Page 54 - แผนบริหารจัดการป้องกันการชะล้างพังทลายของดินและฟื้นฟูพื้นที่เกษตรกรรมด้วยระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ ลุ่มน้ำคลองแอ่ง อำเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
35

สภาพปัญหาและข้อจ ากัดของดิน

สภาพปัญหาและข้อจ ากัดของดินในพื้นที่ลุ่มน้ าคลองแอ่ง ส่วนใหญ่เป็นดินตื้นและเนื้อดินปนเศษ

หิน ความอุดมสมบูรณ์ของดินต่ า เสี่ยงต่อการขาดแคลนน้ าและการชะล้างพังทลายของดิน เนื่องจากพื้นที่

มีความลาดชันสูง โดยแยกเป็น 3 ประเภทหลัก (กรมพัฒนาที่ดิน, 2561) ซึ่งพบการกระจายตัวในพื้นที่
ต่าง ๆ (ตารางที่ 3-4 ภาพที่ 3-5) โดยมีรายละเอียด พอสังเขป ดังนี้

1) ปัญหาดินตื้น

เป็นดินที่เป็นชั้นดินหนาประมาณ 50 เซนติเมตร ส่วนใหญ่มีเนื้อดินเป็นดินร่วนปนดินเหนียว
ชั้นถัดไปเป็นชั้นดินมีเนื้อดินเป็นดินร่วนปนดินเหนียวและดินเหนียวที่มีปริมาณกรวด หรือเศษหินปะปน

มากกว่าหรือเท่ากับร้อยละ 35 โดยปริมาตร หรือพบหินพื้น ภายในความลึก 50 เซนติเมตร จากผิวดิน
จากลักษณะของดินดังกล่าวถือเป็นอุปสรรคต่อการเจริญเติบโตของพืชด้านการชอนไชของรากพืช ท าให้

การเกาะยึดตัวของดินไม่ดี ยากแก่การไถพรวน เกิดการชะล้างพังทลายได้ง่าย สภาพปัญหานี้พบ
ครอบคลุมเนื้อที่รวม 22,011 ไร่ หรือคิดเป็นร้อยละ 25.29 ของเนื้อที่ทั้งหมด แบ่งดินตื้นออกได้เป็น 2

ประเภท คือ

(1) ดินตื้นถึงชั้นก้อนกรวด ลูกรังหรือเศษหิน พบกระจายตัวอยู่บริเวณพื้นที่ต าบลหนองบอน
ต าบลช้างทูน และต าบลบ่อพลอย อ าเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด มีเนื้อที่ 15,010 ไร่ หรือร้อยละ 17.67 ของ

เนื้อที่ทั้งหมด

(2) ปัญหาดินตื้นชั้นหินพื้น พบกระจายตัวอยู่บริเวณพื้นที่ต าบลหนองบอน ต าบลช้างทูน และ
ต าบลบ่อพลอย อ าเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด มีเนื้อที่ 7,001 ไร่ หรือร้อยละ 8.25

2) ปัญหาดินมีความอุดมสมบูรณ์ต่ า

เมื่อพิจารณาหลักเกณฑ์การประเมินความอุดมสมบูรณ์ของดินในประเทศไทยนั้น กรมพัฒนาที่ดิน
ใช้เกณฑ์การประเมินจากค่าวิเคราะห์ดิน 5 รายการ คือ ร้อยละปริมาณอินทรียวัตถุ ปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็น

ประโยชน์ ปริมาณโพแทสเซียมที่เป็นประโยชน์ ความจุแลกเปลี่ยนแคตไอออน และอัตราร้อยละความอิ่มตัว
เบส ซึ่งแต่ละรายการจะมีเกณฑ์ประเมินเป็นค่าสูง ปานกลาง ต่ า เนื่องจากสภาพทางธรรมชาติ โดยดินมีวัตถุ

ต้นก าเนิดดินที่มีแร่ธาตุอาหารตามธรรมชาติต่ า ประกอบกับมีการใช้ประโยชน์ที่ดินอย่างต่อเนื่องติดต่อกัน

เป็นเวลานาน โดยไม่ได้มีการปรับปรุงบ ารุงดินเท่าที่ควร ท าให้ดินเสื่อมโทรม ความอุดมสมบูรณ์ลดลงอย่าง
ต่อเนื่อง ส่งผลให้พืชเจริญเติบโตช้า ผลผลิตตกต่ า คุณภาพไม่ดี สภาพปัญหานี้พบกระจายครอบคลุมเนื้อที่

รวม 5,248 ไร่ หรือร้อยละ 6.20 ของเนื้อที่ทั้งหมด และสามารถแบ่งตามสภาพพื้นที่ คือ
(1) ดินมีความอุดมสมบูรณ์ต่ าในพื้นที่ลุ่ม พบกระจายตัวอยู่บริเวณพื้นที่ต าบลหนองบอน ต าบล

ช้างทูน และต าบลบ่อพลอย อ าเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด มีเนื้อที่ 5,170 ไร่ หรือร้อยละ 6.11 ของเนื้อที่ทั้งหมด

(2) ดินมีความอุดมสมบูรณ์ต่ าในพื้นที่ดอน พบในพื้นที่ต าบลบ่อพลอย อ าเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด
มีเนื้อที่ 78 ไร่ หรือร้อยละ 0.09 ของเนื้อที่ทั้งหมด