Page 17 - ศักยภาพของพื้นที่ใช้ในการผลิตข้าวขาวดอกมะลิ 105 ในระบบเกษตรอินทรีย์ของเกษตรกรในพื้นที่จังหวัดยโสธร
P. 17
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
10
2.3.2 พื้นที่ราบลุ่มระหว่างแม่น้ าน่านและแม่น้ ายม พื้นที่ส่วนนี้มีความลาดเทจากทิศเหนือในเขต
อ าเภอเมืองพิจิตร และอ าเภอสามง่าม แล้วค่อย ๆ ลาดต่ าลงไปทางทิศใต้ ในเขตอ าเภอโพธิ์ประทับช้าง
อ าเภอตะพานหิน อ าเภอโพทะเล และอ าเภอบางมูลนาก อีกทั้งยังมีแม่น้ าพิจิตร (แม่น้ าน่านเดิม)
ไหลผ่านระหว่างแม่น้ าทั้งสอง บริเวณนี้มีพื้นที่โครงการชลประทานขนาดใหญ่ ได้แก่ โครงการส่งน้ า
และบ ารุงรักษาพลายชุมพล โครงการส่งน้ าและบ ารุงรักษาดงเศรษฐี และโครงการส่งน้ าและบ ารุง
รักษาท่าบัว
2.3.3 พื้นที่ด้านทิศตะวันตกของแม่น้ ายม พื้นที่ส่วนนี้มีลักษณะลาดเทจากทิศตะวันตกไปทาง
ทิศตะวันออก ซึ่งพื้นที่ที่ติดแม่น้ ายมจะเป็นพื้นที่ลุ่มต่ าน้ าท่วมถึง ในฤดูน้ าหลาก น้ าจากแม่น้ ายม
จะเอ่อล้นตลิ่งท่วมพื้นที่ลุ่มต่ าอยู่เสมอ พื้นที่ส่วนนี้ประกอบด้วย พื้นที่อ าเภอวชิรบารมี อ าเภอสามง่าม
อ าเภอโพธิ์ประทับช้าง อ าเภอบึงนาราง และอ าเภอโพทะเล
2.4 ทรัพยากรดิน
จากข้อมูลแผนที่กลุ่มชุดดินของกองส ารวจดินและวิจัยทรัพยากรดิน (2558) พบว่า จังหวัดพิจิตร
มีกลุ่มชุดดินทั้งหมด 23 กลุ่มชุดดิน เนื้อที่ 2,639,679 ไร่ และเป็นพื้นที่เบ็ดเตล็ด เนื้อที่ 192,204 ไร่
ได้แก่ สุสาน เหมืองแร่ทองค า บ่อลูกรัง ที่อยู่อาศัย และแหล่งน้ า (ตารางที่ 3 และภาพที่ 4) โดยมี
รายละเอียดของกลุ่มชุดดินพอสังเขป ดังนี้ (ส านักส ารวจดินและวางแผนการใช้ที่ดิน, 2548) และ
(ส านักส ารวจดินและวางแผนการใช้ที่ดิน, 2552)
2.4.1 กลุ่มชุดดินที่ 4 มีเนื้อที่ 813,916 ไร่ หรือร้อยละ 28.74 ของเนื้อที่จังหวัด พบมากเป็น
อันดับ 2 จากกลุ่มชุดดินทั้งหมดของจังหวัด เป็นกลุ่มชุดดินที่เป็นดินเหนียวหรือกลุ่มดินเหนียวจัดลึก
มากสีเทา เกิดจากวัตถุต้นก าเนิดดินพวกตะกอนแม่น้ า พบบริเวณที่ราบตะกอนน้ าพา มีสภาพพื้นที่
เป็นที่ราบลุ่มหรือราบเรียบ มีน้ าแช่ขังในช่วงฤดูฝน หน้าดินอาจแตกระแหงเป็นร่องกว้างและลึกในฤดูแล้ง
และอาจมีรอยถูไถในดินล่าง มีการระบายน้ าเลวหรือค่อนข้างเลว ความอุดมสมบูรณ์ตามธรรมชาติ
ปานกลาง บางพื้นที่พบในพื้นที่ลุ่มต่ า มีน้ าไหลบ่าท่วมขังสูงในฤดูฝนหรือพบในพื้นที่ค่อนข้างดอน
ท าให้เสี่ยงต่อการขาดแคลนน้ า มีเนื้อดินบนเป็นดินร่วนปนดินเหนียวหรือดินเหนียวสีด าหรือสีเทาเข้ม
มีจุดประสีเหลืองหรือสีน้ าตาล ปฏิกิริยาดินเป็นกรดจัดถึงเป็นกรดเล็กน้อย มีค่าความเป็นกรดเป็นด่าง
ประมาณ 5.5-6.5 มีเนื้อดินชั้นล่างเป็นดินเหนียวหรือดินเหนียวปนทรายแป้ง สีเทาหรือสีน้ าตาลปนเทา
มีจุดประสีน้ าตาลปนเหลือง สีเหลือง สีน้ าตาลแก่หรือสีแดง ปฏิกิริยาดินเป็นกลางหรือด่างปานกลาง
มีค่าความเป็นกรดเป็นด่างประมาณ 7.0-8.0 อาจพบก้อนปูนหรือก้อนสารเคมีสะสมพวกเหล็กและ
แมงกานีสในชั้นดินล่าง
กลุ่มชุดดินนี้มีศักยภาพเหมาะสมในการท านาในช่วงฤดูฝน และเหมาะสมในการปลูกพืช
ไร่และพืชผักหลายชนิดในช่วงฤดูแล้ง ปัญหาและข้อจ ากัดในการปลูกพืชที่ส าคัญ ได้แก่ ปัญหาน้ าท่วม
และการระบายน้ าของดินไม่ดี
