Page 62 - ศักยภาพของพื้นที่ใช้ในการผลิตข้าวขาวดอกมะลิ 105 ในระบบเกษตรอินทรีย์ของเกษตรกรในพื้นที่จังหวัดยโสธร

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
52

ท าการฉีดพ่นด้วยน้ าสกัดจากสมุนไพรขับไล่แมลง ซึ่งในรอบ 1 ปีเกษตรกรมีการปลูกข้าวอินทรีย์ 1
ครั้ง และเก็บเกี่ยวผลผลิตโดยใช้แรงงานคนเกี่ยวและนวดข้าว คิดเป็นร้อยละ 48.99 แหล่งที่ขาย
ผลผลิตและโรงสีที่ใช้ส าหรับสีข้าวเป็นโรงสีกลุ่มเกษตรอินทรีย์ที่อยู่ในกลุ่มอินทรีย์ 10 กลุ่มของจังหวัด
ยโสธร ส าหรับการจัดการหลังการเก็บเกี่ยวส่วนใหญ่เกษตรกรไถกลบตอซังพร้อมหว่านพืชตระกูลถั่ว

ปรับปรุงบ ารุงดิน นอกจากนี้ยังพบว่าเกษตรกรมีสมาชิกในครัวเรือนประมาณ 1-3 คน และมีพื้นที่นา
เฉลี่ยต่อครัวเรือนประมาณ 10-20 ไร่ ซึ่งจะปลูกข้าวขาวดอกมะลิ 105 อินทรีย์ประมาณ 5-10 ไร่
ส่วนลักษณะของดินเป็นดินร่วนปนทราย และมีกระบวนการผลิตข้าวขาวดอกมะลิ 105 เป็นระบบ
เกษตรอินทรีย์ที่ส่งผลให้ต้นทุนการผลิตลดลง เกษตรกรมีรายได้เพิ่มขึ้น และมีความปลอดภัยต่อ

ผู้บริโภค
5.1.3 ศึกษาข้อมูลทั่วไปของเกษตรกรผู้ผลิตข้าวขาวดอกมะลิ 105 ในระบบเกษตรอินทรีย์ใน
เขตพื้นที่จังหวัดยโสธร
สภาพทั่วไปของเกษตรกร พบว่า เกษตรกรส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง มีอายุระหว่าง

40-49 ปี มีสถานภาพสมรส และส าเร็จการศึกษาระดับชั้นประถมศึกษา โดยแต่ละครัวเรือนมีสมาชิก
ประมาณ 1-3 คนต่อครัวเรือน และมีแรงงานส่วนใหญ่เป็นหัวหน้าครอบครัว และสมาชิกที่อาศัยใน
ครัวเรือน โดยมีพื้นที่ที่ผลิตข้าวขาวดอกมะลิ 105 อินทรีย์ประมาณ 10-20 ไร่ ส่วนใหญ่มีลักษณะการ

ถือครองที่ดินของเกษตรกรเป็นของครอบครัว ในรอบปีที่ผ่านมาเกษตรกรมีรายได้ที่เป็นเงินสดในภาค
เกษตรประมาณ 50,001-100,000 บาทต่อครัวเรือน และนอกภาคเกษตรประมาณ 30,000-50,000
บาทต่อครัวเรือน และเกษตรกรมีหนี้สินนอกระบบประมาณ 40,000 บาทต่อปีต่อครัวเรือน การได้รับ
ความรู้ข้อมูลข่าวสารส่วนใหญ่ได้รับข้อมูลจากเจ้าหน้าที่ของรัฐ และเกษตรกรเคยเข้ารับการอบรม
หลักสูตรการผลิตข้าวอินทรีย์ปีละ 1 ครั้ง จากสถานีพัฒนาที่ดินยโสธรและส านักงานเกษตรจังหวัด

ยโสธร ส่วนเครื่องจักรกลทางการเกษตร คือ รถไถนาเดินตาม และมีแหล่งน้ าที่ใช้ในการเพาะปลูก
อาศัยน้ าฝน และเกษตรกรมีประสบการณ์การผลิตข้าวขาวดอกมะลิ 105 อินทรีย์ตั้งแต่ 4-6 ปีขึ้นไป

5.2 ข้อเสนอแนะ
5.2.1 เกษตรกรควรมีการตั้งเป้าหมายในการผลิตข้าวขาวดอกมะลิ 105 อินทรีย์ เพื่อจะได้
ทราบถึงปริมาณที่ใช้ส าหรับบริโภค และส่วนที่ใช้ในการบรรจุเป็นผลิตภัณฑ์เพื่อจ าหน่าย
5.2.2 เกษตรกรควรมีการเพิ่มกิจกรรมที่ช่วยลดต้นทุนการผลิตอื่นๆ และเพิ่มรายได้ ลดความ

เสี่ยงในพื้นที่แปลงเกษตรให้เต็มประสิทธิภาพและสอดคล้องกับสภาพฤดูกาล เช่น การปลูกพืชก่อน
และหลังนา รวมทั้งการปศุสัตว์ควบคู่ไปด้วย
5.2.3 ควรศึกษาความเป็นไปได้ของการผลิตข้าวขาวดอกมะลิ 105 ในระบบเกษตรอินทรีย์ที่
จะเป็นอาชีพหลักและความยั่งยืนในการผลิต เกษตรกรมีความมั่นคงทางความคิดในการท าเกษตร

อินทรีย์ไม่ผลิตตามกระแสเพื่อขยายพื้นที่หรือเพิ่มจ านวนเกษตรกรที่ท าการผลิตข้าวในระบบเกษตร
อินทรีย์ให้มากขึ้น
5.2.4 เกษตรกรควรมีการรวมกลุ่มกันผลิตข้าวขาวดอกมะลิ 105 อินทรีย์ โดยท าเป็นแบบ
เกษตรแปลงใหญ่ตามนโยบายของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์