Page 83 - การจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ โครงการขยายผลโครงการหลวงวาวี บ้านดอยช้าง หมู่ 3 ตำบลวาวี อำเภอแม่สรวย จังหวัดเชียงราย

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
62

ตารางที่ 13 ผลวิเคราะห์ดินก่อนและหลังด่าเนินการจัดท่าระบบอนุรักษ์ดินและน้่า

ปริมาณฟอสฟอรัส ปริมาณ

ค่าความเป็นกรด ปริมาณอินทรียวัตถุ ที่เป็นประโยชน์ โพแทสเซียมที่
กลุ่ม เป็นด่าง (pH) (เปอร์เซ็นต์) (มิลลิกรัมต่อ แลกเปลี่ยนได้
ชุดดิน กิโลกรัม) (มิลลิกรัมต่อ

กิโลกรัม)
ก่อน หลัง ก่อน หลัง ก่อน หลัง ก่อน หลัง
30 5.2 - 1.52 - 8 - 68 -
30C - 5.4 - 1.6 - 10 - 70

30E - 5.5 - 1.55 - 12 - 87
30G - 5.2 - 1.54 - 6 - 79
ค่าเฉลี่ย 5.2 5.4 1.52 1.56 8 9.3 68 78.6

ที่มา: กลุ่มวิเคราะห์ดิน ส่านักงานพัฒนาที่ดินเขต 7 (2560)

4.2 การศึกษาผลของการด าเนินการจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ า

4.2.1 การจัดท่าระบบอนุรักษ์ดินและน้่า
พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นพื้นที่ลาดชันสูง ตั้งแต่ 20 - 75 เปอร์เซ็นต์ คิดเป็น 84 เปอร์เซ็นต์
เป็นพื้นที่เกษตรกรรม พืชไร่ ไร่หมุนเวียน เนื้อที่ 464 ไร่ คิดเป็น 64 เปอร์เซ็นต์ ดินส่วนใหญ่เป็นชุด
ดิน คล้ายวังสะพุง มีเนื้อดินเป็นพวกดินร่วน หรือดินร่วนปนดินเหนียว ลึกมากกถึงลึกปานกลาง ความ

อุดมสมบูรณ์ของดินปานกลางถึงต่่า ดินมีความเป็นกรดปานกลางถึงเป็นกรดจัด ปริมาณน้่าฝนรวมทั้งปี
1,656.6 มิลลิเมตร โดยในพื้นที่ขอบเขตโครงการทั้งหมด 725 ไร่ แบ่งเป็นพื้นที่เกษตรกรรม 579 ไร่
และพื้นที่ป่าไม้ 146 ไร่ จึงได้มีการคัดเลือกพื้นที่เป้าหมายที่จะด่าเนินการจัดท่าระบบอนุรักษ์ดินและน้่า
ในพื้นที่ที่มีการท่าการเกษตร จ่านวน 500 ไร่

จากข้อมูลดังกล่าวสามารถวางแผนเพื่อออกแบบและจัดท่าระบบอนุรักษ์ดินและน้่า โดย
ส่ารวจลักษณะภูมิประเทศ แล้วแบ่งพื้นที่ตามสันปันน้่าและแบ่งพื้นที่ตามความลาดเทของพื้นที่และหา
พื้นที่รับน้่า ซึ่งสามารถแบ่งได้ 4 พื้นที่รับน้่า จากนั้นแบ่งพื้นที่ตามการใช้ประโยชน์ที่ดินเป็นพื้นที่
เกษตรกรรม 579 ไร่ และพื้นที่ป่าไม้ผลัดใบสมบูรณ์ 146 ไร่ และท่าการค่านวณระยะห่างของคันดิน

(Bank spacing) ในแนวดิ่ง (VI) จากสภาพภูมิประเทศ และความลาดชันของพื้นที่โครงการ โดยมีความลาดชัน
เฉลี่ย อยู่ที่ 44 เปอร์เซ็นต์ จึงได้น่าเอามาตรการอนุรักษ์ดินและน้่าวิธีกลที่เหมาะสมมาใช้กับพื้นที่ ได้แก่
ขั้นบันไดดิน และคูรับน้่าขอบเขา (คันดินแบบที่ 6) ซึ่งการออกแบบระยะห่างในแนวดิ่ง คิดได้จากสมการ

VI =

เมื่อ VI คือ ระยะห่างในแนวดิ่ง มีหน่วยเป็นเมตร