Page 11 - การสำรวจและวิเคราะห์ข้อมูลจำแนกประเภทที่ดินในพื้นที่ป่าไม้ถาวรนอกเขตป่าสงวนแห่งชาติจังหวัดชัยนาท

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

บทที่ 1

บทน ำ

1.1 หลักกำรและเหตุผล

กำรส ำรวจจ ำแนกประเภทที่ดิน เป็นกำรส ำรวจและพิจำรณำแบ่งพื้นที่ป่ำไม้ ออกเป็น 2 ประกำร
คือ ประกำรที่หนึ่ง พื้นที่ที่ให้รักษำไว้เป็นป่ำถำวรเพื่อด ำเนินกำรเป็นป่ำสงวนแห่งชำติหรืออุทยำนแห่งชำติ
ประกำรที่สอง จ ำแนกออกจำกป่ำเพื่อเป็นที่จัดสรรฯ เป็นที่ท ำกินของรำษฎรหรือเพื่อใช้ประโยชน์อย่ำงอื่น

1
จำกมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 22 มิถุนำยน 2525 ให้กรมพัฒนำที่ดินส ำรวจจ ำแนกประเภทที่ดิน
ในพื้นที่ป่ำไม้ถำวรนอกเขตป่ำสงวนแห่งชำติ เขตอุทยำนแห่งชำติ และเขตรักษำพันธุ์สัตว์ป่ำ ซึ่งส ำนักงำน
สภำพัฒนำเศรษฐกิจและสังคมแห่งชำติ ได้ประเมินว่ำป่ำไม้ถำวร มีเนื้อที่ประมำณ 160.35 ล้ำนไร่
และจำกมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 22 มิถุนำยน 2525 (แก้ไขตำมมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่

12 เมษำยน 2526) ระบุว่ำกรมป่ำไม้ได้ประกำศเขตป่ำสงวนแห่งชำติ เขตอุทยำนแห่งชำติ เขตรักษำพันธุ์
สัตว์ป่ำและอื่นๆ เนื้อที่ประมำณ 123 ล้ำนไร่ จึงยังมีพื้นที่ป่ำไม้ถำวรที่ยังไม่ได้ประกำศเป็นป่ำสงวนแห่งชำติ
อีกประมำณ 30 ล้ำนไร่ ซึ่งคณะกรรมกำรพัฒนำชนบทแห่งชำติก ำหนดให้ด ำเนินกำรส ำรวจและ
จ ำแนกประเภทที่ดินให้แล้วเสร็จภำยใน พ.ศ. 2530 ภำยใต้กำรก ำกับดูแลของคณะกรรมกำรพัฒนำที่ดิน

(โครงกำรปรับปรุงกำรจ ำแนกประเภทที่ดิน) ซึ่งได้มีด ำเนินกำรตำมโครงกำรดังกล่ำวแล้วเสร็จตำม
เนื้อที่ที่ก ำหนด ต่อมำจำกกำรตรวจสอบข้อมูลด้วยโปรแกรมสำรสนเทศทำงภูมิศำสตร์ พบว่ำยังมีพื้นที่
ป่ำไม้ถำวรนอกเขตป่ำสงวนแห่งชำติ เขตอุทยำนแห่งชำติ และเขตรักษำพันธุ์สัตว์ป่ำ ที่ยังไม่ได้ส ำรวจ
จ ำแนกประเภทที่ดิน ตำมมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 22 มิถุนำยน 2525 เนื้อที่ประมำณ 5.3 ล้ำนไร่

เนื่องจำกปัญหำกำรขำดแคลนที่ดินท ำกินของรำษฎร ประกอบกับกำรเจริญเติบโตและกำรขยำยตัว

ของภำคอุตสำหกรรม ท ำให้รำษฎรบุกรุกเข้ำไปใช้ประโยชน์และครอบครองที่ดินของรัฐเป็นจ ำนวนมำก
รวมถึงพื้นที่ป่ำไม้ถำวรที่ยังไม่ได้มีกำรส ำรวจจ ำแนกประเภทที่ดินด้วย จึงท ำให้สภำพกำรใช้ประโยชน์ที่ดิน
และสภำพแวดล้อมต่ำงๆ เปลี่ยนแปลงไป นอกจำกนี้รำษฎรที่เข้ำไปท ำประโยชน์ในที่ดินของรัฐ
มีควำมประสงค์ในกำรขอเอกสำรเพื่อแสดงสิทธิกำรครอบครองในพื้นที่ที่ตนเองเข้ำไปใช้ประโยชน์อยู่

จำกปัญหำกำรบุกรุกที่ดินของรัฐ คณะรัฐมนตรีจึงมีมติ เมื่อวันที่ 22 กันยำยน 2558 ให้ด ำเนินกำร
โครงกำรปรับปรุงแผนที่แนวเขตที่ดินของรัฐแบบบูรณำกำร มำตรำส่วน 1 : 4,000 (One Map) ซึ่งโครงกำร
นี้มีวัตถุประสงค์ที่จะด ำเนินกำรจัดกำรที่ดินของรัฐ ให้มีแนวเขตที่ดินตรงตำมที่ประกำศในกฎหมำย
แนวเขตที่ดินต้องต่อกันสนิท ไม่ทับซ้อนและไม่มีช่องว่ำง นอกจำกนี้ในกำรด ำเนินกำรมีนโยบำย
1 พื้นที่ 1 หน่วยงำนรับผิดชอบ ซึ่งจะท ำให้กระบวนกำรพิจำรณำพิสูจน์สิทธิในที่ดิน ที่มีข้อพิพำท

ระหว่ำงรัฐกับเอกชนเป็นไปตำมเจตนำรมณ์ของกฎหมำยและสำมำรถตรวจสอบควำมถูกต้องของ
แนวเขตได้ ซึ่งจะเป็นกำรอ ำนวยควำมเป็นธรรมในกำรแก้ไขปัญหำให้กับทุกฝ่ำยที่เกี่ยวข้องในกรณีพิพำท
กรมพัฒนำที่ดินมีข้อมูลแนวเขตที่ดินของรัฐ คือ แนวเขตป่ำไม้ถำวร ซึ่งแต่เดิมมี เนื้อที่ประมำณ 164 ล้ำนไร่

(รวมพื้นที่ทับซ้อนป่ำสงวนแห่งชำติและเขตอุทยำนแห่งชำติ) ภำยหลังกำรด ำเนินกำรโครงกำรฯ One Map
คำดว่ำจะเหลือเนื้อที่พื้นที่ป่ำไม้ถำวรประมำณ 5.1 ล้ำนไร่

1 : ภำคผนวก ก : มติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 22 มิถุนำยน 2525 เรื่อง นโยบำยกำรใช้และกรรมสิทธิ์ที่ดิน