Page 78 - ความรู้เรื่องดินสำหรับเยาวชน : ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 3
P. 78
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
พื้นที่ลาดชันเชิงซ้อน
หมำยถึง พื้นที่ภูเขำ ที่มีควำมลำดชันมำกกว่ำ 35 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งไม่เหมำะที่จะใช้ท�ำ
เกษตรกรรม เนื่องจำกถ้ำมีกำรใช้ที่ดินเพำะปลูกพืชที่ไม่ถูกต้อง จะเกิดปัญหำกำรชะล้ำงพังทลำย
ของดินและกำรเสื่อมโทรมของดินอย่ำงรวดเร็ว ภาค 1 ความหมายและความส�าคัญ
ลักษณะและสมบัติของดินที่พบบนพื้นที่ที่มีควำมลำดชันสูง มีควำมแตกต่ำงกันมำกขึ้นอยู่
กับปัจจัยที่ก่อให้เกิดดิน อำจพบได้ตั้งแต่ดินตื้นไปจนถึงดินลึก เนื้อดินเป็นทรำยจนถึงดินเหนียว
สีน�้ำตำลจนถึงสีแดง ปฏิกิริยำดินตั้งแต่เป็นกรดจัดถึงเป็นด่ำง มีควำมอุดมสมบูรณ์ของดินก็จะผันแปร
ไปตั้งแต่ต�่ำจนถึงสูง นอกจำกนี้ยังอำจพบเศษหิน ก้อนหิน หรือหินโผล่กระจัดกระจำยทั่วไป
ปัญหำในพื้นที่ลำดชันเชิงซ้อน
เนื่องจำกเป็นพื้นที่ที่มีควำมลำดชันสูงมำกกว่ำ 35 เปอร์เซ็นต์ และหำกมีกำรใช้ประโยชน์
ท�ำกำรเกษตรโดยปรำศจำกมำตรกำรอนุรักษ์ดินและน�้ำ ท�ำให้เกิดปัญหำกำรชะล้ำงพังทลำยของหน้ำ ภาค 2 เรียนรู้เรื่อง...ดิน
ดิน ท�ำให้หน้ำดินตื้นจนบำงแห่งเหลือแต่ดินหินโผล่ ควำมอุดมสมบูรณ์ของดินลดต�่ำลง เป็นสำเหตุที่
ท�ำให้มีพื้นที่ดินเสื่อมโทรมลงเพิ่มมำกขึ้น
แนวทำงกำรแก้ไข
ถ้ำจ�ำเป็นที่ต้องใช้พื้นที่เหล่ำนี้ในกำรเพำะปลูกพืช ก็จ�ำเป็นต้องมีมำตรกำรป้องกัน
กำรพังทลำยของดินที่ดี ซึ่งมีหลักส�ำคัญอยู่ 2 ประกำร คือ ลดแรงปะทะของเม็ดฝนที่ตกลงมำกระทบ
ผิวดิน และชะลอควำมเร็วของน�้ำที่ไหลบ่ำผ่ำนผิวหน้ำดิน ไถพรวนเตรียมดินเท่ำที่จ�ำเป็น
เพื่อรักษำก้อนดินไว้ไม่ให้แตกออกจำกกันและไม่ให้ถูกน�้ำพัดพำไปได้ง่ำย จัดระบบกำรอนุรักษ์ดิน
และน�้ำ เช่น ท�ำแนวคันดินเป็นขั้นบันได ไถพรวนปลูกพืชตำมแนวระดับ ปลูกหญ้ำแฝกขวำง ภาค 3 แหล่งข้อมูล...ดิน
ควำมลำดชันป้องกันกำรชะล้ำงและสูญเสียดิน เป็นต้น
ความรู้เรื่องดินส�าหรับเยาวชน 71
