Page 20 - ความรู้เรื่องดินสำหรับเยาวชน : ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 3

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

1. ภูมิอากาศ (Climate)

ปัจจัยด้ำนภูมิอำกำศที่มีผลต่อ น�้าค้าง

กำรสร้ำงตัวของดินที่ส�ำคัญคือ อุณหภูมิและ

หยำดน�้ำฟ้ำ เช่น ฝน น�้ำค้ำง หิมะ ฯลฯ โดยเป็น

ตัวควบคุมกำรเกิดปฏิกิริยำต่ำงๆ ทั้งกำยภำพ เคมี ฝน ภาค 1 ความหมายและความส�าคัญของดิน

และชีวภำพ ซึ่งมีผลต่ออัตรำกำรผุพังสลำยตัว
ของวัสดุต่ำงๆ ทั้งหิน แร่ และเศษซำกสิ่งมีชีวิต

รวมทั้งยังมีอิทธิพลต่อกระบวนกำรเพิ่มเติม

เปลี่ยนแปลง เคลื่อนย้ำย และสูญเสีย วัสดุ
หิมะ
ที่เกิดขึ้นในดินด้วย

โดยทั่วไปกำรผุพังสลำยตัวของวัสดุต่ำงๆ

ในพื้นที่เขตร้อน เช่น ประเทศไทย จะเกิดได้รวดเร็วกว่ำ

ในเขตอบอุ่นหรือเขตหนำว เนื่องจำกอุณหภูมิที่สูงและ
หินบะซอลท์ หินปูน ปริมำณควำมชื้นที่มำกกว่ำ ท�ำให้กระบวนกำรทำงดิน ภาค 2 เรียนรู้เรื่อง...ดิน

ด�ำเนินไปได้อย่ำงรวดเร็ว ส่งผลให้เกิดสภำวะที่มีกำร
ตะกอนที่ถูกพัดพาโดยน�้า
สูญเสียธำตุอำหำรออกจำกดินอย่ำงต่อเนื่อง ดินที่พบ

ในเขตร้อนส่วนใหญ่ จึงเป็นดินที่มีพัฒนำกำรสูงและ

มักจะขำดควำมอุดมสมบูรณ์ นอกจำกนี้ภูมิอำกำศยังมี
ผลต่อชนิดของสิ่งมีชีวิตและพืชพรรณ ซึ่งเป็นปัจจัยที่

ควบคุมกำรสร้ำงตัวของดินด้วย

วัสดุอินทรีย์

2. วัตถุต้นก�าเนิดดิน (Parent material) ภาค 3 แหล่งข้อมูล...ดิน

วัตถุต้นก�ำเนิดดิน หมำยถึง วัตถุที่เมื่อเกิดกำรเปลี่ยนแปลงและพัฒนำแล้วคลุกเคล้ำ
กับอินทรียวัตถุเกิดเป็นดิน อำจจะเกิดจำกกำรสลำยตัวผุพังโดยตรงจำกหิน แร่ และซำกสิ่งมีชีวิต

บริเวณนั้นๆ หรือถูกเคลื่อนย้ำยมำจำกที่อื่น โดยน�้ำ ลม หรือธำรน�้ำแข็ง หรือกำรเคลื่อนย้ำยมำสะสม

บริเวณเชิงเขำตำมแรงโน้มถ่วง วัตถุต้นก�ำเนิดดินมีอิทธิพลต่อลักษณะและสมบัติต่ำงๆ ของดินที่

เกิดขึ้น เช่น เนื้อดิน สีดิน ชนิดและปริมำณธำตุอำหำรในดิน

ความรู้เรื่องดินส�าหรับเยาวชน 13