที่มีความอุดมสมบูรณ์ต่ า ดินมีปริมาณอินทรียวัตถุ ธาตุโพแทสเซียม และฟอสฟอรัสที่

เป็นประโยชน์ต่อพืชอยู่ในเกณฑ์ต่ าถึงต่ ามาก ความสามารถในการดูดซับธาตุอาหารและแลกเปลี่ยนธาตุ
อาหารต่ ามาก เมื่อมีการใส่ปุ๋ยเคมีลงไปท าให้เกิดการสูญเสียไปจากดินได้ง่าย ท าให้การตอบสนองต่อการ

ใช้ปุ๋ยเคมีของพืชน้อย รวมทั้งการปลูกพืชติดต่อกันเป็นเวลานานโดยไม่มีการปรับปรุงดินหรือเพิ่มความ

อุดมสมบูรณ์แก่ดินเท่าที่ควรท าให้ความอุดมสมบูรณ์ของดินลดลง และความเป็นกรดของดินส่งผลต่อการ
เจริญเติบโตของพืช ส่งผลต่อการดูดซับธาตุอาหารที่จ าเป็นต่อการเจริญเติบโตของพืช ท าให้ดินเสื่อมโทรม

ความอุดมสมบูรณ์ของดินลดลง ผลผลิตตกต่ า สภาพปัญหานี้พบกระจายครอบคลุมเนื้อที่รวม 56,760 ไร่

หรือร้อยละ 47.27 ของเนื้อที่ลุ่มน้ า สามารถแบ่งเป็นดินที่มีความอุดมสมบูรณ์ต่ าในพื้นที่ลุ่ม พบหน่วยแผน
ที่ Lah-slA Nad-Pp-gm-slB Pho-slA Re-pic-slA และ Re-slA มีเนื้อที่ 29,902 ไร่ หรือร้อยละ 24.90 ของ

เนื้อที่ลุ่มน้ า และดินที่มีความอุดมสมบูรณ์ต่ าในพื้นที่ดอน พบหน่วยแผนที่ Chp-slA Chp-slB Ht-slB
Msk-lsB Ndg-slA Ptc-mw-slB Ptc-slB และPtk-slB มีเนื้อที่ 26,858 ไร่ หรือร้อยละ 22.37 ของเนื้อที่

ลุ่มน้ า
2) ดินทรายจัด

ดินที่มีเนื้อดินบนเป็นดินทราย หรือดินทรายปนดินร่วนมีอนุภาคขนาดทรายเป็น

องค์ประกอบมากกว่าร้อยละ 85 มีความหนามากกว่า 50 เซนติเมตร ดินมีการระบายน้ าดีจนถึงดีเกินไป
ไม่อุ้มน้ า ท าให้ดินเก็บน้ าไว้ไม่อยู่และเกิดการกร่อนได้ง่าย มักเกิดจากวัตถุต้นก าเนิดดินที่เป็นตะกอน

เนื้อหยาบหรือตะกอนทรายชายฝั่งทะเล จากลักษณะของดินดังกล่าว ท าให้การยึดเกาะตัวของดินไม่ดี

เกิดการชะล้างพังทลายของดินได้ง่าย สภาพปัญหานี้ครอบคลุมพื้นที่รวม 16,216 ไร่ หรือร้อยละ 13.5
ของเนื้อที่ลุ่มน้ า สามารถแบ่งเป็นดินทรายพื้นที่ลุ่ม พบหน่วยแผนที่ Nu-slA มีเนื้อที่ 1,580 ไร่ หรือ

ร้อยละ 1.32 ของเนื้อที่ลุ่มน้ า และดินทรายในพื้นที่ดอน พบหน่วยแผนที่ Kg-lsB มีเนื้อที่ 16,216 ไร่ หรือ

ร้อยละ 13.51 ของเนื้อที่ลุ่มน้ า
3) ดินตื้น

เป็นดินที่เป็นชั้นดินหนาประมาณ 50 เซนติเมตร ส่วนใหญ่มีเนื้อดินเป็นดินทรายปน
ดินร่วน มีชั้นกรวดลูกรัง หรือเศษหินปะปนมากกว่าหรือเท่ากับร้อยละ 35 โดยปริมาตร หรือพบหินพื้น

ภายในความลึก 50 เซนติเมตร จากผิวดิน จากลักษณะของดินดังกล่าวถือเป็นอุปสรรคต่อการเจริญเติบโต

ของพืชด้านการชอนไชของรากพืช ท าให้การเกาะยึดตัวของดินไม่ดี ยากแก่การไถพรวน เกิดการชะล้าง