Page 74 - รายงานการสำรวจดินเขตพัฒนาที่ดินลุ่มน้ำคลองวังยาวแปลงที่ สบ. 4 จังหวัดสระบุรี : พื้นที่ดำเนินการ บ้านหนองมะกรูด หมู่ที่ 12 บ้านซับสนุ่น หมู่ที่ 9 บ้านซับขอน หมู่ที่ 12 และบ้านหนองจอก หมู่ที่ 8 ตำบลหนองย่างเสือ อำเภอมวกเหล็ก จังหวัดสระบุรี ลุ่มน่ำสาขาแม่น้ำป่าสักตอนล่าง (รหัส 1208) ลุ่มน้ำหลักแม่น้ำป่าสัก (รหัส 12)

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
53

8. ธรณีวิทยา

จากการศึกษาขอมูลแผนที่ธรณีวิทยา มาตราสวน 1:250,000 (กรมทรัพยากรธรณี, 2550)
สามารถแบงธรณีวิทยาในพื้นที่เขตพัฒนาที่ดินลุมน้ําคลองวังยาง จังหวัดสระบุรี ได 2 ยุค ดังนี้
(ภาพที่ 9)

1. หินตะกอนในยุคเพอรเมียน (P) กลุมหินสระบุรีเปนชื่อที่ใชเรียกหินยุคเพอรเมี่ยน
(อายุประมาณ 286-245 ลานป) ที่แพรกระจายอยูตามบริเวณที่ราบเจาพระยาตอนลางตั้งแตบริเวณ
จังหวัดอุทัยธานี นครสวรรค ลงมาถึงจังหวัดสระบุรี และตามแนวขอบดานตะวันตกของที่ราบสูง

โคราช กลุมหินสระบุรีสวนใหญแลวเปนหินปูน แสดงลักษณะภูมิประเทศแบบคาสต (karst) กลุมหิน
สระบุรีพบกระจายตัวเปนแนวยาวทางดานตะวันออกของจังหวัด วางตัวขนานกับกลุมหินโคราชใน
แนวเหนือ-ใต เปนสวนหนึ่งของแนวขอบที่ราบสูงโคราช เขตพัฒนาที่ดินลุมน้ําคลองวังยาง พบหมวด

หินยอยของกลุมหินสระบุรีจํานวน 1 หมวดหิน ซึ่งมีอายุนอย ไดแก หมวดหินซับบอน (Ps)
ประกอบดวยหินทราย หินทรายแปง หินดินดานเนื้อเซิรตและหินเซิรตแทรกสลับดวยหินปูนสีเทา
มีหินฟลไลตและหินชีสตบาง ครอบคลุมเนื้อที่สวนใหญของพื้นที่เขตพัฒนาที่ดิน มีเนื้อที่ประมาณ

249,576 ไร หรือรอยละ 94.40
2. ตะกอนควอเทอรนารี่ (Q) หมายถึง กรวด ทราย ดิน และดินเหนียว ที่ยังไมแข็งตัว

กลายเปนหิน อายุประมาณ 1.8 ลานป จนถึงปจจุบันพบกระจายตัวบริเวณทิศตะวันตกเฉียงเหนือของ
เขตพัฒนาที่ดิน ตะกอนที่พบในพื้นที่เขตพัฒนาที่ดินเปนตะกอนเศษหินเชิงเขาและตะกอนผุพังอยู
กับที่ (Qc) ประกอบดวยเศษหิน หินควอรตไซท หินทราย หินทรายแปง หินแกรนิต ทราย ทรายแปง

ดินลูกรัง และศิลาแลง เกิดจากการผุพังของดินเดิม ตะกอนถูกพัดพาไมไกลจึงมักพบตามเชิงเขา
ครอบคลุมเนื้อที่ประมาณ 14,819 ไร หรือรอยละ 5.60

9. ธรณีสัณฐานและวัตถุตนกําเนิดดิน

จากการศึกษาขอมูลธรณีวิทยา และขอมูลทรัพยากรดิน ( (กรมทรัพยากรธรณี, 2550; สํานัก
สํารวจและวิจัยทรัพยากรดิน, 2553) รวมถึงลักษณะธรณีสัณฐานและวัตถุตนกําเนิดดินในจังหวัด
สระบุรี (เฉลิม และ มนัส, 2524) สามารถสรุปธรณีสัณฐานและวัตถุตนกําเนิดดินในพื้นที่เขตพัฒนา

ที่ดินลุมน้ําคลองวังยาง จังหวัดสระบุรี ไดดังนี้

9.1 ธรณีสัณฐาน
1) บริเวณตะพักลําน้ํา (terrace) เปนบริเวณที่สูงถัดจากพื้นที่ราบลุมน้ําทวมถึงขึ้นไป
มีการเปลี่ยนแปลงระดับของพื้นที่โดยแมน้ําหรือทางน้ําและขบวนการกัดกรอนทําใหเกิดพื้นที่ที่มี
ระดับแตกตางกัน เปนบริเวณที่สามารถเกิดการทับถมของตะกอนที่มากับน้ํา พื้นที่โดยทั่วไปราบเรียบ

ถึงคอนขางราบเรียบจนถึงลูกคลื่นลอนลาด
2) บริเวณพื้นที่ที่เหลือคางจากกระบวนการเกลี่ยผิวแผนดิน (erosional terrain) โดย
กระบวนการผุพังสลายตัว (weathering) การกรอน (erosion) การแตกหลุดของมวลเศษหินและ

ถูกพัดพา (degradation) ของหินตาง ๆ รวมทั้งการละลายน้ําของหินปูน ทําใหพื้นที่ที่เปนภูเขามีการ
ปรับระดับลงเปนพื้นที่ราบ (plain) ลูกคลื่นลอนลาด (undulating) หรือเนินเขา (hill) ขึ้นอยูกับชนิด
ของหินในบริเวณนั้น หินสวนที่ผุพังงายหรือออนก็จะผุพังอยูกับที่หรือเคลื่อนยายออกไปสะสมใน